Παραδοσιακές Καμάρες Τήνου
Παραδοσιακές Καμάρες Τήνου (κατασκευή)
Η κατασκευή των θόλων παρατηρείται έντονα στην Τήνο κυρίως ως οροφή των ισόγειων χώρων ή ως διακοσμητικό στοιχείο στην στήριξη περασμάτων και σκαλών. Το παραπάνω φαινόμενο αποδίδει ένα ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό σχέδιο. Η κατασκευή θόλων φέρει και αντίστοιχες δυσκολίες στην κατασκευαστική διαδικασία, των οποίων οι επιλύσεις αποτελούν ενδιαφέρον μελέτης.
Οι θόλοι είναι κατασκευασμένοι από λίθους, λαξευτούς και μη. Οι λίθοι εδράζονται στην γένεση του θόλου (σημείο όπου ο φέρων τοίχος του θόλου σταματά να είναι κατακόρυφος και ξεκινά την ημικυλινδρική του στρέψη) και σχηματίζουν ημικυλινδρικά μια οροφή. Οι θολίτες (λίθοι που σχηματίζουν τον θόλο) τοποθετούνται αξονικά βάσει του κέντρου της φαινομενικής έλλειψης που σχηματίζει η προβολή του θόλου. Σε καλές κατασκευές οι αρμοί που σχηματίζουν οι θολίτες αποτελούν άξονες που διατρέχουν από το προαναφερόμενο κέντρο του κύκλου.
Η στήριξη του θόλου επιτυγχάνεται λόγω της σφηνοειδής γεωμετρίας, η οποία εξυπηρετεί στον κατάλληλο διαμοιρασμό των δυνάμεων φόρτισης του θόλου. Οι θόλοι εκτός από το ίδιο τους το βάρος φέρουν και το αντίστοιχο βάρος του πατώματος του ορόφου, το οποίο μπορεί να είναι λίθινο ή ξύλινο. Τέλος, μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής τους οι θόλοι επιχρίονται, γεγονός που βοηθά στην τελειοποίηση της γεωμετρικής φόρμας, την κάλυψη των αρμών και κατά μία άποψη στην καλύτερη στατική συμπεριφορά του συνόλου.
Ένα χαρακτηριστικό που παρατηρήθηκε στη Τήνο, είναι η ύπαρξη ορισμένων «καταρρακτών» (‘ανοίγματα’ του θόλου, τα οποία εξυπηρετούν στην σύνδεση του ορόφου με το ισόγειο). Πιθανή αιτία κατασκευής αυτών των ανοιγμάτων είναι η αμεσότερη εξυπηρέτηση των ζώων που παρέμεναν στο ισόγειο ( κατώι ). Οι καταρράκτες αποτελούσαν βασικό κομμάτι στον σχεδιασμό του θόλου και δεν ήταν μετέπειτα προσθήκη, καθώς γίνεται πιθανή η καταστροφή της κατασκευής.
Βέβαια, οι καταρράκτες δημιουργούν μία περαιτέρω δυσκολία στην μηχανική αντοχή του θόλου και προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι καταπονήσεις, οι καταρράκτες τοποθετούνταν όσο το δυνατό πιό κεντρικά στο μήκος του θόλου και διαμορφώνονταν ως τελείως κατακόρυφο κενό πλησιέστερα της γένεσης του τοίχου, παρά της κορυφής του θόλου.
Η κατασκευή των θόλων αποτέλεσε ένα μεγάλο κομμάτι της αρχιτεκτονικής τον χωριών . Ήταν αδιαμφισβήτητα καλά μελετημένοι και, εν τέλει, έδωσαν μια μορφή που τον ξεχωρίζει από τον οποιοδήποτε οικισμό της εποχής εκείνης....
πηγή: www lifo.gr - Σίμος Φιοράντης Τήνος (Οφιούσα )
