Σήμερα, και Σαν Σήμερα 19 Μαρτίου…

Σήμερα, 19 Μαρτίου 2024

Γιορτάζουν

• Δαρείος

• Δαρεία

• Χρύσανθος

• Χρυσάνθη

Επέτειοι και Λοιπές Εορτές

• Εορτασμός της νίκης επί του Καντάφι στην Λιβύη. Γιορτάζεται η επέτειος της επέμβασης του ΝΑΤΟ στη χώρα, στις 19 Μαρτίου 2011, που οδήγησε στην πτώση του καθεστώτος Καντάφι.

• Ημέρα της Σοκολάτας Καραμέλας στις ΗΠΑ.

Χριστιανικό Εορτολόγιο

Ορθόδοξη Εκκλησία

• Αγίων μαρτύρων Χρυσάνθου και Δαρείας.

• Αγίων μαρτύρων Κλαυδίου του τριβούνου Ιλαρίας της συζύγου αυτού Ιάσονος και Μαύρου των τέκνων αυτού και των συν αυτοίς.

• Αγίου μάρτυρος Παγχαρίου του εν Νικομηδεία.

• Αγίων ιερομαρτύρων Διοδώρου πρεσβυτέρου και Μαριανού διακόνου.

• Οσίας Μαρίας η Μάρθας της πριγκιπίσσης.

• Οσίου Ιννοκεντίου του Θαυματουργού.

• Αγίου νεομάρτυρος Δημητρίου του Τορναρά.

• Αγίου νεομάρτυρος Νικολάου του εν Σμύρνη αθλήσαντος.

• Σύναξις της Υπεραγίας Θεοτόκου της Τρυφερής.

Καθολική Εκκλησία

• Αγίου Ιωσήφ, συζύγου της Παναγίας και θετού πατέρα του Ιησού Χριστού.

Είπαν…

• “Το ήθος κάθε πολιτικού προσώπου είναι ατομικό. Δεν έχει πολιτικό πρόσημο”

View fullsize

Σαν Σήμερα, 19 Μαρτίου…

Τί έγινε Σαν Σήμερα, 19 Μαρτίου, στην Ελλάδα και τον Κόσμο

1649 Η Βουλή των Κοινοτήτων της Αγγλίας ψηφίζει νόμο με τον οποίο καταργεί τη Βουλή των Λόρδων, δηλώνοντας ότι είναι “άχρηστη και επικίνδυνη για το λαό της Αγγλίας”.

1687 Ο εξερευνητής Ρομπέρ Καβελιέ ντε Λα Σαλ, αναζητώντας τις εκβολές του ποταμού Μισσισσιππή, δολοφονείται από τους άντρες του.

1863 Το SS Georgiana, το οποίο λέγεται ότι ήταν το πιο ισχυρό καταδρομικό των Συνομόσπονδων Πολιτειών της Αμερικής, βυθίζεται κατά το παρθενικό του ταξίδι με φορτίο πυρομαχικών, φαρμάκων και εμπορευμάτων αξίας άνω του 1.000.000$.

1831 Η τράπεζα Citibank της Νέας Υόρκης γίνεται η πρώτη τράπεζα που ληστεύεται στην ιστορία των ΗΠΑ. Οι δράστες αφαιρούν 245.000 δολάρια.

1848 Γεννήθηκε ο Γουάιτ Ερπ, διάσημος σερίφης της Άγριας Δύσης. (Θαν. 13/1/1929)

1872 Γεννήθηκε ο Σεργκέι Ντιαγκίλεφ: Ο ανανεωτής του μπαλέτου. Ρώσος ιμπρεσάριος, προστάτης των τεχνών και ανανεωτής του μπαλέτου. Δημιούργησε μία νέα αντίληψη στην αισθητική του μπαλέτου, συνδυάζοντας στις παραστάσεις του τα εκφραστικά μέσα άλλων μορφών τέχνης, όπως της μουσικής, της ζωγραφικής και του θεάτρου. Το 1909 ίδρυσε στο Παρίσι τα «Ρωσικά Μπαλέτα», τα οποία ανέδειξαν συνθέτες όπως ο Ιγκόρ Στραβίνσκι («Το πουλί τής φωτιάς», «Πετρούσκα», «Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης») και χορογράφους, όπως ο Μιχαήλ Φοκίν, ο Βάσλαφ Νιζίνσκι και ο Λεονίντ Μασίν, οι οποίοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της μουσικής και του μπαλέτου τον 20ο αιώνα. Ο Σεργκέι Ντιαγκίλεφ γεννήθηκε στις 19 Μαρτίου 1872 (31 Μαρτίου με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο) στο Σελίστσι της περιφέρειας Νόβγκοροντ της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, από πλούσια οικογένεια. Ο πατέρας του, Πάβελ Ντιαγκίλεφ, ήταν συνταγματάρχης του Ιππικού, αλλά τα πλούτη της οικογένειας προέρχονταν από την παραγωγή βότκας. Η μητέρα του πέθανε κατά τη διάρκεια του τοκετού και ο μικρός Σεργκέι μεγάλωσε με τη μητριά του Έλενα Πανάεβα, μία φιλότεχνη γυναίκα, με πολλές διασυνδέσεις στο χώρο τής μουσικής, η οποία ενθάρρυνε τις καλλιτεχνικές του ευαισθησίες. Άρχισε να σπουδάζει πιάνο από τα μαθητικά του χρόνια και να συνθέτει τα πρώτα του έργα. Το 1890 ξεκίνησε σπουδές νομικής στο Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης, τις οποίες περάτωσε το 1896. Το μεγάλο του, όμως, ενδιαφέρον εστιαζόταν στη μουσική και γενικότερα στην τέχνη. Το 1893 έκανε το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό. Επισκέφθηκε τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Στο ταξίδι αυτό γνώρισε τον γάλλο μυθιστοριογράφο Εμίλ Ζολά και τους συνθέτες τής όπερας Σαρλ Γκουνό και Τζουζέπε Βέρντι. Αρχικά είχε σκοπό να ασχοληθεί με τη σύνθεση, αλλά ο συνθέτης Νικολάι Ρίμσκι - Κόρσακοφ τον αποθάρρυνε, μετά την ακρόαση ενός έργου του που δεν άφησε καλές εντυπώσεις. Η εξέλιξη αυτή του άλλαξε προσανατολισμούς και του δημιούργησε την πεποίθηση ότι αποστολή του ήταν να γίνει προστάτης των τεχνών, όπως οι αρχαίοι ρωμαίοι μαικήνες. Τα τολμηρά του πειράματα στην όπερα και στο μπαλέτο και τα εκδοτικά του σχέδια απαιτούσαν μεγάλες επενδύσεις και η εφαρμογή τους αντιμετώπιζε εμπόδια από το γεγονός ότι ο ίδιος δεν είχε προσωπικό εισόδημα. Επιπλέον, στη Ρωσία τού 19ου αιώνα, η ομοφυλοφιλία του αποτελούσε σοβαρό εμπόδιο στη σταδιοδρομία του. Κατόρθωνε, όμως, να ξεπερνάει τα εμπόδια και να πετυχαίνει τους σκοπούς του, επιστρατεύοντας την προσωπική του γοητεία και τόλμη. Το 1899 ανέλαβε την αρχισυνταξία της καλλιτεχνικής επιθεώρησης «Ο κόσμος της τέχνης» («Mir Iskysstva») και τον ίδιο χρόνο διορίστηκε βοηθός του πρίγκηπα Σεργκέι Βολκόνσκι στο Αυτοκρατορικό Θέατρο της Αγίας Πετρούπολης. Το 1905 διοργάνωσε μία ιστορική έκθεση προσωπογραφιών επιλεγμένων από τους θησαυρούς της ρωσικής τέχνης στο Ανάκτορο της Ταυρίδας στην πρωτεύουσα των Ρομανόφ. Αποφασιστική καμπή στη ζωή του αποτέλεσε η εγκατάστασή του στο Παρίσι το 1906. Οργάνωσε μία έκθεση ρωσικής τέχνης και το 1907 μία σειρά από ιστορικές συναυλίες με έργα των ρώσων συνθετών. Το 1908 ανέβασε στην Όπερα των Παρισίων την όπερα του Μοντέστ Μουσόργκσκι «Μπόρις Γκοντούνοφ», με πρωταγωνιστή τον βαθύφωνο Φιοντόρ Σαλιάπιν, ένα από τα τρία επιδραστικότερα πρόσωπα της όπερας του 20ο αιώνα μαζί με τον Ενρίκο Καρούζο και τη Μαρία Κάλλας. Ήταν πια έτοιμος για το μεγάλο άλμα και την ίδρυση ενός θιάσου μπαλέτου, που πραγμάτωνε τα καλλιτεχνικά του οράματα. Η πρώτη εμφάνιση των «Ρωσικών Μπαλέτων» («Ballets Russes») έγινε στο Τεάτρ ντι Σατλέ των Παρισίων το 1909. Ανάμεσα στους χορευτές τού συγκροτήματος ήταν η Άννα Πάβλοβα, ο Βάσλαφ Νιζίνσκι, ο Λεονίντ Μασίν και ο Μιχαήλ Φοκίν. Τα πρώτα δείγματα δουλειάς του μπαλέτου έδειξαν ότι οι συμβατικότητες της κλασικής χορογραφίας δεν είχαν καμία θέση στις πρωτότυπες παραστάσεις του Ντιαγκίλεφ. Οι χορογράφοι, επηρεασμένοι κυρίως από τον Φοκίν και τον Μασίν, δημιουργούσαν μία εντελώς νέα παράδοση, με στοιχεία από τους μιμητικούς χορούς και το μπαλέτο - παντομίμα. Οι συνθέτες, οι οποίοι κλήθηκαν να αλλάξουν τις παλιές μορφές, επηρεάστηκαν από τα δημιουργήματα της φαντασίας των ζωγράφων και των χορογράφων. Η τέχνη του Ντιαγκίλεφ έφθασε στο αποκορύφωμά της με τα τρία μπαλέτα τού νέου ρώσου συνθέτη Ιγκόρ Στραβίνσκι «Το πουλί τής φωτιάς» (1910), «Πετρούσκα (1911) και «Η Ιεροτελεστία της Άνοιξης» (1913). Ο Ντιαγκίλεφ έψαχνε ένα συνθέτη να γράψει μουσική για ένα μπαλέτο βασισμένο στο θρύλο του Πουλιού της Φωτιάς. Αρχικά το ανέθεσε στον συμπατριώτη του Ανατόλ Λιάντοφ. Καθώς, όμως, πλησίαζε η ώρα για τις δοκιμές, ο Ντιαγκίλεφ ρώτησε τον Λιάντοφ πώς πήγαινε η σύνθεση, για να πάρει την απάντηση «Πολύ καλά, μόλις αγόρασα χαρτί». Ο Ντιαγκίλεφ πανικοβλήθηκε και ανέθεσε την εντολή στον Στραβίνσκι που αποτελούσε τη δεύτερη επιλογή του. Η μουσική του Στραβίνσκι για το «Πουλί της Φωτιάς» αποτελεί ορόσημο. Στην πρεμιέρα της στο Παρίσι, κανείς δεν είχε ακούσει τόσο πολύπλοκους ρυθμούς και παράξενες έως παρά­φωνες συγχορδίες. Παρόλα αυτά, το κοινό εντυπωσιάστηκε από το κομμάτι και τους νέους ήχους που είχε δημιουργήσει ο συνθέτης. Ο Στραβίνσκι ήταν μαθητής του Ρίμσκι - Κόρσακοφ, που, όπως προαναφέραμε, είχε τερματίσει τις συνθετικές φιλοδοξίες του Ντιαγκίλεφ. Το μπαλέτο είχε μεγάλη επιτυχία και ο Στραβίνσκι έγινε ο αγαπημένος του συνθέτης. Στην «Πετρούσκα» ο Στραβίνσκι, χάρη στην επιμονή τού Ντιαγκίλεφ μετέτρεψε ένα συνηθισμένο κοντσέρτο για πιάνο, το οποίο ήδη επεξεργαζόταν, σ’ ένα μπαλέτο - παντομίμα, στο οποίο οι κούκλες ενός μαριονετίστα ζωντανεύουν στη σκηνή και χορεύουν τις φανταστικές ιστορίες τους. Η «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» αποτελεί μία από τις πιο εκρηκτικές ορχηστρικές συνθέσεις του 20ού αιώνα και το ανέβασμα του μπαλέτου δημιούργησε σκάνδαλο στο Παρίσι. Οι πρωτάκουστες δυσαρμονίες και η βιαιότητα της μουσικής προκάλεσαν τέτοιες αντιδράσεις από το κομψό κοινό, ώστε ήταν αδύνατον στους χορευτές να ακούσουν την ορχήστρα. Η παράσταση, όμως, συνεχίστηκε με την ενθάρρυνση του Νιζίνσκι, ο οποίος, ανεβασμένος σε μία καρέκλα στις κουΐντες, τους φώναζε οδηγίες και τους έδινε τον ρυθμό με τα χέρια. Η επιτυχία του συγκροτήματος το έκανε περιζήτητο στον κόσμο. Με επικεφαλής τον Ντιαγκίλεφ πραγματοποίησε πολλές περιοδείες στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στη Νότιο Αμερική. Το μπαλέτο έδινε ανελλιπώς παραστάσεις σε όλες τις σαιζόν από το 1909 έως το 1929, οπότε διαλύθηκε μετά τον θάνατο του ιδρυτή του. Παρουσίασε έργα πρωτοποριακών συνθετών και ζωγράφων από την Γαλλία, την Ιταλία, τη Μεγάλη Βρετανία και τις ΗΠΑ. Το ρεπερτόριό του περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, έργα των Ρίχαρντ Στράους, Κλοντ Ντεμπισί, Μορίς Ραβέλ και Σεργκέι Προκόφιεφ. Παρά τη γοητεία και την επιρροή που ασκούσε, ο Ντιαγκίλεφ ήταν ένας άνθρωπος μοναχικός και ανικανοποίητος, μονίμως αδέκαρος και δυστυχισμένος στην προσωπική του ζωή, ένας ιδεαλιστής που δεν μπορούσε ποτέ να ικανοποιήσει την επιθυμία του για τελειότητα, αλλά που με το ερευνητικό του πνεύμα έσπερνε νέες ιδέες. Έπασχε από χρόνιο διαβήτη κι ενώ βρισκόταν στο Λονδίνο για παραστάσεις η υγεία του επιδεινώθηκε. Παρόλα αυτά, έφυγε για διακοπές στη Βενετία, όπου, ύστερα από μία κρίση με υψηλό πυρετό, έπεσε σε κώμα, από το οποίο δεν μπόρεσε ποτέ να συνέλθει. Άφησε την τελευταία του πνοή στις 19 Αυγούστου του 1929, σε ηλικία 57 ετών. Η κηδεία του έγινε στο νησάκι του Σαν Μικέλε, στη λιμνοθάλασσα της Βενετίας, όπου βρίσκεται και σήμερα ο τάφος του.

1885 Γεννιέται ο συνθέτης, τραγουδοποιός στιχουργός και ερμηνευτής των τραγουδιών του Αττίκ (πραγματικό όνομα: Κλέων Τριανταφύλλου, πέθανε 29-Αυγ 1944). Υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους εκφραστές του ελληνικού ελαφρού τραγουδιού στις αρχές του 20ού αιώνα.

1892 Γεννήθηκε ο Τζέιμς Βαν Φλιτ. Αμερικανός στρατιωτικός, με σημαντική συνεισφορά στην έκβαση του ελληνικού εμφύλιου πολέμου.

1895 Οι Γάλλοι κινηματογραφιστές και εφευρέτες Ογκύστ και Λουί Λυμιέρ δημιουργούν την πρώτη τους ταινία “Εξοδος από το εργοστάσιο Λυμιέρ” (La sortie des usines Lumiere), που αποτυπώνει την έξοδο των εργατών από το εργοστάσιό τους.

1900 Γεννήθηκε ο κομμουνιστής επιστήμονας Ζ. Κιουρί

1900 Πέθανε η Ελένη Μπούκουρα — Αλταμούρα, Ελληνίδα ζωγράφος. Στις 19 Μαρτίου 1900 πέθανε η Ελένη Αλταμούρα ‑Μπούκουρα, η πρώτη Ελληνίδα που τόλμησε να γίνει ζωγράφος. Ριζοσπαστικό πνεύμα, πήγε κόντρα στα δεδομένα και στα ήθη του καιρού της. Εφυγε από το σπίτι της. Μεταμορφώθηκε για να σπουδάσει. Ερωτεύθηκε Ιταλό ομότεχνό της, έκανε μαζί του τρία παιδιά, αλλαξοπίστησε για να τον παντρευτεί, εγκαταλείφθηκε από αυτόν, στερήθηκε τα παιδιά της, επέστρεψε στην Ελλάδα, πέθαναν τα παιδιά της κι εκείνη έζησε την υπόλοιπη ζωή της έρημη. Γεννήθηκε στις Σπέτσες το 1821, κόρη του καπετάν Γιάννη Μπούκουρα ή Μπούκουρη, του μετέπειτα πρώτου θεατρώνη της Αθήνας. Παιδί ακόμα, έκλεβε αποκέρια και ζωγράφιζε φίλες της που της πόζαραν στην αυλή του παρθεναγωγείου. Ο πατέρας της, αναγνωρίζοντας το ταλέντο της, προσέλαβε δάσκαλο στο σπίτι τον καθηγητή του Σχολείου των Τεχνών, Ραφαέλο Τσέκκολι. Με συστατική επιστολή του, η Ελένη έφυγε στην Ιταλία το 1848 για σπουδές. Αλλά καθώς οι ακαδημίες καλών τεχνών ήσαν κλειστές στις γυναίκες, μεταμφιέστηκε σε άνδρα και με το ψευδώνυμο Χρυσίνης Μπούκουρας το 1848 πέρασε τις εξετάσεις και γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Ρώμης. Μεταμφιεσμένη έζησε πάνω από τέσσερα χρόνια, ταξιδεύοντας από τη Ρώμη στη Νάπολη και από τη Σιένα στην Ασίζη, σπουδάζοντας και αντιγράφοντας τους κλασσικούς, παίρνοντας μέρος σε διαγωνισμούς, συναναστρεφόμενη γνωστούς Ιταλούς ζωγράφους της εποχής, που εκτιμούσαν το ταλέντο της χωρίς να υποψιάζονται καν την πραγματική της ταυτότητα. Ως το 1852, οπότε σε μια ελληνική βραδιά, παρασυρμένη από τη νοσταλγία που ξύπνησε μέσα της ένα παλιό τραγούδι της επανάστασης και λησμονώντας το υποτιθέμενο φύλο της, αγκάλιασε και φίλησε με ενθουσιασμό τη νεαρή Ελληνίδα που τραγουδούσε, κάτω από τα σκανδαλισμένα βλέμματα της ομήγυρης. Για να αποφύγει τη μονομαχία και τη συμπλοκή των Ιταλών φίλων της με τους συνοδούς της νεαρής «αοιδού», η Ελένη ανέβηκε σε ένα τραπέζι και εξήγησε ενώπιον όλων τις αιτίες και το ιστορικό της μεταμφίεσης της Η Ελένη ερωτεύθηκε τον κατά τέσσερα χρόνια μικρότερο δάσκαλό της και μαζί του απέκτησε τρία εξώγαμα παιδιά: τον Ιωάννη, τη Σοφία και τον Αλέξανδρο. Προκειμένου να νομιμοποιήσει τη σχέση της, ασπάστηκε τον καθολικισμό και τον παντρεύτηκε. Όμως, το 1857 ο σύζυγός της την εγκατέλειψε κι έφυγε με την ερωμένη του, την αγγλίδα φίλη της ζωγράφο Τζέιν Χέυ, παίρνοντας μαζί του τον μικρότερο γιο τους Αλέξανδρο. Η Μπούκουρα-Αλταμούρα επέστρεψε κατόπιν στην Ελλάδα με τον Ιωάννη και την Σοφία, και άρχισε να παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής σε κοπέλες της Αθήνας. Μέσα σε λίγα χρόνια κατόρθωσε να επιβληθεί στο καλλιτεχνικό περιβάλλον της πρωτεύουσας. Οικονομικά ανεξάρτητη, ασκώντας την τέχνη της ως επάγγελμα και απολαμβάνοντας τη γενική εκτίμηση, η Ελένη Αλταμούρα έζησε επί είκοσι χρόνια μια ζωή που ελάχιστες γυναίκες της εποχής της είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν. Οι πίνακές της πουλιόταν καλά και συνεργαζόταν με γνωστούς ζωγράφους της εποχής, όπως ο Ν. Λύτρας. Το 1872 η κόρη της αρρώστησε από φυματίωση και για λόγους υγείας οι δύο γυναίκες μετακόμισαν στις Σπέτσες. Τελικά, η Σοφία δεν απέφυγε το μοιραίο και πέθανε στα τέλη του 1872, σε ηλικία μόλις 18 ετών. Το 1876 ο γιος της και ανερχόμενος ζωγράφος Ιωάννης Αλταμούρας ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Κοπεγχάγη και επέστρεψε στην Αθήνα, γεμίζοντας τη με χαρά . Όμως, η χαρά της δεν κράτησε πολύ. Ο Ιωάννης, που διακρίθηκε για τις θαλασσογραφίες του, προσβλήθηκε και αυτός από φυματίωση και πέθανε τον Μάιο του 1878, σε ηλικία μόλις 26 ετών. Η απώλεια των παιδιών της προκάλεσε νευρικό κλονισμό στην Ελένη και την οδήγησε στην τρέλα. Σε ηλικία 60 ετών επέστρεψε στις Σπέτσες, όπου έκαψε σχεδόν όλα τα ζωγραφικά της έργα. Πέθανε σχεδόν άγνωστη στις 19 Μαρτίου 1900.

1914 Πεθαίνει ο Ιταλός ηφαιστειολόγος Τζουζέπε Μερκάλι, γνωστός και για την κλίμακα μέτρησης της έντασης των σεισμών που δημιούργησε

1914 Γεννιέται ο ελληνικής καταγωγής Καναδός μαθηματικός Λεωνίδας Αλάογλου, που διατύπωσε το ομώνυμο θεώρημα

1916 Πραγματοποιείται η πρώτη εναέρια πολεμική επιχείρηση των ΗΠΑ, όταν 8 αμερικανικά πολεμικά αεροσκάφη απογειώνονται για να συνδράμουν στην επιχείρηση σύλληψης του Μεξικανού επαναστάτη, Πάντσο Βίλα.

1917 Το αμερικανικό ανώτατο δικαστήριο αποφασίζει ότι οι εργαζόμενοι στο σιδηρόδρομο πρέπει να δουλεύουν 8 ώρες την ημέρα

1920 Η Γερουσία των ΗΠΑ καταψηφίζει τη Συνθήκη των Βερσαλλιών και συνάπτει χωριστή Συνθήκη Ειρήνης με τη Γερμανία (μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου). Ακολούθως, οι ΗΠΑ δεν μετέχουν στην Κοινωνία των Εθνών (πρόδρομο του ΟΗΕ), από την οποία θα συνεχίσουν να απέχουν καθ’ όλη τη διάρκεια του Μεσοπολέμου

1923 Γεννήθηκε ο Γιώργος Κόρος. Σπουδαίος βιολιστής της λαϊκοδημοτικής μουσικής και συνθέτης τραγουδιών

1932 Στην Αυστραλία, εγκαινιάζεται η Γέφυρα του Σίδνεϊ

1933 Γεννήθηκε ο Φίλιπ Ροθ, Αμερικανός συγγραφέας. («Αμερικανικό Ειδύλλιο», «Παντρεύτηκα έναν κομουνιστή», «Ανθρώπινη Κηλίδα»). Ο Φίλιπ Ροθ υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες των ΗΠΑ, με παγκόσμια αναγνώριση και αποδοχή. Μαζί με τους Ντον ΝτεΛίλο, Τόμας Πίντσον, Τζον Απντάικ, Τομ Γουλφ, Τζέιμς Ελρόι και Πόλ Όστερ, αποτελούν την ομάδα των πεζογράφων, που προσπαθούν να αιχμαλωτίσουν μυθοπλαστικά την πολυσύνθετη πραγματικότητα της μεγάλης υπερδύναμης. Εβραίος στην καταγωγή, εκφράζεται μέσα στα βιβλία του από το άλτερ έγκο του, τον συγγραφέα Νατ Ζούκερμαν, περιγράφοντας με κριτικό, όσο και σαρκαστικό τρόπο, τη μεταπολεμική Αμερική. Τα τελευταία χρόνια το όνομά του αναφερόταν διαρκώς ως ένα από τα φαβορί για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ωστόσο το πολυπόθητο για κάθε συγγραφέα βραβείο δεν ήρθε ποτέ για τον Ροθ. Ο Φίλιπ Μίλτον Ροθ (Philip Milton Roth) γεννήθηκε στις 19 Μαρτίου 1933 στο Νιούαρκ της πολιτείας Νιού Τζέρσεϊ των ΗΠΑ. Ήταν το δεύτερο παιδί τού μεσίτη ασφαλειών Χέρμαν Ροθ και της Μπες Φίνκελ. Και οι οι δύο γονείς του ήταν Εβραίοι, με καταγωγή από τη Γαλικία, περιοχή στα σύνορα Πολωνίας και Ουκρανίας. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Σικάγου και δίδαξε σ' αυτό συγκριτική λογοτεχνία, καθώς και στα πανεπιστήμια του Πρίνστον και της Πενσυλβάνιας. Από τα πρώτα του λογοτεχνικά έργα διακρινόταν από έφεση προς τον διάλογο, το ζωηρό ενδιαφέρον για τη ζωή των Εβραίων των μεσαίων στρωμάτων και από την προτίμηση προς θέματα που αναφέρονται στις περιπλοκές ανάμεσα στον σεξουαλικό έρωτα και στην οικογενειακή αγάπη. Σε άλλα έργα του πραγματεύεται με σατιρική διάθεση πολιτικά και σεξουαλικά ζητήματα. Ο ίδιος δήλωνε άθεος, απέρριπτε την ταμπέλα του εβραιοαμερικανού συγγραφέα και τις επικρίσεις σε βάρος του, κατά τις οποίες ήταν ένας «Εβραίος που μισεί τον εαυτό του». Όλο αυτό «δεν είναι κάτι που να μου προξενεί το ενδιαφέρον. Ξέρω ακριβώς τι σημαίνει το να είσαι Εβραίος και στ' αλήθεια δεν έχει ενδιαφέρον. Είμαι Αμερικανός», είχε πει σε μία συνέντευξή του. Για πρώτη φορά έγινε γνωστός με τη συλλογή διηγημάτων «Αντίο Κολόμπους» («Good Bye Columbus», 1959), στην οποία όρισε το στίγμα του ως εβραίου συγγραφέα που υπονομεύει με σθένος και συμπάθεια τη στάση των ομοφύλων του, οι οποίοι τείνουν να συγχέουν την υλική ευημερία με το όραμα του αμερικανικού ονείρου. Το 1969 δημιουργεί σάλο με το αμφιλεγόμενο μυθιστόρημά του «Το παράπονο τού Πορτνόϊ» («Portnoy's Complain»), που έχει ως θέμα του τις σεξουαλικές εμπειρίες ενός νεαρού Εβραίου. «Το βυζί» («The Breast», 1972) αναφέρεται στις εμπειρίες ενός άνδρα, ο οποίος μεταμορφώνεται σ' ένα τερατόμορφο βυζί και «Η ζωή μου ως άντρα» («My Life as a Man», 1974) θυμίζει το «Παράπονο του Πορτνόι», ενώ στο μυθιστόρημά του «Ο καθηγητής τού πόθου» («The Professor of Desire», 1977) αναβιώνει ο τύπος του ήρωα στο «Βυζί», στη δραστηριότητά του πριν από τη μεταμόρφωσή του. Από το 1979 πρωταγωνιστεί στα μυθιστορήματά του ο Νατ Ζούκερμαν, που είχε πρωτοεμφανιστεί στο «Η ζωή μου ως άντρα», αρχής γενομένης από το «Ο συγγραφέας – φάντασμα» («The Ghost Writer»). Την τελευταία δεκαετία του περασμένου αιώνα γνώρισε μεγάλη επιτυχία με την τριλογία του «Αμερικάνικου Ειδυλλίου». Στο «Αμερικάνικο Ειδύλλιο» («American Pastoral», 1997) παρακολουθεί την πορεία ενός επιχειρηματία και τον αντίκτυπο του πολέμου τού Βιετνάμ, τόσο στην επαγγελματική, όσο και την προσωπική του ζωή. Στο «Παντρεύτηκα ένα κομμουνιστή» («I Married a Communist», 1998), το δεύτερο μέρος της τριλογίας, κάνει ένα χρονικό άλμα προς τα πίσω στη δεκαετία του ‘50 για να παρακολουθήσουμε ένα οικογενειακό δράμα την εποχή του μακαρθισμού. Σύζυγος καρφώνει σύζυγο για κομμουνιστική δράση – αστέρια και οι δύο του θεάματος – με συνέπεια να ρημάξει τη ζωή του και να τον οδηγήσει στο ταμείο ανεργίας. Το τρίτο και τελευταίο μέρος της τριλογίας «Η ανθρώπινη Κηλίδα» («The Human Stain, 2000») εκτυλίσσεται στην εποχή του σκανδάλου Λιουίνσκι, που έφερε στα πρόθυρα παραίτησης τον πρόεδρο Κλίντον. Εβδομηντάχρονος σεβάσμιος καθηγητής κλασσικών σπουδών κατηγορείται για ρατσισμό, αλλά στην πορεία αποκαλύπτεται ότι διατηρεί μυστικό δεσμό με την αγράμματη καθαρίστριά του, που έχει τα μισά του χρόνια και είναι παντρεμένη με παρανοϊκό βετεράνο του Βιετνάμ. Ακολούθησε το μυθιστόρημα «Η συνωμοσία κατά της Αμερικής» («The Plot Against America , 2004»), που διαπερνά συνεχώς τα όρια της πραγματικότητας και της φαντασίας καθώς προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα: Tι θα γινόταν αν στις εκλογές του 1940 κέρδιζε, αντί για τον Δημοκρατικό Φραγκλίνο Pούζβελτ, ο Pεπουμπλικάνος υποψήφιος Τσαρλς Λίντμπεργκ, εθνικός «ήρωας των αιθέρων», αλλά και αντισημίτης και προσωπικός φίλος του Xίτλερ; Πολλοί είδαν σε αυτό το βιβλίο πολλές αντιστοιχίες με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην αμερικανική προεδρία. Ο ίδιος ο συγγραφέας, πάντως, έσπευσε να απορρίψει δημόσια αυτή τη συσχέτιση. Τελευταίο έργο του Φίλιπ Ροθ είναι το «Το Φάντασμα Φεύγει» («Εxit Ghost» 2007), στο οποίο ο Ζούκερμαν επιστρέφει στη Νέα Υόρκη ύστερα από μακρά απουσία, για να διαπιστώσει ότι τα πάντα έχουν αλλάξει. Ο Φίλιπ Ροθ μπορεί να μην έλαβε το Νόμπελ, τιμήθηκε όμως με άλλα σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία: το Πούλιτζερ για το «Αμερικάνικο Ειδύλλιο» (1998), το PEN/Nabokov για το σύνολο του έργου του (2006), PEN/Saul Bellow για τη συμβολή του στην αμερικάνικη μυθοπλασία (2007) και το Man Booker International για το σύνολο του έργου του (2011). Στην προσωπική του ζωή, ο Ροθ είχε νυμφευτεί δύο φορές. Την πρώτη με τη συγγραφέα Μάργκαρετ Μάρτινσον (1959-1963) και τη δεύτερη με τη γνωστή ηθοποιό Κλερ Μπλουμ (1990-1995). Και οι δύο γάμοι του κατέληξαν σε διαζύγιο. Ο Φίλιπ Ροθ πέθανε από καρδιακή ανακοπή σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης, στις 22 Μαΐου 2018, σε ηλικία 85 ετών.

1943 Γεννήθηκε ο Μάριο Μολίνα: Ο επιστήμονας που έσωσε τη στιβάδα του όζοντος. Μεξικάνος χημικός, που έπεισε τις κυβερνήσεις να ενωθούν για να διασώσουν το στρώμα του όζοντος του πλανήτη μας και βραβεύτηκε με Νόμπελ.

1944 Οι Γερμανοί εισβάλλουν στην πρώην σύμμαχό τους Ουγγαρία και την καταλαμβάνουν. Αιτία υπήρξε η προσέγγιση της ουγγρικής κυβέρνησης του Μίκλος Χόρτι με τους Συμμάχους (πλην της Σοβιετικής Ένωσης), με την προοπτική αλλαγής στρατοπέδου με αντάλλαγμα τη διατήρηση της εξουσίας στην Ουγγαρία

1945 Ο Αδόλφος Χίτλερ δίνει την διαταγή «Νέρων», βάσει της οποίας η Βέρμαχτ πρέπει, όσο οπισθοχωρεί, να καταστρέφει τα πάντα, ώστε ο εχθρός να βρει μονάχα καμένη γη. Καταστρέφονται όλα τα εργοστάσια, οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις και τα μαγαζιά στη Γερμανία για να μην μπορέσουν να τα χρησιμοποιήσουν οι σύμμαχοι.

1960 Μεταφέρονται στην Ελλάδα από την Αγγλία τα οστά του μεγάλου ποιητή, Ανδρέα Κάλβου.

1962 Λήγει επισήμως ο πόλεμος της Αλγερίας εναντίον των Γάλλων.

1964 Πρωτολειτουργεί το μεγάλο τούνελ των Άλπεων, που συνδέει την Ελβετία με την Ιταλία

1970 Πραγματοποιείται η πρώτη συνάντηση στην Ιστορία μεταξύ των ηγετών της Ομοσπονδιακής (Δυτικής) και της Λαοκρατικής Δημοκρατίας (Ανατολικής) της Γερμανίας, Βίλι Μπραντ και Βίλι Στοφ, αντίστοιχα

1982 Πόλεμος των Φώκλαντ: Δυνάμεις της Αργεντινής αποβιβάζονται στο νησί της Νότιας Γεωργίας, επισπεύδοντας τον πόλεμο με το Ηνωμένο Βασίλειο.

1983 Δολοφονείται μέσα στο γραφείο του ο εκδότης της εφημερίδας “Βραδυνή”, Τζόρτζης Αθανασιάδης.

1955 Γεννήθηκε ο Μπρους Γουίλις, Αμερικανός ηθοποιός

2004 Η Άννα Μπενάκη-Ψαρούδα γίνεται Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων. Είναι η πρώτη γυναίκα που καταλαμβάνει αυτή τη θέση

2009 Πραγματικότητα είναι πλέον και στην Ελλάδα η γέννηση παιδιού από κατεψυγμένο ωάριο. Τον τοκετό πραγματοποιεί στο μαιευτήριο «Μητέρα» ο Δρ. Μηνάς Μαστρομηνάς.

2015 «Ξαναβάλαμε τη διαδικασία στις ράγες», δηλώνει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, λίγο μετά τη λήξη της επταμερούς συνάντησης για το ελληνικό ζήτημα, που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Για μία πρώτη σύγκλιση μεταξύ του έλληνα πρωθυπουργού και των συνομιλητών του, κάνουν λόγο παράγοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.