Τουρισμός: Τα σούπερ μάρκετ οι μεγάλοι κερδισμένοι στους παραθεριστικούς προορισμούς

Μαγείρεμα στο δωμάτιο από τους παραθεριστές .

Βούλιαξαν οι τουριστικοί προορισμοί από κόσμο εφέτος το καλοκαίρι, αλλά φαίνεται ότι καλύτερο «ταμείο» έκαναν τα σούπερ μάρκετ παρά ο κλάδος της εστίασης. Κι αυτό γιατί πολλοί επισκέπτες – ξένοι και Έλληνες – λόγω της γενικότερης ακρίβειας μείωσαν το «μπάτζετ» της ταβέρνας, επιλέγοντας είτε το κατ’ οίκον μαγείρεμα είτε το πρόχειρο φαγητό στο χέρι.

Αν και ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων στον κλάδο υπηρεσιών εστίασης συνεχίζει να αυξάνεται και το (καλό) τρίτο τρίμηνο του έτους, η άνοδος οφείλεται περισσότερο στις πληθωριστικές ανατιμήσεις και όχι εξαιτίας της βελτίωσης στην επισκεψιμότητα και στο ύψος των παραγγελιών.

«Ακόμη και στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, στα νησιά και στην ηπειρωτική Ελλάδα, καταγράφεται πτώση της τάξης του 20% στην επισκεψιμότητα και στους λογαριασμούς» λέει στο Βήμα ο κος Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ). Εξηγώντας ότι μέχρι και οι Έλληνες πελάτες έχουν πάψει πλέον να είναι τόσο… λάρτζ, όπως παλιότερα, ειδικά στις διακοπές, καταργώντας είτε το μεσημεριανό γεύμα είτε το βραδυνό δείπνο. Δηλαδή πολλοί επιλέγουν να τρώνε έξω μια φορά την ημέρα – μεσημέρι ή βράδυ και μάλιστα το ύψος των παραγγελιών είναι χαμηλότερο σε σχέση με πέρσι.

Ούτε όμως και οι ξένοι επισκέπτες φαίνεται ότι έφαγαν μέχρι σκασμού. Και κυρίως εκείνοι που ήρθαν για διακοπές μένοντας σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Μειωμένη κίνηση, σε σχέση με πέρυσι, παρατηρείται πάντως και στα παραλιακά καταστήματα εστίασης της Αττικής, με πολλούς επιχειρηματίες να αναμένουν το Σαββατοκύριακο, για να γεμίσουν τα ταμεία τους.

Επιπλέον είναι αξιοσημείωτο ότι η Μύκονος, ίσως το πιο ισχυρό brand name του ελληνικού τουρισμού, συνώνυμο των luxury διακοπών και της χλιδής, μετά και την αρνητική δημοσιότητα των τελευταίων μηνών, φαίνεται ότι βρήκε… ξέρα, καθώς τα έσοδα της εστίασης, αλλά και των καταλυμάτων, δεν ξεχειλίζουν, όπως άλλες χρονιές.

Είναι ενδεικτικό ότι το δεύτερο τρίμηνο 2023 σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο 2022 μόνο στη Μύκονο καταγράφηκε πτώση στον κύκλο εργασιών των επιχειρήσεων εστίασης (-4,9%).

Σε ότι αφορά την πορεία των τιμών και τα παράπονα από πολλούς για υπέρογκες αυξήσεις, ο κος Καββαθάς αναφέρει ότι μεσοσταθμικά οι επιχειρήσεις εστίασης έχουν κάνει ανατιμήσεις στο μενού της τάξης του 12%, όταν το λειτουργικό κόστος λόγω των αυξημένων τιμών στα τρόφιμα, την ενέργεια και την άνοδο των μισθών καταγράφει άνοδο 40%, ενώ σημειώνει ότι υπάρχουν λύσεις για όλα τα βαλάντια.

«Χτυπάνε» τουριστικό τζίρο 1,5 δισ. ευρώ τα σούπερ μάρκετ

Την ίδια ώρα, τα σούπερ μάρκετ, τόσο οι τοπικοί παίκτες όσο και οι μεγάλες αλυσίδες που έχουν κάνει απόβαση στην «αφρόκρεμα» των τουριστικών περιοχών, «είδαν» τα ταμεία τους να γεμίζουν λόγω της αυξημένης ταξιδιωτικής κίνησης.

Ο τζίρος των σούπερ μάρκετ στις νησιωτικές περιοχές – και της Κρήτης συμπεριλαμβανομένης – εκτιμάται ότι προσεγγίζει το 1,5 δισ. ευρώ και οι big10 της οργανωμένης λιανικής τροφίμων έχουν πυκνώσει το δίκτυο των καταστημάτων τους, πολιορκώντας τα έσοδα των τοπικών παικτών, ενώ συνεχίζεται το «κυνήγι» ευκαιριών, ειδικά σε νησιά στα οποία δεν έχουν σημαντική παρουσία.

Βεβαίως η καλή πορεία των τουριστικών ροών δεν πριμοδοτεί μόνο τη λιανική αλλά και τη χονδρική.

Οι μεγάλοι παίκτες, όπως οι όμιλοι METRO AEBE, Σκλαβενίτης, ΑΒ Βασιλόπουλος και Μασούτης, προσδοκούν σημαντικά έσοδα και από τα καταστήματα cash & carry, καθώς τροφοδοτούν εστίαση, ξενοδοχεία, αλλά και τοπικά μικρά παντοπωλεία.

Τη μερίδα του λέοντος, όπως είναι φυσικό, έχει η Κρήτη, μια περιοχή που φιγουράρει στις πρώτες θέσεις όσον αφορά την αύξηση του τζίρου σε όρους αξίας καλαθιού, ενώ πέρυσι κατέγραψε την ισχυρότερη ανάπτυξη εσόδων της τάξεως του 9,2% με βάση τις μετρήσεις της NielsenIQ. Η άνοδος συνεχίζεται με έντονο ρυθμό και εφέτος.

Ρόδος, Κως, Λέσβος, Κέρκυρα και Χίος ακολουθούν στην κατάταξη των τζίρων, ενώ σημαντική άνοδο σημειώνουν τα νησιά των Κυκλάδων.

Επενδύσεις με τουριστικό… χρώμα

Η σημασία που δίνουν οι ισχυρές αλυσίδες στις τουριστικές πωλήσεις αποτυπώνεται και στο ύψος των επενδύσεων που υλοποιούν στους δημοφιλείς προορισμούς, μέσω οργανικής ανάπτυξης και εξαγορών.

Για παράδειγμα ο κορυφαίος παίκτης του οργανωμένου λιανεμπορίου, η αλυσίδα Σκλαβενίτης, προχώρησε πέρυσι στην δημιουργία νέου καταστήματος στη Σκιάθο και φέτος στη Λέσβο. Στα Επτάνησα έχει περιορισμένη παρουσία και δεν αποκλείονται κάποιες κινήσεις το επόμενο διάστημα.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι στην Κρήτη η Σκλαβενίτης, που εκτός από τα καταστήματα με το δικό της σήμα έχει έσοδα και από τα καταστήματα Χαλκιαδάκης, εταιρεία κατά 60% θυγατρική του ομίλου Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης, καταγράφει διψήφιο ποσοστό αύξησης πωλήσεων.

Ταυτόχρονα σε νέο «Ελ Ντοράντο» εξελίσσεται η νησιωτική αγορά για την αλυσίδα Διαμαντής Μασούτης. Το 2022 η βορειοελλαδίτικη αλυσίδα διεύρυνε την παρουσία της σε Κέρκυρα, Αιγαίο και Κρήτη μέσα από τη συνεργασία της με την ΣΥΝ.ΚΑ Κρήτης Υπεραγορές Α.Ε. Απέκτησε 18 νέα καταστήματα στην Κέρκυρα και 14 καταστήματα σε νησιά του Αιγαίου. Στις αρχές του 2023 η αλυσίδα έκανε πιο έντονη η παρουσία της εταιρείας στις Κυκλάδες με την εξαγορά της εταιρείας Αφοί Ιωάννου Δεναξά ΕΠΕ, με έδρα το Εμπορειό της Θήρας με 6 καταστήματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η παρουσία στα νησιά έχει δώσει σημαντική ώθηση φέτος στην Μασούτης, καθώς οι πληροφορίες αναφέρουν ότι «τρέχει» με ρυθμό 19%.

Ανταγωνιστική της Μασούτης όσον αφορά τον αριθμό των καταστημάτων είναι η AB Βασιλόπουλος, η οποία έχει χτίσει ισχυρή θέση στη νησιωτική χώρα, με περισσότερα από 40 σημεία, χωρίς να υπολογίζεται η Κρήτη, όπου αριθμεί σήμερα 11 καταστήματα.

H METRO ΑΕΒΕ (συμφερόντων Παντελιάδη) με την αλυσίδα My Market έχει περιορισμένη παρουσία σήμερα στα νησιά, μεταξύ των οποίων Λέσβος, Χίος, Ρόδος, Λευκάδα, Κεφαλονιά και Ζάκυνθο.

Ωστόσο, ο τουριστικός τζίρος αποτελεί σημαντικό asset στην ανάπτυξη του δικτύου Cash and Carry που διατηρεί ηγετικό μερίδιο.

Και η Lidl έχει αναπτύξει το δίκτυο της στα ελληνικά νησιά με σημαντική παρουσία στην Κρήτη (15 καταστήματα), αλλά και σημεία πώλησης σε Κέρκυρα, Ζάκυνθο, Σαντορίνη, Σύρο, Ρόδο, Λέσβο, Χίο, Κω.

Διευρυμένη παρουσία στη νησιωτική Ελλάδα έχει και η ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός. Εκτός της αλυσίδας CRM – Αριάδνη, ακολούθησε πέρσι η απόκτηση της επίσης κρητικής Μαθιουδάκης, με 17 καταστήματα. Επίσης η Κρητικός διαθέτει παρουσία σε Δωδεκάνησα και Ιόνιο.

Επενδύσεις με τουριστικό… χρώμα έχει κάνει και η Market In. Η επιχείρηση εντός του 2022 εξαγόρασε την αλυσίδα Χαρά στη Χίο, ενώ φέτος επεκτάθηκε περαιτέρω στην Άνδρο.

ΠΗΓΗ: ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟ ΒΗΜΑ