Ποια είναι η επόμενη μέρα των Στρατηγικών Επενδύσεων
Πιο αναγκαία από ποτέ φαίνεται ότι είναι σήμερα η αναθεώρηση και η επικαιροποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τις τουριστικές Στρατηγικές Επενδύσεις, οι οποίες πρέπει πλέον να αποτελούν ένα επενδυτικό εργαλείο που στρέφεται σε περιοχές που δεν είναι τουριστικά ή και χωρικά κορεσμένες αλλά έχουν ανάγκη την ανάπτυξη. Την ώρα που όλο και πληθαίνουν οι φωνές, οι οποίες αντιδρούν στην υπερδόμηση των νησιών λόγω των μεγάλων σύνθετων τουριστικών έργων, τα οποία υλοποιούνται φορώντας τη «μάσκα» των Στρατηγικών Επενδύσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, όπως υποστηρίζει στο powergame.gr η Ευθυμία Σαραντάκου, Επίκουρη Καθηγήτρια με γνωστικό αντικείμενο τις «χωρικές πολιτικές για τουριστικούς προορισμούς» στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, είναι απαραίτητο να δοθούν σημαντικά οικονομικά και χωρικά κίνητρα στους επενδυτές για να μετακινηθούν σε άλλες περιοχές της νησιωτικής και ηπειρωτικής Ελλάδας, ώστε να αναπτυχθούν και αυτές με τη σειρά τους τουριστικά. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει ισχυρό οικονομικό δέλεαρ, ώστε οι ενδιαφερόμενοι να στραφούν σε άλλο τουριστικό προϊόν εκτός των 5στερων projects, όπως τα ιστορικά κτίρια και οι εγκαταλελειμμένοι οικισμοί. Με αυτόν τον τρόπο, οι Στρατηγικές επενδύσεις θα γίνουν ουσιαστικά «Στρατηγικές», καθώς θα εξυπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν, που δεν ήταν άλλος, από το να υλοποιούν καινοτόμα έργα ανάπτυξης σε περιοχές, που έχουν μεγάλες δυνατότητες όπως μπορούν να είναι τα νησιά του Βορείοανατολικού Αιγαίου. Πρόκειται ωστόσο για νησιά τα οποία σήμερα δεν προτιμούνται, καθώς δεν προσφέρουν τις αποδόσεις και τη γρήγορη απόσβεση που έχουν οι Κυκλάδες.
Σύμφωνα με την ίδια ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πετυχημένης μεγάλης επένδυσης σε περιοχή που δεν ήταν αρχικά τουριστικά αναπτυγμένη είναι και το Costa Navarino, το οποίο άλλαξε άρδην την τοπική οικονομία και μετέτρεψε τη Μεσσηνία σε ένα σημαντικό τουριστικό προορισμό. Κάτι αντίστοιχο μπορεί να γίνει και στα μεγάλα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου και σε περιοχές της υπόλοιπης ηπειρωτικής Ελλάδας.
Σε ό,τι αφορά το μπαράζ των έργων που υλοποιούνται μέσω των Στρατηγικών Επενδύσεων στις Κυκλάδες, οι οποίες στην πλειοψηφία τους είναι χωρικά κορεσμένες, όπως υποστηρίζει η κ. Σαραντάκου, αυτά δεν θα πρέπει να θεωρούνται έργα τέτοιου είδους επενδύσεων. Αυτό συμβαίνει καθώς με το που φτιαχτούν θα υπάρχει γρήγορη απόσβεση, με αποτέλεσμα να μην είναι θεμιτό το κράτος να εμπλέκεται και να δίνει χωρικές, πολεοδομικές και οικονομικές προνομίες. Μάλιστα, η ζήτηση για το εν λόγω νησιά είναι τόσο μεγάλη που και κατά το παρελθόν όταν ο Αναπτυξιακός νόμος έδινε πολύ μεγάλα οικονομικά κίνητρα για τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, πάλι το ενδιαφέρον επικεντρώνονταν στη Μύκονο και στη Σαντορίνη λόγω της εύκολης απόσβεσης που θα είχαν οι επενδυτές. Την εν λόγω κατάσταση επιβαρύνει η καθυστέρηση ολοκλήρωσης τόσο του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου του τουρισμού όσο και του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου του Νοτίου Αιγαίου.
Επισήμανε επίσης, ότι μέχρι και το 2019 υπήρχε μια ισορροπία ως προς την χωροθέτηση των Στρατηγικών Επενδύσεων, καθώς οι μισές λάμβαναν χώρα στην ηπειρωτική Ελλάδα και οι άλλες μισές στα νησιά, ενώ σημαντικός αριθμός τους ενδιαφερόντουσαν να αναπτυχθούν σε περιοχές μη ανεπτυγμένες τουριστικά. Μετά την πανδημία ωστόσο παρατηρείται μια στροφή σε ανεπτυγμένες περιοχές και αυτή η ισορροπία άρχισε σταδιακά να χάνεται.
Το μόνο που είναι σίγουρο, παρά το γεγονός οι τοπικές κοινωνίες έχουν ξεσηκωθεί εναντίον των στρατηγικών επενδύσεων στις Κυκλάδες, είναι ότι αυτές δεν αποτελούν την κύρια αιτία της υπερδόμησης. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η κ. Σαραντάκου: «Μπορεί μια στρατηγική επένδυση να αλλάξει δραματικά και γρήγορα την κατάσταση σε μια αδόμητη πλαγιά, όπως έγινε στη Τζια με το One&Only Kéa Island αλλά συνολικά τα τετραγωνικά των υπό δρομολόγηση ή υλοποίηση Στρατηγικών είναι μια «σταγόνα στον ωκεανό» σε σχέση με την παρατηρούμενη αύξηση των τετραγωνικών της εκτός σχεδίου διάσπαρτης δόμησης. Στην περίπτωση ωστόσο της Σαντορίνης και της Μυκόνου βλέπουμε τώρα περισσότερες τέτοιου είδους επενδύσεις, γιατί υπάρχει η αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών από τις οποίες εξαιρούνται ρητά οι Στρατηγικές Επενδύσεις.
πηγή: Μαρία Καλούδη