Δύο πυλώνες της Τηνιακής Παροικίας στην Αθήνα
Δύο πυλώνες της Τηνιακής Παροικίας στην Αθήνα
Ο αρχιτέκτονας – μηχανικός Ιωάννης Ν. Μοσχονάς (+1961) και ο εκδότης Ιωάννης Δ. Κολλάρος (+1956) υπήρξαν κεντρικοί πυλώνες της τηνιακης παροικίας της Αθήνας κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Πρόεδρος της Αδελφότητας των εν Αθήναις Τηνίων ο πρώτος και Αντιπρόεδρος ο δεύτερος ανέπτυξαν μεγάλη, δημιουργική δράση, η οποία δεν περιορίστηκε στην Αθήνα, αλλά έφτασε σε κάθε άκρη του νησιού μας. Μια σημαντική τους πρωτοβουλία ήταν η εξασφάλιση μόνιμης στέγης του σωματείου στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας (1932), ένα κτίριο που έγινε σημείο αναφοράς των Τηνιακών. Ο τρόπος συγκέντρωσης χρημάτων πρωτότυπος: «Ομολογιακό δάνειο»! (εκδόθηκαν 1000 μετοχές! Και οι περισσότεροι αγοραστές δεν πήραν ποτέ τα τοκομερίδιά τους). Έκτισαν το ισόγειο και τον πρώτο όροφο, ενώ το υπόγειο ήταν το στέκι των Τηνιακών ταχυδρόμων. Ο δεύτερος όροφος κτίστηκε τη δεκαετία του 1950 με πρωτοβουλία του Ιωάννη Ρήγου – Πανορμίτη. Γι’ αυτό και η αίθουσα του Α΄ ορόφου έχει το όνομά τους. Προς τιμή τους η Αδελφότητα ανέθεσε στον Τηνιακό καλλιτέχνη μαρμαρογλύπτη Ευρυβιάδη Ιωάν. Λαμπαδίτη (1886 – 1966) τη φιλοτέχνηση του πορτρέτου τους σε tondo (εξωτερικά ο Κολλάρος, εσωτερικά ο Μοσχονάς). Ο Ευρυβιάδης Ιωάν. Λαμπαδίτης (1886-1966) γεννήθηκε στη Ρουμανία όπου ο πατέρας του, από τα Πλατιά της Τήνου, διατηρούσε εργαστήριο μαρμαρογλυπτικής στο Βουκουρέστι. Το εργαστήριο εκείνο πέρασε στον Ευρυβιάδη έως το 1932, οπότε επέστρεψε στην Τήνο. Δυο χρόνια αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, ανοίγοντας νέο εργαστήριο. Πέρα από την εμπειρική μαρμαρογλυπτική, επιδόθηκε και στην καλλιτεχνική γλυπτική με εξαιρετική επιτυχία. Ο Λαμπαδίτης, μαζί με τον Υστερνιώτη Ιωάννη Ν. Καρπάκη (+1941), ήσαν οι μόνοι μαρμαρογλύπτες που κατέκτησαν το χώρο της καλλιτεχνικής γλυπτικής. Αιωνία η μνήμη αυτών των εμπνευσμένων συμπατριωτών μας… Ό,τι και να γράψουμε είναι λίγο γι’ αυτούς!
από τον Κώστα Δανούση, ιστορικό και ερευνητή
Ιωάννης Ν. Μοσχονάς, Ιωάννης Δ. Κολλάρος
Ευρυβιάδης Ιωάν. Λαμπαδίτης