Σαν σήμερα, 13 Νοεμβρίου…
Σαν σήμερα, 13 Νοεμβρίου…
Η μνήμη του Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου εορτάζεται στις 13 Νοεμβρίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Απολυτίκιο: Η του στόματός σου καθάπερ πυρσός εκλάμψασα χάρις, την οικουμένην εφώτισεν, αφιλαργυρίας τω κόσμω θησαυρούς εναπέθετο, το ύψος ημίν της ταπεινοφροσύνης υπέδειξεν. Αλλά σοις λόγοις παιδεύων, Πάτερ, Ιωάννη Χρυσόστομε, πρέσβευε τω Λόγω Χριστω τω Θεώ, σωθήναι τας ψυχάς ημών.
354 Γεννήθηκε ο Αυγουστίνος, επίσκοπος Ιππώνος και Άγιος της χριστιανικής εκκλησίας, από τους σημαντικότερους θεολόγους του Χριστιανισμού
1646 Οθωμανικές δυνάμεις υπό τον Ντελή Χουσεΐν Πασά καταλαμβάνουν το Ρέθυμνο από τους Ενετούς.
1718 Τζον Μόνταγκιου, πολιτικός, εφευρέτης και εξερευνητής, 4ος κόμης του Σάντουιτς. Το 1762 εφηύρε ένα πρόχειρο φαγητό που ονομάστηκε σάντουιτς, επειδή ως δεινός χαρτοπαίκτης δεν μπορούσε να σπαταλά πολύ χρόνο για να φάει. (Θαν. 30/4/1792)
1775 Ο αμερικανικός στρατός καταλαμβάνει το Μόντρεαλ του Καναδά, που τελεί υπό βρετανική κατοχή.
1792 Γεννήθηκε ο Έντουαρντ Τρελόνι: Ο φίλος του Λόρδου Βύρωνα που πολέμησε στο πλευρό των επαναστατημένων Ελλήνων. Άγγλος συγγραφέας και άνθρωπος της περιπέτειας, που έλαβε ενεργό μέρος στην Ελληνική Επανάσταση. Υπήρξε στενός φίλος του Πέρσι Σέλεϊ και του Λόρδου Βύρωνα.
1821 Κυριεύεται η Άρτα από τους επαναστατημένους Έλληνες.
1822 Υδραϊκός στόλος, υπό το Λάζαρο Παναγιώτη, αποβιβάζει στο Μεσολόγγι 1.500 άντρες υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και τους Ηλία Τσαλαφαντινό, Κανέλλο Δεληγιάννη και Ανδρέα Ζαΐμη, για ενίσχυση της Φρουράς του Μεσολογγίου.
1824 Μεσούσης της Ελληνικής Επανάστασης, ξεσπά εμφύλιος πόλεμος στην Αρκαδία, μεταξύ «κυβερνητικών» (Βάσος Μαυροβουνιώτης) και «αντικυβερνητικών» (Κολοκοτρωναίοι). Κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, φονεύεται ο γιος του «γέρου του Μοριά», Πάνος Κολοκοτρώνης, σε ηλικία 26 ετών.
1826 Πέθανε ο Αλέξης Νικολάου (Λεβιδιώτης). Οπλαρχηγός κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821 από το Λεβίδι Αρκαδίας, τον οποίο ύμνησε η λαϊκή μούσα για την ανδρεία και τον ηρωικό χαμό του.
1831 Γεννιέται Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ (James Clerk Maxwell, πέθανε 13 Ιουνίου 1831), Σκωτσέζος φυσικός και μαθηματικός που διατύπωσε σειρά εξισώσεων που συνδύασαν “άσχετες” παρατηρήσεις, πειράματα και εξισώσεις ηλεκτρισμού, μαγνητισμού και οπτικής σε ηλεκτρομαγνητική θεωρία όπου ηλεκτρισμός — μαγνητισμός και φως είναι όλα εκδηλώσεις του ίδιου φαινομένου, καλούμενου ηλεκτρομαγνητικού πεδίου
1850 Γεννήθηκε ο Σκοτσέζος μυθιστοριογράφος, ποιητής, δοκιμιογράφος, μουσικός και ταξιδιάρης συγγραφέας, Robert Louis (Balfour) Stevenson (Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον — πέθανε 3 Δεκεμβρίου 1894), («Το Νησί των Θησαυρών», «Δόκτωρ Τζέκιλ & Μίστερ Χάιντ»
1864 Δημοσιεύεται το νέο Σύνταγμα της Ελλάδας, με το οποίο καταργείται η Συνταγματική Μοναρχία και καθιερώνεται η Βασιλευόμενη Δημοκρατία.
1868 Πέθανε ο Ιταλός μουσουργός, Τζοακίνο Ροσίνι, που έγραψε τον «Κουρέα της Σεβίλλης»
1887 Διαδήλωση περίπου 10.000 ατόμων στο Λονδίνο κατά της βρετανικής καταπίεσης στην Ιρλανδία πνίγεται στο αίμα από την αστυνομία. 3 νεκροί και εκατοντάδες τραυματίες, ο απολογισμός. Θα μείνει στην ιστορία ως Ματωμένη Κυριακή (Bloody Sunday), η πρώτη από τις συνολικά τέσσερις της βρετανικής ιστορίας.
1913 Γεννιέται ο θεατρικός συγγραφέας, στιχουργός, δημοσιογράφος σεναριογράφος και σκηνοθέτης Αλέκος Σακελλάριος (πέθανε 28–29 Αυγούστου 1991)
1913 Γεννιέται ο συγγραφέας και ιστορικός Δημήτρης Χατζής (πέθανε 20 Ιουλίου 1981) ‑γνωστός μεταξύ άλλων από τη συλλογή διηγημάτων “το τέλος της μικρής μας πόλης” (πρωτοεκδόθηκαν το 1953 στη Ρουμανία από τις εκδόσεις «Νέα Ελλάδα», επανεκδόθηκαν σε πληρέστερη μορφή το 1963 από το περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης» και στην οριστική τους μορφή το 1979), επίσης «Το διπλό βιβλίο» (1976), ένα μυθιστόρημα για το παλιό και καινούριο, για τη μοναξιά και την ελπίδα.
1915 Οι ΗΠΑ και η Αϊτή υπογράφουν συνθήκη, με την οποία η τελευταία μετατρέπεται σε αμερικανικό προτεκτοράτο.
1917 Οι επαναστατημένοι εργάτες επικρατούν στην Τασκένδη (Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση). Την ίδια μέρα η σοβιετική εξουσία εγκαθιδρύεται στο Μπακού.
1918 Η Σοβιετική Ρωσία ακυρώνει όλους τους όρους της απαράδεκτης συνθήκης του Μπρεστ — Λιτόβσκ που της είχαν επιβάλλει οι γερμανοί ιμπεριαλιστές στις 3 Μαρτίου 1918.
1928 Γεννήθηκε ο Αλεξάντερ Γκρότεντικ: Ένας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς του 20ου αιώνα. Γαλλογερμανός μαθηματικός, με σπουδαίο έργο στη σύγχρονη Άλγεβρα. Ο τρόπος σκέψης του έχει επηρεάσει γενιές μαθηματικών.
1934 Γεννήθηκε ο Τζίμι Φοντάνα: Ο ερμηνευτής της μεγάλης επιτυχίας «Il Mondo». Συνθέτης και τραγουδιστής της χρυσής εποχής του ιταλικού ελαφρού τραγουδιού, γνωστός για τις επιτυχίες του «Che sarà» και «Il Mondo».
1940 Σταματά κάθε επιθετική δραστηριότητα των Ιταλών σε ελληνικό έδαφος. Ολοκληρώνεται η εκδίωξη των ιταλικών στρατευμάτων από το ελληνικό έδαφος.
1940 Κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη η μουσική ταινία κινουμένων σχεδίων του Γουώλτ Ντίσνεϋ Φαντασία.
1941 Β΄ Παγκόσμιος: Το βρετανικό αεροπλανοφόρο HMS Ark Royal τορπιλίζεται από ένα γερμανικό υποβρύχιο U‑81 και βυθίζεται την επόμενη μέρα.
1944 Η κυβέρνηση του Βελγίου αποφασίζει τον αφοπλισμό των αντιστασιακών οργανώσεων. Οι εκπρόσωποι του Κομμουνιστικού Κόμματος και του Εθνικοαπελευθερωτικού Μετώπου παραιτούνται από την κυβέρνηση σε ένδειξη διαμαρτυρίας.
1944 Γεννήθηκε ο Τίμι Τόμας: Η φωνή του αντιπολεμικού ύμνου «Why Can’t We Live Together». Αμερικανός τραγουδιστής και οργανίστας του R&B και της σόουλ, που έγινε γνωστός από τη μοναδική επιτυχία του «Why Can’t We Live Together».
1945 Ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκολ εκλέγεται πρόεδρος της γαλλικής προσωρινής κυβέρνησης με τις ψήφους και των 555 βουλευτών.
1952 Ο δρ. Πολ Τζολ του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ χρησιμοποιεί για πρώτη φορά το ηλεκτροσόκ ως θεραπεία για την καρδιακή προσβολή.
1955 Γεννήθηκε η Αμερικανίδα ηθοποιός, Whoopi Goldberg (Γούπι Γκόλντμπεργκ)
1956 Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ κηρύσσει άκυρους τους νόμους που επέβαλαν το φυλετικό διαχωρισμό μαύρων και λευκών στα λεωφορεία.
1956 Γεννήθηκε η ακοντίστρια Άννα Βερούλη
1962 Μικρός Σερίφης: To μακροβιότερο ελληνικό παιδικό περιοδικό. Ελληνικό εβδομαδιαίο παιδικό περιοδικό, ιδιαίτερα δημοφιλές τις δεκαετίες του ‘60 και του ‘70. Πρωτοκυκλοφόρησε το 1962 κι εξέδωσε το τελευταίο του τεύχος τον Δεκέμβριο του 1991.
1963 Πεθαίνει ο Μητροπολίτης Ηλείας Αντώνιος (Αντώνιος Πολίτης), στέλεχος του ΕΑΜ και εθνοσύμβουλος της ΠΕΕΑ. Μετά την απελευθέρωση, ο Αντώνιος κηρύχθηκε έκπτωτος από την Ιερά Σύνοδο λόγω της συμμετοχής του στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση.
1964 Αρχίζει η λειτουργία του τελεφερίκ της Πάρνηθας.
1969 Ξεσπάει μαζικό κύμα διαδηλώσεων στην Ουάσιγκτον εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ.
1970 Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδας αρνείται την καθιέρωση του πολιτικού γάμου στη χώρα
1970 Ο πτέραρχος Χαφέζ ελ Άσαντ καταλαμβάνει με πραξικόπημα την εξουσία στη Συρία.
1972 Τίθεται σε λειτουργία το διυλιστήριο Κορίνθου, του Ομίλου Βαρδινογιάννη.
1973 Πέθανε η Ιταλίδα σχεδιάστρια μόδας, Έλσα Σκιαπαρέλι
1973 Ο Υπουργός Παιδείας της Χούντας Σιφναίος επισκέπτεται το Πολυτεχνείο και προσπαθεί, σε κοινή συνεδρίαση με τη Σύγκλητο, να εκφοβίσει τις επιτροπές αγώνα των 5 σχολών του Πολυτεχνείου ώστε να σταματήσουν την πάλη τους για άμεση διενέργεια ελεύθερων εκλογών στις σχολές. Απείλησε τέλος με χρήση βίας σε περίπτωση διαδηλώσεων και απεργιών.
1974 Πέθανε ο Ιταλός σκηνοθέτης και ηθοποιός Vittorio de Sica, (Βιτόριο Ντε Σίκα γεννήθηκε 7 Ιουλίου 1901)
1979 Πέθανε ο δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας, Δημήτρης Ψαθάς,
1979 Πέθανε ο «πατριάρχης» της αστυνομικής λογοτεχνίας, Γιάννης Μαρής (πραγματικό όνομα Γιάννης Τσιριμώκος).
1985 Το ηφαίστειο Νεβάδο ντελ Ρουίς εκρήγνυται και λιώνει έναν παγετώνα, προκαλώντας λαχάρ (ηφαιστειακή κατολίσθηση λάσπης) που θάβει την πόλη Αρμέρο στην Κολομβία, σκοτώνοντας περίπου 25.000 ανθρώπους.
1986 Σκάνδαλο «Ιράνγκεϊτ»
1990 Δημιουργείται η πρώτη ιστοσελίδα στο Διαδίκτυο από τον Bρετανό Τιμ Μπέρνερς Λι.
1994 Οι Σουηδοί με ποσοστό 52,2% λένε «ναι» στην είσοδο της χώρας τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
1995 Η πόλη Τζενίν είναι η πρώτη πόλη της Δυτικής Όχθης που παραδίδεται στους Παλαιστίνιους, ύστερα από 28 χρόνια ισραηλινής κατοχής.
1999 Πέθανε ο στιχουργός Χρήστος Κολοκοτρώνης
2000 Αναστέλλεται η λειτουργία της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης. Είχε συσταθεί το 1948 με τη συνθήκη των Βρυξελλών, με σκοπό την κοινή άμυνα των μη κομμουνιστικών ευρωπαϊκών κρατών.
2001 Αμερικανικές δυνάμεις εισβάλλουν στην Καμπούλ, πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, την οποία και καταλαμβάνουν την επόμενη μέρα.
2001 Υπογράφεται στις ΗΠΑ ο νέος «αντιτρομοκρατικός» νόμος, που επιτρέπει τη στρατιωτική επέμβαση σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου.
2002 Τεράστια οικολογική καταστροφή στις ακτές της Ισπανίας προκαλεί η βύθιση του ελληνικής ιδιοκτησίας δεξαμενόπλοιου “Prestige”, που μεταφέρει 70.000 τόνους πετρελαίου. Το ρήγμα μήκους 35 μέτρων επιτρέπει τη διαρροή 20.000 τόνων πετρελαίου. Οι ακτές που ρυπαίνονται ξεπερνούν τα 300 χιλιόμετρα, ενώ περισσότερες από 90 παραλίες της Γαλικίας έχουν μολυνθεί.
2003 Πέθανε ο Σπύρος Μελετζής, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής φωτογραφίας. Με το φακό του απαθανάτισε στιγμές από την εθνική αντίσταση. (Γεν. 1906)
2004 Κηδεύεται στο αρχηγείο του στη Ραμάλα ο Γιάσερ Αραφάτ, που είχε πεθάνει στις 11 Νοεμβρίου στο Παρίσι. Η ταφή του Αμπού Αμάρ, όπως ήταν το επαναστατικό του ψευδώνυμο, γίνεται παρουσία χιλιάδων Παλαιστινίων μέσα σε έντονο συγκινησιακό κλίμα, ενώ η κηδεία είχε πραγματοποιηθεί νωρίτερα στο Κάιρο.
2009 Αμερικανικός δορυφόρος εντοπίζει νερό στη Σελήνη. Η NASA ανακοινώνει ότι η αποστολή LCROSS, με μια ελεγχόμενη συντριβή συσκευής στον νότιο πόλο της σελήνης ανακάλυψε σημαντικές ποσότητες νερού.
2015 Πέθανε ο Ευάγγελος Μαχαίρας, νομικός, συγγραφές και δημοσιογράφος, με πολύπλευρη δράση στα κοινά του τόπου
2015 Συγχρονισμένες τρομοκρατικές επιθέσεις πλήττουν το Παρίσι (εκρήξεις, πυροβολισμοί ομηρίες) όπου σκοτώνονται τουλάχιστον 128 άνθρωποι και τραυματίζονται περισσότεροι από 180.