Σαν σήμερα, 29 Ιανουαρίου
Γιορτάζουν
Χριστιανικό Εορτολόγιο
Ορθόδοξη Εκκλησία
Ανακομιδή των λειψάνων του Αγίου ιερομάρτυρος Ιγνατίου του Θεοφόρου.
Αγίων επτά μαρτύρων.
Αγίων μαρτύρων Σιλουανού, Λουκά και Μωκίου.
Αγίων μαρτύρων Σαρβήλου και Βεβαίας.
Αγίου ιερομάρτυρος Βαρσιμαίου.
Οσίου Αφραάτου.
Αγίας μάρτυρος Χρυσής.
Αγίου ιερομάρτυρος Κωνσταντίου.
Αγίων μαρτύρων Παπίου και Μαύρου.
Αγίου μάρτυρος Σαβινιανού.
Αγίου ιερομάρτυρος Ακυλίνου.
Οσίου Ακεψιμά.
Αγίου Γκίλντας.
Οσίου Ιγνατίου του Σιναΐτου.
Οσίου Λαυρεντίου, του εκ Κιέβου.
Αγίων Γερασίμου, Ιωνά και Πιτιρίμ.
Αγίου νεομάρτυρος Δημητρίου του Χιοπολίτου.
Καθολική Εκκλησία
Αγίου Ιουνίπερου.
Αγίου Βαλερίου.
Αγίου Ακυλίνου, προστάτη των πορτιέρηδων.
Είπαν….
“Η εξουσία δεν είναι μέσο, είναι σκοπός.”
Τζορτζ Όργουελ, Αγγλος συγγραφέας, φιλολογικό ψευδώνυμο του Έρικ Άρθουρ Μπλερ. («H Φάρμα των Ζώων», «1984»)
Σαν σήμερα, 29 Ιανουαρίου
Τι έγινε στην Ελλάδα και τον κόσμο σαν σήμερα
904 Ο Σέργιος Γ’ γίνεται Πάπας στη θέση του καθαιρεμένου Αντιπάπα Χριστόφορου. Αρχίζει η περίοδος της Πορνοκρατίας, μία σκοτεινή περίοδος της παπικής εκκλησίας που θα τελειώσει το 963 μ.Χ.
1676 Ο Φίοντορ Γ’, γιος του Αλεξέι Ρομανόφ, ανέρχεται στο θρόνο της Ρωσίας.
1696 Ο Μεγάλος Πέτρος γίνεται μόνος τσάρος της Ρωσίας, μετά το θάνατο του Τσάρου Ιβάν του Ε’.
1827 Η Μάχη της Καστέλας. Πολεμική αναμέτρηση μεταξύ Ελλήνων και Οθωμανών στο λόφο της Καστέλλας στον Πειραιά, που κατέληξε σε νίκη των ελληνικών όπλων.
1829 Δύναμη 3.500 Τούρκων, υπό τον Μαχμούτ Πασά, επιτίθεται εναντίον της ΣΤ’ Χιλιαρχίας, υπό τον Μαυροβουνιώτη, στο Μαρτίνο Λοκρίδας. Τρεις σφοδρές επιθέσεις των τούρκων αποκρούονται με επιτυχία. Οι Τούρκοι υποχωρούν στην Εύβοια, εγκαταλείποντας στο πεδίο της μάχης 200 νεκρούς.
1834 Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Αντριου Τζάκσον, διατάζει για πρώτη φορά το στρατό να καταστείλει εργατικές διεκδικήσεις.
1837 (π.η.) Σκοτώθηκε σε μονομαχία από τον απατημένο σύζυγο της ερωμένης του, ο ρώσος συγγραφέας και ποιητής, Αλέξανδρος Πούσκιν
1845 Κυκλοφορεί για πρώτη φορά το ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε “Το Κοράκι”.
1847 Πέθανε ο Παναγιώτης Σέκερης. Έμπορος και πλοιοκτήτης από την Τριπολιτσά, μία από τις ηγετικές μορφές της Φιλικής Εταιρείας.
1861 Το Κάνσας γίνεται η 34η Πολιτεία των ΗΠΑ.
1863 Πάνω από 400 Ινδιάνοι σφαγιάζονται από τον αμερικανικό στρατό στο Μπέαρ Ρίβερ του Αϊντάχο.
1866 Γεννήθηκε ο βραβευμένος με Νόμπελ Γάλλος συγγραφέας, Ρομέν Ρολάν
1870 Δημοσιεύεται στην εφημερίδα “Αλήθεια” ότι το 1869 είναι το έτος εισαγωγής στην Ελλάδα του ποδηλάτου, του “περίεργου τούτου και δυσκόλου άμα είδους παιδιάς και ταχυδρομίας”, με εισαγωγείς του το βασιλιά Γεώργιο Α’ και τον Παύλο Δαμαλά, γιατρό και Δήμαρχο Πειραιώς.
1881 Πέθανε Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Ρώσος συγγραφέας. («Έγκλημα και Τιμωρία»). “Το έγκλημα δεν πρέπει να κρίνεται με τις καθιερωμένες θεωρίες. Η φιλοσοφία του είναι κάπως περισσότερο πολύπλοκη απ' ό,τι νομίζεται. Έχει αναγνωριστεί πως ούτε η φυλακή, ούτε η απειλή της κρεμάλας, ούτε οποιοσδήποτε άλλος τρόπος εξαναγκασμού μπορούν να θεραπεύσουν τον εγκληματία.”
1886 Ο Γερμανός μηχανικός Καρλ Μπενζ λαμβάνει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το πρώτο βενζινοκίνητο αυτοκίνητο, βάζοντας το λίθο για τη μετέπειτα αυτοκρατορία της “Μερσέντες — Μπενζ”.
1890 (ν.η.) Γεννήθηκε ο Ρώσος συγγραφέας, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας, Μπορίς Πάστερνακ (“Δόκτωρ Ζιβάγκο”). Ο «Δόκτωρ Ζιβάγκο» ήταν ένα μυθιστόρημα περιπλάνησης, πνευματικής απομόνωσης κι ενός έρωτα, με ήρωα τον γιατρό και ποιητή Γιούρι Ζιβάγκο (άλτερ έγκο του συγγραφέα) και χρονικό ορίζοντα που ξεκινά από το 1900, περνά μέσα από τη Φεβρουαριανή Επανάσταση του 1905, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Οκτωβριανή Επανάσταση, τον Εμφύλιο Πόλεμο και καταλήγει με το θάνατο του ήρωα το 1928. Σε αντίθεση με την επίσημη ιδεολογία ο Πάστερνακ, υπερβαίνοντας τους απλουστευτικούς σχηματικούς διαχωρισμούς σε «καλούς» και «κακούς», έδωσε μία συνθετική εικόνα της ζωής και της εξέλιξης της ρωσικής κοινωνίας, όπως τη βίωσε ένας καλλιτέχνης. Η απονομή του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας ξεσήκωσε μία εκστρατεία συκοφάντησης εναντίον του. Ο Πάστερνακ εκδιώχθηκε από τη Ένωση Σοβιετικών Συγγραφέων κι έτσι στερήθηκε από τα μέσα επιβίωσής του. Οργανώθηκαν δημόσιες συγκεντρώσεις, στις οποίες ζητήθηκε η εκτόπισή του. Σε μία επιστολή του στο Νικήτα Χρουστσόφ, ο Πάστερνακ έγραψε ότι «το να φύγω από την πατρίδα μου θα είναι ο θάνατός μου».
1891 Η πριγκίπισσα Λιλιουοκαλάνι ανακηρύσσεται Βασίλισσα της Χαβάης. Θα είναι η τελευταία μονάρχης στην ιστορία της χώρας.
1891 Γεννήθηκε η Σοβιετική χορεύτρια και δασκάλα του μπαλέτου Ελισαβέτα Γκέρντ.
1897 τη Γενική Συνέλευση των Κρητών στο Τζερμιάδο Λασιθίου, κηρύσσεται η Ένωση της Κρήτης με τη Μητέρα Ελλάδα. Την ίδια ημέρα, ελληνικός στόλος από 6 τορπιλοβόλα και το πλοίο “Σφακτηρία” αποπλέει από τον Πειραιά για ενίσχυση των κρητών επαναστατών.
1900 Η Ιφιγένεια Συγγρού δωρίζει στο ελληνικό Δημόσιο 13 εκατομμύρια δραχμές για τη σκυρόστρωση των πλατειών και των κυριότερων δρόμων της Αθήνας.
1907 Ιδρύεται ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων και Βιοτεχνών (ΣΕΒ).
1911 Γεννήθηκε ο Γερμανός βιομήχανος, Πήτερ φον Ζήμενς
1911 Δριμύτατος χειμώνας σε ολόκληρη την Ελλάδα επιφέρει το θάνατο δύο ανθρώπων, αρκετούς τραυματισμούς, ναυάγια ατμόπλοιων και διακοπή στις συγκοινωνίες.
1916 Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Το Παρίσι βομβαρδίζεται για πρώτη φορά από γερμανικά Ζέππελιν.
1920 Ο Γουόλτ Ντίσνεϊ πιάνει την πρώτη δουλειά του ως σχεδιαστής σκίτσων, αμειβόμενος με 40 δολάρια εβδομαδιαίως.
1921 Οι Κεμαλιστές δολοφονούν τον γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Τουρκίας, Μουσταφά Σουμπχί.
1922 Διαλύεται η Ένωση, που είχαν σχηματίσει η Κόστα Ρίκα, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα και το Ελ Σαλβαδόρ
1924 Ο Καρλ Τέιλορ πατεντάρει στο Κλίβελαντ του Οχάιο την πρώτη μηχανή που κατασκευάζει χωνάκια για παγωτό.
1927 Γεννήθηκε ο Καναδός χημικός μηχανικός και εφευρέτης Λιούις Γιούρι, που ανακάλυψε τις αλκαλικές μπαταρίες και τις μπαταρίες λιθίου
1929 Σημειώνεται αύξηση του ψωμιού κατά 30 λεπτά την οκά. Στη Θεσσαλονίκη η Αστυνομία προκαλεί επεισόδια και διαλύει βίαια την προσυνεδριακή εργατική συγκέντρωση στο Εργατικό Κέντρο. Τραυμάτισε 20 και συνέλαβε πάνω από 150 εργάτες.
1929 Γεννήθηκε ο Ιταλός σκηνοθέτης και σεναριογράφος Έλιο Πέτρι
1933 Γεννήθηκε ο Γάλλος τραγουδιστής, Σασά Ντιστέλ (“Μεσιέ Κανιμπάλ”)
1941 Πέθανε ο ανώτατος αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και στη συνέχεια δικτάτορας, Ιωάννης Μεταξάς
1941 Μετά το θάνατο του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ αναθέτει την πρωθυπουργία της Ελλάδας στον Αλέξανδρο Κορυζή.
1941 Πέθανε ο Αλέξανδρος Κορυζής. Τραπεζίτης και πολιτικός, διορισμένος πρωθυπουργός, που είπε το δεύτερο ΟΧΙ και αυτοκτόνησε υπό το βάρος της διαγραφόμενης γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα.
1941 Τα ελληνικά στρατεύματα ολοκληρώνουν την κατάληψη της κορυφογραμμής Τρεμπεσίνας Βορείου Ηπείρου.
1942 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα καταλαμβάνουν τη Βεγγάζη, στη Λιβύη.
1942 Περού και Εκουαδόρ υπογράφουν τη συνθήκη του Ρίο, με την οποία διευθετούν τις συνοριακές διαφορές τους.
1945 Γεννήθηκε η τραγουδίστρια, Αλέκα Κανελλίδου
1945 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Τερματίζεται η γερμανική κατοχή του Βελγίου.
1947 Φτάνει στην Αθήνα η εξεταστική επιτροπή του ΟΗΕ για να διερευνήσει τις καταγγελίες της κυβέρνησης εις βάρος της Βουλγαρίας, της Γιουγκοσλαβίας και της Αλβανίας, για παροχή βοήθειας προς τους αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού .
1949 Η Βρετανία αναγνωρίζει το κράτος του Ισραήλ.
1951 Η ηθοποιός Λιζ Τέιλορ παίρνει το πρώτο διαζύγιό της από τον επιχειρηματία Κόνραντ Χίλτον, κληρονόμο της ομώνυμης αλυσίδας ξενοδοχείων.
1954 Γεννήθηκε η Όπρα Γουίνφρεϊ. Αμερικανίδα τηλεπερσόνα, δημοσιογράφος, ηθοποιός και επιχειρηματίας. Το καθημερινό της τοκ-σόου «The Oprah Winfrey Show» υπήρξε από τα δημοφιλέστερα του είδους.
1957 Ο Βενέδικτος εκλέγεται Πατριάρχης Ιεροσολύμων.
1960 Γεννήθηκε ο Γρηγόριος Ευθύμιος Λουγκάνης, διάσημος καταδύτης, υιοθετημένο τέκνο ελληνοαμερικανών γονέων. Υπήρξε χρυσός Ολυμπιονίκης το 1984 και το 1988.
1963 Απορρίπτεται η είσοδος της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, έπειτα από βέτο του προέδρου της Γαλλίας, Σαρλ ντε Γκολ.
1964 Τελετή έναρξης των 9ων Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων στο Ίνσμπρουκ της Αυστρίας. Παίρνουν μέρος 1096 αθλητές από 36 χώρες. Για πρώτη φορά στην ιστορία των αγώνων, η ολυμπιακή φλόγα μεταφέρεται από την Αρχαία Ολυμπία. 25.000 τόνοι χιόνι από τις υψηλότερες περιοχές των Αυστριακών Άλπεων μεταφέρονται στο Ίνσμπρουκ, καθώς είχε να χιονίσει 2 μήνες.
1965 Η ΕΔΑ προτείνει την παραπομπή του Καραμανλή για την «Πεσινέ»
1971 Ανώτατος αξιωματικός της στρατιωτικής Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών ανακοινώνει ότι παύει η δικαστική έρευνα κατά του στρατηγού Σάμιουελ Κόστερ που κατηγορούνταν για τη σφαγή των αμάχων στο βιετναμέζικο χωριό Μι Λάι. Η διακοπή της έρευνας αποφασίστηκε γιατί …«δεν είναι προς το συμφέρον της Δικαιοσύνης».
1973 Επιβατικό αεροπλάνο “Ιλιούσιν” της εταιρείας EgyptAir συντρίβεται στον Πενταδάκτυλο της Κύπρου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και οι 37 επιβαίνοντες.
1975 Πέθανε ο Ορέστης Μακρής, Έλληνας ηθοποιός.
1976 Δικαστήριο της Ρώμης χαρακτηρίζει ως προσβάλλουσα τα χρηστά ήθη την ταινία του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι “Το τελευταίο τανγκό στο Παρίσι”. Ο σκηνοθέτης, ο παραγωγός και οι ηθοποιοί της ταινίας, μεταξύ των οποίων και ο Μάρλο Μπράντο, απειλούνται με σύλληψη αν εμφανιστούν στην πόλη.
1976 Βόμβα του “Επαναστατικού Λαϊκού Αγώνα” προκαλεί ζημιές στην έκθεση της βιομηχανίας “Πίτσος” στην Αθήνα.
1979 Η 16χρονη Μπρέντα Σπένσερ σκοτώνει δύο άτομα και τραυματίζει άλλα εννέα, όταν πυροβολεί από το σπίτι της το παρακείμενο δημοτικό σχολείο του Κλίβελαντ στο Σαν Ντιέγκο, της Καλιφόρνια. Το όπλο τής το είχε χαρίσει ο πατέρα της ως χριστουγεννιάτικο δώρο. Στους αστυνομικούς που τη συλλαμβάνουν δικαιολογείται με τη φράση “Δε μου αρέσουν οι Δευτέρες” (“I Don’t Like Mondays”). Με αφορμή το περιστατικό αυτό οι Boomtown Rats θα γράψουν το ομώνυμο τραγούδι τους.
1983 Η Ελλάδα αναγνωρίζει στις γυναίκες ίσα δικαιώματα, με την αναμόρφωση του οικογενειακού δικαίου.
1991 Χτύπημα της “17 Νοέμβρη” με ρουκέτα εναντίον της εταιρείας πετρελαιοειδών BP στη λεωφόρο Κηφισίας.
1994 Σκοτώθηκε στην ελεύθερη κατάβαση του Παγκοσμίου Κυπέλλου Αλπικού Σκι στη Γερμανία η αυστριακή πρωταθλήτρια του σκι, Ούρλικε Μάιερ.
1996 Κρίση των Ιμίων: Ο νέος πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, στέλνει μήνυμα προς την Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας, Τανσού Τσιλέρ, ζητά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου. Τουρκικά πολεμικά πλοία παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ.
1996 Η ιστορική όπερα της Βενετίας “Λα Φενίτσε” καταστρέφεται από πυρκαγιά. Θα επαναλειτουργήσει στις αρχές του 2004, αφού δαπανηθούν εκατομμύρια δολάρια για την ανακατασκευή του 204 ετών θεάτρου.
1999 Ο ηγέτης του PKK Αμπνουλάχ Οτσαλάν φτάνει στην Αθήνα και διαμένει επί διήμερο παρανόμως.
2000 Κατά την πρώτη ημέρα λειτουργίας του Μετρό της Αθήνας, η χρήση του μέσου από το επιβατικό κοινό ξεπερνάει κάθε ρεκόρ. Μόνο μέχρι το μεσημέρι υπολογίζεται ότι διακινήθηκαν σχεδόν 1.000.000 επιβάτες.
2016 Πέθανε ο Ζακ Ριβέτ: Ένας από τους στυλοβάτης της «Nouvelle Vague». Γάλλος σκηνοθέτης, γνωστός για το πειραματικό και υποβλητικό ύφος των ταινιών του. Υπήρξε ένας από τους πρωτεργάτες του «Νέου Κύματος» του γαλλικού κινηματογράφου.