Σήμερα και Σαν σήμερα, 14 Μαρτίου…

Σήμερα, 14 Μαρτίου 2024

Γιορτάζουν

• Βενέδικτος

• Βενεδίκτη

Επέτειοι και Λοιπές Εορτές

• Διεθνής Ημέρα Μαθηματικών

• Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού

• Παγκόσμια Ημέρα της Σταθεράς π

• Ημέρα της Άνοιξης στην Αλβανία.

• Πρωτοχρονιά για την κοινότητα των Σιχ, που συνδυάζουν στην θρησκεία τους (Σιχισμός) στοιχεία Ινδουϊσμού και Μουσουλμανισμού.

• Λευκή Ημέρα σε Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Κίνα και Ταϊβάν. Γιορτάζεται ένα μήνα μετά τον Άγιο Βαλεντίνο και οι άνδρες είναι υποχρεωμένοι να ανταποδώσουν τα γλυκίσματα που έλαβαν ως δώρο από τις γυναίκες κατά την εορτή του Αγίου Βαλεντίνου, προσφέροντάς τους, διαζευτικά, μπισκότα, ζαχαρωτά, λευκή σοκολάτα, λευκά εσώρουχα ή κοσμήματα.

• Ημέρα του Συντάγματος στην Ανδόρα.

• Ημέρα της Μητρικής Γλώσσας στην Εσθονία.

• Ημέρα των Ηρώων στα Νησιά του Αγίου Βικεντίου και των Γρεναδίνων.

Χριστιανικό Εορτολόγιο

Ορθόδοξη Εκκλησία

• Οσίου Βενεδίκτου του εκ Νουρσίας. Χριστιανός ασκητής και μοναχός, η μνήμη του οποίου τιμάται από μεν τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία στις 11 Ιουλίου, από δε την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 14 Μαρτίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Βενέδικτος και Βενεδίκτη. O Βενέδικτος γεννήθηκε στη Νουρσία της Ιταλίας το 480 από πλούσιους και χριστιανούς γονείς. Μόλις ενηλικιώθηκε, εγκατέλειψε τα πατρικό σπίτι και αποσύρθηκε σ’ ένα φαράγγι στα Απέννινα όρη, όπου επιδόθηκε με θαυμαστό ζήλο στην προσευχή, την άσκηση και τη μελέτη. Γρήγορα, η ασκητική και αγία ζωή του έγινε γνωστή και απέκτησε μεγάλη φήμη. Σε διάστημα λιγότερο των είκοσι ετών ήλθαν κοντά του περίπου 170 μοναχοί, με αποτέλεσμα το έτος 540 να ιδρύσει μοναστήρι επάνω στο όρος Κασίνο. Προαισθανόμενος ο τέλος του, έδωσε εντολή να ανοιχθεί τάφος για τον ενταφιασμό του. Μετά από ολιγοήμερη ασθένεια και αφού μετάλαβε των αχράντων μυστηρίων, κοιμήθηκε ειρηνικά το 542, σε ηλικία 62 ετών. O όσιος Βενέδικτος υπήρξε ο ιδρυτής του μοναχικού τάγματος των Βενεδικτίνων, το οποίο υφίσταται μέχρι και σήμερα στη Δυτική Εκκλησία.

• Αγίων μαρτύρων Βασιλείου και Ευφρασίου.

• Αγίου μάρτυρος Φλωρεντίου του εν Θεσσαλονίκη.

• Αγίου μάρτυρος Ευτυχίου.

• Αγίου Ευσχήμονος επισκόπου Λαμψάκου.

• Αγίου μάρτυρος Αλεξάνδρου του εν Θεσσαλονίκη.

• Αγίου Βονιφατίου επισκόπου Ρος της Σκωτίας.

• Αγίων μαρτύρων Πέτρου και Αφροδισίου.

• Αγίου Ροστισλάβου, πρίγκηπος Κιέβου και Σμολένσκ.

• Αγίου Θεογνώστου του Έλληνος, μητροπολίτου Κιέβου.

• Αγίου Ιωάννου του δια Χριστόν σαλού.

• Οσίου Ανδρέου του εκ Ρωσίας.

• Σύναξις της Υπεραγίας Θεοτόκου του Θεοδώρου.

• Καθολική Εκκλησία

• Αγίας Ματθίλδης.

Είπαν…

• “Η ευμενής αποδοχή της κολακείας προέρχεται, στους πιο πολλούς άντρες από την ισχνή γνώμη που έχουν για τον εαυτό τους, ενώ στις γυναίκες από το αντίθετο”. Τζόναθαν Σουίφτ, Ιρλανδός συγγραφέας. («Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ»)

• “Η παγκόσμια έλλειψη πολιτικών ηγετών άλλαξε τον χαρακτήρα της πολιτικής και τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού. Η εικόνα του πολιτικού κυριαρχεί έναντι της ουσίας της πολιτικής”.

View fullsize

Σαν σήμερα, 14 Μαρτίου….

Τι έγινε σαν σήμερα, 14 Μαρτίου, στην Ελλάδα και τον Κόσμο

• 44 πΧ. Τη νύχτα πριν τη δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρα, ο Κάσκας και ο Κάσσιος αποφασίζουν να αφήσουν ζωντανό τον Μάρκο Αντώνιο.

• 1489 Η βασίλισσα της Κύπρου, Κατερίνα Κορνάρο, πουλάει το βασίλειό της στους Βενετούς και αναχωρεί από το νησί. Αρχίζει η περίοδος της Βενετοκρατίας στην Κύπρο, που θα λήξει το 1571 με την κατάληψη της Μεγαλονήσου από τους Οθωμανούς.

• 1492 Η βασίλισσα Ισαβέλλα της Ισπανίας διατάσσει τους 150.000 Εβραίους του βασιλείου της να γίνουν Χριστιανοί, διαφορετικά θα απελαθούν.

• 1794 Ο Αμερικανός Eli-Whitney (Ιλάι Γουίτνεϊ _1765-1825) , κατοχυρώνει την πρώτη εκκοκκιστική μηχανή επεξεργασίας βαμβακιού, την οποία είχε εφεύρει ένα χρόνο νωρίτερα. Μέχρι τότε ο διαχωρισμός των ινών από τους σπόρους γινόταν με το χέρι

• 1804 Γεννήθηκε ο αυστριακός συνθέτης, Γιόχαν Στράους

• 1826 Απεργία κηρύσσουν οι εργαζόμενοι στο Τυπογραφείο της Διοίκησης, ζητώντας την καταβολή δεδουλευμένων, μεσούσης της Επανάστασης. Πρόκειται για την πρώτη νεοελληνική απεργιακή κινητοποίηση, όπως σημειώνουν οι ιστορικοί του εργατικού κινήματος.

• 1879 Γεννιέται ο Γερμανός φυσικός, Αλμπερτ Αϊνστάιν, «πατέρας» της θεωρίας της σχετικότητας, για την οποία βραβεύτηκε με Νόμπελ το 1921. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν (Albert Einstein) ήταν γερμανός φυσικός, τιμημένος με βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1921. Υπήρξε μία από τις πιο δημιουργικές διάνοιες στην ιστορία της ανθρωπότητας και άνοιξε νέους δρόμους στην επιστήμη. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου 1879 στο Ουλμ της Γερμανικής Αυτοκρατορίας από εβραίους γονείς: τον επιχειρηματία Χέρμαν Αϊνστάιν (1847-1902) και την Παουλίνε Κοχ (1858-1920), μία αξιόλογη πιανίστρια, που έστρεψε από νωρίς τον γιο της στην κλασική μουσική. Σε ηλικία 5 ετών, ο μικρός Αλβέρτος ξεκίνησε μαθήματα βιολιού και μέχρι το τέλος της ζωής του δεν αποχωριζόταν το αγαπημένο του όργανο. Τίποτε δεν φανέρωνε την ιδιοφυία του όταν ήταν μικρός. Αντίθετα, οι γονείς του είχαν αρχίσει να πείθονται ότι ο καρπός της ένωσής τους ήταν ένα καθυστερημένο αγόρι. Πώς αλλιώς να εξηγούσαν το ότι άρχισε να μιλά σε ηλικία 3 ετών; Ο Αλβέρτος μεγάλωσε στο Μόναχο. Άτακτο παιδί στο σχολείο. Και στα μαθήματα επιεικώς μέτριος. Όχι από τεμπελιά. Από «άποψη». Έλεγε και ξανάλεγε ότι το σχολείο δεν είναι τίποτε άλλο παρά «ένα στρατιωτικό καψόνι για ανεγκέφαλους». Έτσι, προτιμούσε να μελετά στο σπίτι. Τι άλλαξε την εικόνα των γονιών του (και μαζί την εικόνα της ανθρωπότητας για το Σύμπαν); Δύο πατρικά δώρα: μία πυξίδα κι ένα βιβλίο γεωμετρίας. Ώρες ατελείωτες ο πεντάχρονος Αλβέρτος παρατηρεί τον «μπούσουλα» που του χάρισε ο πατέρας του. Το ερώτημα που τριβελίζει το ανήσυχο παιδικό μυαλό είναι πώς και γιατί μία βελόνα μπορεί να δείχνει προς την ίδια κατεύθυνση. Λίγα χρόνια αργότερα, μάλιστα, δίνει ο ίδιος την ερμηνεία: «Δεν μπορεί, μία μυστηριώδης δύναμη που υπάρχει στο χώρο την οδηγεί». Όσο για το βιβλίο της γεωμετρίας, ήταν δώρο γενεθλίων, την ημέρα που ο Αλβέρτος συμπλήρωνε τα 12 χρόνια του. Εντυπωσιάστηκε από το πώς «μαγικές», μη προφανείς, προτάσεις μπορούν να αποδειχθούν με τη λογική και με απλά αξιώματα. Από τότε αγαπημένα του βιβλία έγιναν τα συγγράμματα γεωμετρίας και οι εκλαϊκευμένες επιστημονικές εκδόσεις. Συμβιβαζόμενος με τις επιταγές του εκπαιδευτικού συστήματος, φοίτησε στο γυμνάσιο του Αράου της Ελβετίας και σπούδασε φυσική στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης. Εκεί, το 1901, στα 22 του χρόνια, νυμφεύθηκε τη σερβικής καταγωγής συμφοιτήτριά του Μίλεβα Μάριτς (1875 - 1948). Όπως φάνηκε αργότερα, τους ένωσε μάλλον ο έρωτας για τη φυσική, παρά κάποιο τρελό ερωτικό πάθος. «Οι θεωρίες μας» έλεγε (με έμφαση στον πληθυντικό) όταν αναφερόταν στα επιστημονικά ευρήματά του. Η Μίλεβα ήταν η ισχυρή γυναίκα πίσω από τον ισχυρό άνδρα. Το επιστημονικό alter ego του, με το οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον πολιτικό μηχανικό Χανς Άλμπερτ Αϊνστάιν (1904-1973) και τον Έντουαρντ Αϊνστάιν (1910-1965), αλλά και τη μελαγχολία που γεννά ένας αποτυχημένος γάμος. Ούτε η επιστημονική μούσα του, όμως, ήταν ευτυχισμένη. Οι καταθλιπτικές κρίσεις της Μίλεβα διαδέχονταν η μία την άλλη (απ’ ό,τι έλεγαν, τα ψυχολογικά προβλήματα ήταν «κληρονομιά» από τη μητέρα της). Το 1902, ο Αϊνστάιν προσελήφθη «με τα χίλια βάσανα» στο ομοσπονδιακό γραφείο ευρεσιτεχνιών. Ήταν η ευκαιρία της ζωής του. Η θέση - κλειδί για να μελετήσει πάμπολλους φακέλους με διπλώματα ευρεσιτεχνίας διαφόρων επιστημόνων και η αφορμή για να ξεκινήσει την έρευνά του. Το 1905 δημοσιεύει στο επιστημονικό περιοδικό «Χρονικά της Φυσικής» το επαναστατικής φύσης άρθρο του για την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας, που συγκλονίζει την επιστημονική κοινότητα. Η κεντρική ιδέα της θεωρίας ήταν ότι, αν για όλα τα συστήματα αναφοράς η ταχύτητα του φωτός είναι σταθερή και αν όλοι οι φυσικοί νόμοι είναι ίδιοι, τότε τόσο ο χρόνος, όσο και η κίνηση, εξαρτώνται από το σύστημα αναφοράς στο οποίο μετρούνται (η τιμή τους δηλαδή σχετίζεται προς τον εκάστοτε παρατηρητή). Τον ίδιο χρόνο δημοσιεύει ένα νέο άρθρο, σύμφωνα με το οποίο αν ένα σώμα χάσει ένα ποσό ενέργειας με μορφή ακτινοβολίας, η μάζα του μειώνεται κατά ποσό E/c2 (c = ταχύτητα του φωτός). Το 1907 παρουσιάζει τη διάσημη εξίσωσή του E = mc2, (όπου E = Ενέργεια, m = μάζα και c = ταχύτητα του φωτός), η οποία ήταν καθοριστική για την παραγωγή της πυρηνικής ενέργειας και την κατασκευή της ατομικής βόμβας, στην οποία ωστόσο δεν συμμετείχε. Το 1909 διορίζεται έκτακτος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης κι ένα χρόνο μετά καθηγητής της θεωρητικής φυσικής στο γερμανικό Πανεπιστήμιο της Πράγας, θέση την οποία κράτησε ως το 1912. Ύστερα από τις πιέσεις και την επιμονή διαπρεπών επιστημόνων της εποχής, δέχθηκε να διδάξει στο Ινστιτούτο του Αυτοκράτορα Γουλιέλμου στο Βερολίνο και να γίνει μέλος της Πρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Το Βερολίνο ήταν πλέον η έδρα του. Εκεί χώρισε (το 1914) κι εκεί νυμφεύθηκε για δεύτερη φορά (το 1919), όχι κάποια συνάδελφό του, αλλά την εξαδέλφη του Έλσα Λέβενταλ (1876-1936). Το 1916 δημοσιεύει τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, που είναι μία διευρυμένη εκδοχή της Ειδικής Θεωρίας της Σχετικότητας. Σύμφωνα με τη νέα θεωρία, η ύλη προκαλεί καμπύλωση του χώρου. Η βαρύτητα δεν είναι δύναμη, αλλά αποτέλεσμα του γεγονότος ότι τα κινούμενα σώματα ακολουθούν τη συντομότερη οδό μέσα στον καμπυλωμένο χώρο. Λέγεται ότι στη διαμόρφωση των μαθηματικών σχέσεων αυτής της θεωρίας μεγάλη ήταν η συμβολή του σπουδαίου έλληνα μαθηματικού Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή (1873-1950), με τον οποίο διατηρούσε φιλία. Ο Αϊνστάιν, όπως και ο ίδιος παραδεχόταν, δεν είχε πολύ καλές σχέσεις με τα θεωρητικά μαθηματικά. Ίσως γι’ αυτό φρόντιζε να δημιουργεί φιλίες με σπουδαίους μαθηματικούς (Καραθεοδωρή, Μινκόφσκι, Μπλούμενταλ, Χίλμπερτ). Ο Αϊνστάιν είναι τώρα ένας καταξιωμένος επιστήμονας, που ανοίγει νέους δρόμους στην επιστήμη. Στις 10 Δεκεμβρίου 1921 η Βασιλική Ακαδημία της Σουηδίας του απονέμει το Νομπέλ Φυσικής για τις εργασίες του στο φωτοηλεκτρικό φαινόμενο, με τις οποίες απέδειξε ότι το φως συμπεριφέρεται ταυτόχρονα ως ένας κυματισμός και μία ροή σωματιδίων, ανοίγοντας το δρόμο κυρίως στην έρευνα σχετικά με τα ραντάρ. Στην ιδιωτική ζωή του, όμως, για άλλη μία φορά δυστυχεί. Ο γάμος με την εξαδέλφη του χαρίζει τη γαλήνη της συμβατικότητας και όχι τον έρωτα. «Είμαι άτυχος με τις γυναίκες» εξομολογείται σ’ ένα φίλο του. Η Έλσα είναι περισσότερο φίλη. Και δεν έχει και τόσο καλή γνώμη γι’ αυτόν: «Η καημένη η Μίλεβα έπεφτε σε μελαγχολία, επειδή ο Αλβέρτος είναι από αυτούς τους εγωκεντρικούς επιστήμονες που κοιτάζουν μόνο τη δουλειά τους και τις γυναίκες τις έχουν για υπηρέτριες». Ο Αϊνστάιν αρχίζει να ταξιδεύει διαρκώς, από την Αμερική ως την Άπω Ανατολή κι εξηγεί με πάθος τις θεωρίες του. Οι ναζιστές, που έχουν καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία από τις αρχές του 1933, τον θεωρούν απειλή, όχι μόνο για τις εβραϊκές ρίζες του, αλλά και για το κοφτερό του μυαλό. Τον καθαιρούν απ’ όλες τις θέσεις που κατέχει και του δημεύουν την περιουσία. Ο Αϊνστάιν αναγκάζεται να εγκαταλείψει για πάντα τη Γερμανία. Με ενδιάμεσους σταθμούς τη Γαλλία, το Βέλγιο και τη Μεγάλη Βρετανία, θα εγκατασταθεί τελικά στις Ηνωμένες Πολιτείες (Οκτώβριος 1933), όπου θα γίνει δεκτός με τιμές και θα διοριστεί διευθυντής στο Ινστιτούτο Προκεχωρημένων Σπουδών του Πανεπιστημίου του Πρίνστον. Τον Αύγουστο του 1939, με επιστολή του προειδοποιεί τον αμερικανό πρόεδρο Φραγκλίνο Ρούζβελτ για τον κίνδυνο κατασκευής ατομικής βόμβας από τους Γερμανούς, που, όπως επισημαίνει, θα έχει ολέθριες συνέπειες για την ανθρωπότητα. Τον παροτρύνει, ωστόσο, να χρηματοδοτήσει την έρευνα για την κατασκευή ατομικής βόμβας. Τελειώνοντας την επιστολή του γράφει: «Όταν θα είναι έτοιμη η δοκιμή της πρώτης ατομικής βόμβας να καλέσετε σ’ ένα ερημονήσι του Ειρηνικού εκπροσώπους της Γερμανίας, της Ιαπωνίας, των συμμάχων, καθώς και ουδέτερους παρατηρητές. Ρίξτε τότε τη βόμβα στο ερημονήσι μπροστά σ’ όλους αυτούς. Είμαι σίγουρος ότι όταν ο εχθρός πληροφορηθεί τα αποτελέσματα, θα συνθηκολογήσει χωρίς άλλο. Κι έτσι θα αποφύγουμε το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων και θα έχουμε και τα χέρια μας καθαρά όταν θα γίνει ειρήνη». Μετά το τραγικό αποτέλεσμα της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι (6 και 9 Αυγούστου 1945), είπε στη γραμματέα του: «Καλύτερα να έκοβα τα χέρια μου, παρά να έστελνα εκείνο το γράμμα στον Ρούζβελτ». Από τότε, εκτός από το ερευνητικό του έργο, προσηλώθηκε στην υπεράσπιση της παγκόσμιας ειρήνης. Στις 11 Απριλίου 1955 υπέγραψε με τον Μπέρτραντ Ράσελ τη γνωστή δήλωση, με την οποία καλούσε τις κυβερνήσεις των μεγάλων δυνάμεων να βρουν ειρηνικό τρόπο για την επίλυση των διαφορών τους. Οι φιλειρηνικές θέσεις του έστρεψαν εναντίον του τη διαβόητη Επιτροπή Αντιαμερικανικών Ενεργειών του γερουσιαστή Μακάρθι, ο οποίος τον χαρακτήρισε κομουνιστή και πράκτορα των Σοβιετικών. Το 1965 διαπιστώθηκε ότι ο φάκελλος που είχε ανοίξει γι’ αυτόν το FBI περιείχε 1280 σελίδες. Ο Αϊνστάιν δεν απαρνήθηκε ποτέ την εβραϊκή καταγωγή του. Έδρασε όσο μπορούσε για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ και όταν ο πρωθυπουργός του νεοσύστατου κράτους Νταβίντ Μπεν Γκουριόν του πρότεινε το 1952 να αναλάβει την προεδρία του, αυτός αρνήθηκε, προβάλλοντας τα επιχειρήματα ότι ήταν αρκετά ηλικιωμένος και ότι είχε περιορισμένες πολιτικές ικανότητες. Το 1948 διαγνώστηκε με ανεύρυσμα αορτής και η εγχείρηση στην οποία υποβλήθηκε δεν έλυσε το πρόβλημα. Η υγεία του έβαινε διαρκώς επιδεινούμενη. Όταν το ανεύρυσμα παρουσιάστηκε και πάλι αρνήθηκε νέα χειρουργική επέμβαση, δηλώντας ότι προτιμούσε να φύγει από τη ζωή όταν έλθει η ώρα του. Αυτό συνέβη στις 18 Απριλίου 1955, στο νοσοκομείο του Πρίνστον.

• 1883 Πέθανε ο Καρλ Μαρξ, γερμανός ιδρυτής του επιστημονικού σοσιαλισμού, συγγραφέας, μαζί με τον Φρίντριχ Εγκελς, του «Κομμουνιστικού Μανιφέστου». Γερμανός φιλόσοφος, κοινωνιολόγος και οικονομολόγος, εισηγητής του επιστημονικού σοσιαλισμού και του κομουνισμού. Όπλισε την εργατική τάξη με δύο σπουδαία θεωρητικά κείμενα για τους αγώνες της, το «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος» και «Το Κεφάλαιο». Θεωρείται ένας από τους κορυφαίους και επιδραστικότερους διανοητές στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ο Καρλ Μαρξ πέθανε στις 14 Μαρτίου 1883 στο Λονδίνο, απογοητευμένος, χωρίς καμία ιδιαίτερη αναγνώριση ή ένδειξη ότι αργότερα θα χαρακτηριζόταν «ο προφήτης φιλόσοφος που σφράγισε την πορεία της ανθρωπότητας». Τάφηκε ως άπατρις, τρεις μέρες αργότερα, στο νεκροταφείο του Χαϊγκέιτ στο Βόρειο Λονδίνο.

• 1900 Το Δολάριο ΗΠΑ _$ εισάγεται στον Χρυσό Κανόνα (gold standard): είναι το πρώτο σύστημα συναλλαγματικών ισοτιμιών, σύμφωνα με το οποίο το νόμισμα ήταν μετατρέψιμο σε χρυσό σε ορισμένη τιμή και αντίστροφα και επιτρεπόταν η ελεύθερη εξαγωγή του χρυσού στο εξωτερικό. Τα νομίσματα είχαν μια κεντρική ισοτιμία έναντι του χρυσού και με βάση αυτή την ισοτιμία προέκυπταν οι διμερείς ισοτιμίες των νομισμάτων. Ήταν δηλαδή ένα σύστημα σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών. Οι ΗΠΑ προσχώρησαν στο σύστημα το 1879, το οποίο λειτούργησε μέχρι τον Α’ Παγκόσμιο.Μετά από αυτόν παρατηρήθηκε ευρεία διακύμανση των νομισμάτων σε σχέση με την τιμή του χρυσού και παρεμβάσεις των κερδοσκόπων στο μηχανισμό. Το σύστημα τροποποιήθηκε με τις συμφωνίες του Bretton Woods, το 1944, ενώ το νόμισμα των ΗΠΑ ήταν το μόνο που παρέμεινε μετατρέψιμο σε χρυσό μέχρι το 1971.

• 1905 Στην Αγγλία, ιδρύεται η ποδοσφαιρική ομάδα της Τσέλσι.

• 1926 Ένα τρένο πέφτει από γέφυρα σε ποταμό της Κόστα Ρίκα, με απολογισμό 248 νεκρούς και 93 τραυματίες.

• 1933 Γεννήθηκε ο Michael Caine (Μάικλ Κέιν), Άγγλος ηθοποιός. Ο Μάικλ Κέιν (Michael Caine) είναι άγγλος ηθοποιός του κινηματογράφου, που διακρίνεται για την υποκριτική του ευελιξία σε πλήθος πρωταγωνιστικών και υποστηρικτικών ρόλων. Έχει εμφανιστεί σε περισσότερες από 130 ταινίες και σχεδόν σε κάθε δεκαετία έχει και μία υποψηφιότητα για Όσκαρ. Από τις πρώτες του κιόλας ταινίες ο Κέιν καθιερώθηκε ως ένας ευέλικτος ηθοποιός και υποδύθηκε κυνικούς μυστικούς πράκτορες, φιλόδοξους αγαπητικούς, σκληρούς τυχοδιώκτες, εκλεπτυσμένους κυρίους, ταπεινούς δασκάλους και ψυχωτικούς δολοφόνους. Αν του τύχαινε κι ένα καλό σενάριο ήταν πειστικός και σε κωμικούς ρόλους. Ο Μάικλ Κέιν απέδειξε και τις συγγραφικές του ικανότητες, με βιβλία που έγιναν μπεστ-σέλερ, όπως τα «Acting in Film» (1987), «What’s It All About?» (1993) και «The Elephant to Hollywood» (2010). Το 2000 χρίστηκε Ιππότης Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας και προσφωνείται «σερ» (CBE) και το 2011 τιμήθηκε με την υψηλότερη πολιτιστική διάκριση της Γαλλίας. Το 1979 εγκατέλειψε τη Μεγάλη Βρετανία για φορολογικούς λόγους και δεν επέστρεψε έως το 1987, όταν η Μάργκαρετ Θάτσερ μείωσε τους φορολογικούς συντελεστές. Πολιτικά κινείται μεταξύ Συντηρητικών και Εργατικών, ενώ υπήρξε ένθερμος οπαδός του Brexit.

• 1934 Γεννήθηκε ο Νίκος Ξανθόπουλος. Ο Νίκος Ξανθόπουλος είναι ένας από τους δημοφιλέστερους έλληνες ηθοποιούς. Το «Παιδί του Λαού», όπως αποκαλείται, πρωταγωνίστησε σε ταινίες μελό τη δεκαετία του ’60, ενώ είχε και μία αξιοσημείωτη διαδρομή στο λαϊκό τραγούδι. Ο Νίκος Ξανθόπουλος γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου 1934 στη Νέα Ιωνία, την προσφυγική γειτονιά της Αθήνας. Παιδί ποντίων προσφύγων μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια. Ο πατέρας του ήταν κατά περίσταση τσαγκάρης και ψαράς, ενώ κατά τη διάρκεια της Κατοχής φυλακίστηκε για τη αντιστασιακή του δράση. Μεγάλωσε με τη μητέρα του, καθώς ο πατέρας του είχε τη συνήθεια να «εξαφανίζεται» για μεγάλα χρονικά διαστήματα. «Μια μέρα πήγε να φέρει κρασί κι έκανε 6 μήνες να γυρίσει» γράφει στην αυτοβιογραφία του που κυκλοφόρησε το 2005 με τίτλο «Όσα Θυμάμαι και Όσα Αγάπησα». Στα εφηβικά του χρόνια υπήρξε αθλητής της ΑΕΚ, της οποίας παραμένει πιστός οπαδός μέχρι σήμερα. Μεγαλώνοντας αποφάσισε να ασχοληθεί με το θέατρο, έχοντας ως ίνδαλμά του τον Μάνο Κατράκη. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου κι έκανε την πρώτη του εμφάνιση το 1957 στο θίασο της Κατερίνας με την κομεντί του Μ. Αντρέ «Βιργινία». Από το 1957 έως τα μέσα της δεκαετίας του ’60, εκτός από τον θίασο της Κατερίνας, που υπήρξε μεγάλη δασκάλα γι’ αυτόν, έπαιξε τον Ορέστη στην «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Ροντήρη, συνεργάστηκε με τον θίασο του Μάνου Κατράκη στο «Τραγούδι του νεκρού αδελφού» του Μίκη Θεοδωράκη, ενώ έπαιξε για λίγο στο μουσικό θέατρο. Το 1958 πρωτοεμφανίστηκε στον κινηματογράφο στην κωμωδία του Φίλιππα Φυλακτού «Το Εισπρακτοράκι». Στην αρχή έπαι­ξε ρόλους κακού, σκληρού και γενικά δευτερότριτους ρόλους, σε κωμωδίες, δράματα, ακόμη και σε «τολμηρές» για την εποχή τους ταινίες, ώσπου στα μέσα της δεκαετίας του ’60 η συνεργασία του με τον σκηνοθέτη και παραγωγό Απόστολο Τεγόπουλο απογείωσε την καριέρα του. Με την ίδρυση της εταιρείας των Τεγόπουλου/Καράμπελα «Κλακ Φιλμ» το 1963, ο Νίκος Ξανθόπουλος έγινε ο βασικός πρωταγωνιστής της. Με σκηνοθέτη τον Τεγόπουλο και σπουδαίους πρωταγωνιστές του Εθνικού Θεάτρου στους υπόλοιπους ρόλους, ο Νίκος Ξανθόπουλος τυποποιήθηκε σε ρόλους κατατρεγμένου και αδικημένου, σε ταινίες μελό, όπως «Περιφρόνα με γλυκειά μου» (1965), «Κάποτε κλαίνε και οι δυνατοί» (1967), «Άδικη κατάρα» (1967), «Ξεριζωμένη γενιά» (1968), «Η σφραγίδα του Θεού» (1969), «Φτωχογειτονιά αγάπη μου» και το λαϊκό έπος «Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου» (1969). Πολλές από αυτές τις ταινίες δεν προβλήθηκαν καν στην πρώτη προβολή, αλλά απευθείας στις συνοικίες της Αθήνας, όπου γινόταν χαλασμός κόσμου, όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι διανοούμενοι τις λοιδωρούσαν και οι κριτικοί τις περιφρονούσαν, αλλά ο κόσμος γέμιζε ασφυκτικά τους λαϊκούς κινηματογράφους και οι πρόσφυγες πρώτης και δεύτερης γενιάς που ζούσαν ακόμη τότε αποθέωναν «το παιδί του λαού». Σ’ αυτές τις ταινίες ο Νίκος Ξανθόπουλος συνήθιζε να τραγουδά, ενώ συνθέτες όπως ο Απόστολος Καλδάρας έγραψαν τραγούδια γι’ αυτόν. Η παρουσία του στη δισκογραφία περιλαμβάνει 9 μεγάλους δίσκους και 55 σινγκλ. Εμφανίστηκε ως τραγουδιστής σε μεγάλα νυχτερινά κέντρα και πραγματοποίησε πολλές περιοδείες στο εξωτερικό στα κέντρα της ελληνικής διασποράς. Από τη δεκαετία του ‘70 και μετά την κατάρρευση του ελληνικού εμπορικού κινηματογράφου επανήλθε στο θέατρο και εμφανίστηκε σποραδικά στην τηλεόραση. Το 1996 εμφανίστηκε για τελευταία φορά στον κινηματογράφο, στην ταινία του Γιώργου Ζερβουλάκου «Με τον Ορφέα τον Αύγουστο», δίπλα στη Βάνα Μπάρμπα. Τα τελευταία χρόνια είχε αποσυρθεί από τον κόσμο του θεάματος και διέμενε στο κτήμα του στην Παιανία. Ο Νίκος Ξανθόπουλος είχε παντρευτεί δύο φορές και απέκτησε τέσσερα παιδιά. Πέθανε στις 22 Ιανουαρίου 2023, σε ηλικία 89 ετών.

• 1934 Πέθανε ο Δημήτριος Αιγινήτης, Έλληνας αστρονόμος.

• 1938 Γεννιέται ο συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος. Ο συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος είναι ένας από τους στυλοβάτες της έντεχνης λαϊκής μουσικής, μαζί με τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Μάνο Χατζιδάκι. Έγραψε σπουδαία τραγούδια την δεκαετία του ‘60, που θεωρούνται πλέον κλασικά στο είδος τους. Στο προσωπικό του μουσικό ύφος, η κριτική αναγνωρίζει κάτι από τον δυναμισμό του Θεοδωράκη και την μελωδικότητα του Χατζιδάκι. Ο Σταύρος Ξαρχάκος, με καταγωγή από την Μάνη, γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου 1939 στην Αθήνα. Σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι με την Νάντια Μπουλανζέ και στην σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης. Αν και σκόπευε να ασχοληθεί με την λεγόμενη σοβαρή μουσική, από πολύ νέος έγραψε μουσική και τραγούδια για το θέατρο και τον κινηματογράφο, γνωρίζοντας επιτυχία στις αρχές της δεκαετίας του 60. Από την μουσική και τα τραγούδια που έγραψε για θεατρικά έργα «Το Πάρτυ» (1961) και «Τα κόκκινα φανάρια» (1961), καθώς και για τις ταινίες «Ταξίδι» (1962) «Κόκκινα φανάρια» (1963), «Τρίτος δρόμος» (1963), «Λόλα» (1964), προέκυψαν οι πρώτες του μεγάλες επιτυχίες: «Άπονη ζωή», «Φτωχολογιά», «Τα δάκρυά μου είναι καυτά», «Όνειρο δεμένο» και «Χάθηκε το φεγγάρι». Επιτυχίες της ίδιας δεκαετίας είναι τα τραγούδια «Σαββατόβραδο στην Καισαριανή»,«Βάλε κι άλλο πιάτο στο τραπέζι» (μουσική για την σπονδυλωτή ταινία «Τετράγωνο», βασισμένη σε διηγήματα του Αντώνη Σαμαράκη), «Τα τρένα που φύγαν», «Τι έχει και κλαίει το παιδί», «Υπομονή», «Μάτια βουρκωμένα», «Άσπρη μέρα», «Στου Όθωνα τα χρόνια», πολλά από τα οποία ξεκίνησαν από το θέατρο και τον κινηματογράφο. Την περίοδο αυτή συνεργάστηκε στενά με τον δημοσιογράφο Λευτέρη Παπαδόπουλο, που έκανε τα πρώτα του βήματα στην στιχουργική,ενώ τραγούδια του ερμήνευσαν ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και η Βίκυ Μοσχολιού. Συνέχισε να γράφει μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο, παραμένοντας ιδιαίτερα ενεργός στην δισκογραφία έως τα τέλη της δεκαετίας του ’ 70. Χαρακτηριστικές δουλειές του αυτών των χρόνων οι δίσκοι: «Χρώματα», «6+6», «Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσιεθ Μεχίας» σε στίχους Λόρκα, «Διόνυσε καλοκαίρι μας», «Νυν και αεί», και «Συμφωνία της Γιάλτας». Την ίδια περίοδο συνέθεσε την μουσική της θρυλικής παράστασης των Καζάκου/Καρέζη «Το μεγάλο μας τσίρκο» (1973) στα χρόνια της χούντας, μουσική για τα θεατρικά έργα «Πειρασμός», «Κόκκκινα τριαντάφυλλα για μένα» και «Κομέντια», καθώς και για τις ταινίες «Κορίτσια στον ήλιο» (1968) του Βασίλη Γεωργιάδη και «Γυμνοί στο δρόμο» (1969) του Γιάννη Δαλιανίδη. Από την δεκαετία του ‘80 και εντεύθεν η παρουσία του στην δισκογραφία είναι αραιή, αλλά περιλαμβάνει μια κορυφαία στιγμή: την μουσική και τα τραγούδια που έγραψε για την ταινία του Κώστα Φέρρη «Ρεμπέτικο» (1983). Την ίδια περίοδο δοκιμάστηκε και στον στίβο της πολιτικής. Το 1986 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων με την παράταξη του Μιλτιάδη Έβερτ και ανέλαβε αντιδήμαρχος πολιτισμού. Τον Ιούνιο του 1989, πέρασε στην κεντρική πολιτική σκηνή και εξελέγη βουλευτής της Α’ Αθηνών με την Νέα Δημοκρατία. Επανεξελέγη στις εκλογές του Νοεμβρίου του ιδίου χρόνου,αλλά αιφνιδιαστικά στις 12 Ιανουαρίου 1990 υπέβαλε την παραίτησή του,επειδή δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει συμφέροντα και να υπηρετήσει το δημόσιο αγαθό, όπως είχε, όπως είχε δηλώσει. Στις αρχές του 1995 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση της νεοσύστατης Κρατικής Ορχήστρας Ελληνικής Μουσικής (KOEM), της μοναδικής ορχήστρας της Ελλάδας με αποκλειστικά ελληνικό ρεπερτόριο από όλο το φάσμα της μουσικής. Το 2000, επανασυνδέθηκε με την πολιτική και την Νέα Δημοκρατία και εξελέγη ευρωβουλευτής. Το 2014 ήταν υποψήφιος και πάλι με την Νέα Δημοκρατία για την Ευρωβουλή, αλλά δεν εξελέγη. Στην προσωπική του ζωή, ο Σταύρος Ξαρχάκος έχει νυμφευτεί δύο φορές. Την πρώτη φορά με την Καρλότα Ξανθοπούλου, με την οποία απέκτησε μια κόρη, την Πανδώρα Ξαρχάκου. Το 2015, παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την τραγουδίστρια Ηρώ Σαϊα (γεν. 1979), με την οποία απέκτησε δίδυμα, ένα αγόρι και ένα κορίτσι. Στις 19 Δεκεμβρίου 2019, ο Σταύρος Ξαρχάκος αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

• 1942 Στη Δημοσιονομική Συνδιάσκεψη Γερμανίας — Ιταλίας στη Ρώμη για την πολεμική οικονομία, αποφασίζεται η Ελλάδα να καλύπτει τα έξοδα του στρατού κατοχής στην επικράτειά της μέχρι του ποσού του 1,5 δισεκατομμυρίου δραχμών μηνιαίως και το υπερβάλλον να αναγνωρίζεται ως δάνειο της Ελλάδας προς τη Γερμανία και την Ιταλία (Αναγκαστικό Δάνειο)

• 1943 Αναχωρεί από τη Θεσσαλονίκη ο πρώτος συρμός με Έλληνες Εβραίους, με προορισμό το Άουσβιτς. Συνολικά, πάνω από 48.000 Ελληνοεβραίοι θα εκτοπιστούν στο Άουσβιτς, στο Μπιρκενάου και στο Μπέργκεν-Μπέλσεν. Μόνο 2.000 θα επιστρέψουν τελικά στην Ελλάδα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

• 1944 Γεννήθηκε η Μαρίζα Κωχ

• 1949 Ο Κώστας Μπασακίδης γεννημένος στη Βρομόβρυση Μεσσηνίας, μια από τις πιο ηρωικές μορφές του ΔΣΕ στη Πελοπόννησο έπεσε ηρωικά μαχόμενος στο ύψωμα Δρακοβούνι, όταν είχαν τελειώσει και οι σφαίρες του πιστολιού του. Ανθυπολοχαγός του Εθνικού Στρατού, εντάχθηκε στον ΔΣΕ στη ΝΑ Πελοπόννησο. Έμεινε πιστός στον αγώνα και στα ιδανικά του και εκπλήρωσε όλες τις αποστολές παρά το ξεκλήρισμα της οικογένειάς του

• 1957 Οι βρετανικές αποικιακές αρχές απαγχονίζουν στην Κύπρο το 19χρονο αγωνιστή Ευαγόρα Παλληκαρίδη. Μάρτυρας του αγώνα των ελληνοκυπρίων για την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού και την Ένωση της Μεγαλονήσου με την Ελλάδα. Γεννήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1938 στο χωριό Τσάδα, της επαρχίας Πάφου. Μπήκε νωρίς στον αγώνα, από τα μαθητικά του χρόνια κιόλας. Το 1953, σε ηλικία 15 ετών, κατεβάζει και τεμαχίζει την αγγλική σημαία στο Κολέγιο της Πάφου, κατά την ημέρα στέψης της Βασίλισσας Ελισάβετ στο Λονδίνο. Δύο χρόνια αργότερα, συλλαμβάνεται ως μέλος της νεολαίας της ΕΟΚΑ, επειδή συμμετείχε σε παράνομη πορεία. Στις 18 Δεκεμβρίου 1956 συλλαμβάνεται εκ νέου και κατηγορείται για κατοχή και διακίνηση παράνομου οπλισμού. Η δίκη του ορίζεται για τον Μάρτιο του 1957. Στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας δεν αφήνει περιθώρια στους δικηγόρους του για να τον υπερασπιστούν. Παραδέχεται την ενοχή του, με αξιοθαύμαστο τρόπο: «Γνωρίζω ότι θα με κρεμάσετε. Ό,τι έκαμα το έκαμα ως Έλλην Κύπριος όστις ζητεί την Ελευθερίαν του. Τίποτα άλλο». Την επομένη της καταδίκης του Παλληκαρίδη σε θάνατο, ο κόσμος ξεσηκώνεται για να σώσει τον νεαρό μαθητή. Οι εκκλήσεις για την απονομή χάριτος από την Ελλάδα, την Αγγλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες απορρίπτονται από τον άγγλο κυβερνήτη Τζον Χάρντινγκ και την αγγλική διπλωματία. Ο Βαγορής, όπως ήταν το χαϊδευτικό του, δεν πτοείται. Στο τελευταίο γράμμα του δηλώνει: «Θ' ακολουθήσω με θάρρος τη μοίρα μου. Ίσως αυτό να 'ναι το τελευταίο μου γράμμα. Μα πάλι δεν πειράζει. Δεν λυπάμαι για τίποτα. Ας χάσω το καθετί. Μια φορά κανείς πεθαίνει. Θα βαδίσω χαρούμενος στην τελευταία μου κατοικία. Τι σήμερα, τι αύριο; Όλοι πεθαίνουν μια μέρα. Είναι καλό πράγμα να πεθαίνει κανείς για την Ελλάδα. Ώρα 7:30. Η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου. Η πιο όμορφη ώρα. Μη ρωτάτε γιατί.» Τα μεσάνυχτα της 13ης Μαρτίου 1957 οδηγείται στην αγχόνη. Τραγουδά τον Εθνικό Ύμνο. Δύο λεπτά αργότερα (14 Μαρτίου) η καταπακτή ανοίγει και ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης περνά στην αιωνιότητα.

• 1959 Στην Ιταλία, ο Αλντο Μόρο εκλέγεται επικεφαλής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.

• 1961 Γεννήθηκε ο Μιχάλης «Μάικ» Λαζαρίδης, ελληνοκαναδός επιχειρηματίας, ιδρυτής της εταιρίας Research In Motion (RIM), που δημιούργησε και κατασκευάζει τα κινητά τηλέφωνα Blackberry.

• 1964 Δικαστήριο στο Ντάλας βρίσκει τον Τζακ Ρούμπι ένοχο για τη δολοφονία του Λη Χάρβεϊ Όσβαλντ, φερόμενου ως δολοφόνου του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι.

• 1965 Εγκαινιάζεται η νέα λαχαναγορά στου Ρέντη

• 1973 Στη δημογραφική επετηρίδα του ΟΗΕ αναφέρεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία του 1971, ο πληθυσμός της Γης ανέρχεται σε 3,7 δισεκατομμύρια και ότι ένα στα δύο άτομα του παγκόσμιου πληθυσμού είναι Ασιάτης.

• 1978 Το Ισραήλ εισβάλλει στο Λίβανο

• 1980 Στην Πολωνία, η πτήση 7 της LOT συντρίβεται κατά την τελική προσέγγιση κοντά στη Βαρσοβία, σκοτώνοντας 87 άτομα, συμπεριλαμβανομένης μίας 14μελούς αμερικανικής ομάδας πυγμαχίας.

• 1988 Γεννήθηκε η Σάσα Γκρέι, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Μαρίνας Άννας Χατζή, ελληνοαμερικανίδα βραβευμένη ηθοποιός του ερωτικού κινηματογράφου.

• 1991 Έξι Ιρλανδοί, που είχαν κατηγορηθεί εσφαλμένα για τη βομβιστική επίθεση σε παμπ στο Μπέρμιγχαμ στη Βρετανία, το 1974, ελευθερώνονται μετά από 16 χρόνια στη φυλακή. Πρόκειται για τους “Εξι του Μπέρμιγχαμ”, την πολύκροτη υπόθεση που έθεσε σοβαρά ερωτηματικά γύρω από τη λειτουργία της βρετανικής αστυνομίας και δικαιοσύνης.

• 1992 Η εφημερίδα «Πράβντα», κάποτε όργανο του Κομουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης, αναστέλλει την κυκλοφορία της.

• 1997 Πέθανε ο Αυστριακός σκηνοθέτης Fred Zinnemann (Φρεντ Τσίνεμαν, γενν. 29-Απρ-1907), κάτοχος δυο Όσκαρ Σκηνοθεσίας κι άλλων πέντε υποψηφιοτήτων. Φημίζεται για τις ταινίες: Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές (High Noon, 1952), Όσο υπάρχουν άνθρωποι (From Here To Eternity, 1953), Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (A Man For All Seasons, 1953) Η Μέρα του τσακαλιού (The Day Of The Jackal, 1973).

• 1998 Με παράλληλη υποτίμηση της δραχμής κατά 14% η Ε.Ε. εγκρίνει ομόφωνα την είσοδο του ελληνικού εθνικού νομίσματος στον Μηχανισμό Στήριξης Ισοτιμιών, ανοίγοντας το δρόμο για την είσοδο της χώρας στο ευρώ.

• 2000 Εν μέσω προεκλογικής περιόδου, σημειώνεται μίνι κραχ στο Χρηματιστήριο Αξιών της Αθήνας, καθώς ο Γενικός Δείκτης Τιμών υποχωρεί κατά 6,65% στις 4.542,65 μονάδες. Δεκάδες επενδυτές συγκεντρώνονται έξω από το Χρηματιστήριο και προπηλακίζουν τον πρόεδρο της Ένωσης Μετόχων, Δημήτρη Καραγκούνη.

• 2018 Πέθανε ο Στίβεν Χόγκινγκ. Ο Στίβεν Χόκινγκ (Stephen Hawking) ήταν άγγλος θεωρητικός φυσικός και αστροφυσικός, ο διασημότερος επιστήμονας μετά τον Άλμπερτ Αϊνστάιν. Είναι γνωστός από τη διατύπωση μιας θεωρίας για τις μαύρες τρύπες, βασισμένης τόσο στη θεωρία της σχετικότητας, όσο και στην κβαντομηχανική. Ασχολήθηκε επίσης με τη μελέτη των ιδιαίτερων προβλημάτων του χωροχρόνου και συνέγραψε το μπεστ-σέλερ «Το χρονικό του χρόνου» (1988). Στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής του παρέμεινε καθηλωμένος σε αναπηρικό αμαξίδιο, εξαιτίας μιας ανίατης νευρολογικής νόσου και για πολλά χρόνια μιλούσε με συνθετική φωνή. Ο Στίβεν Γουίλιαμ Χόκινγκ γεννήθηκε στην Οξφόρδη στις 8 Ιανουαρίου 1942. Ήταν το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά του ιατρικού ερευνητή Φρανκ Χόκινγκ και της Έιλιν Γουόκερ, που εργαζόταν ως γραμματέας σε ερευνητικό ινστιτούτο. Και οι δύο γονείς του ήταν απόφοιτοι του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Το 1959 έγινε δεκτός και ο ίδιος στο φημισμένο πανεπιστήμιο και μέσα σε τρία χρόνια σπούδασε Μαθηματικά και Φυσική. Το 1966 κι ενώ είχε διαγνωστεί με αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση, μία εκφυλιστική ασθένεια γνωστή και ως νόσος του Γκέρινγκ, έλαβε το διδακτορικό του από το αντίπαλο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ με τη διατριβή «Ιδιότητες των διαστελλομένων συμπάντων». Ακολούθως εντάχθηκε στο ερευνητικό προσωπικό του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Η γενική παράλυση από την οποία προσβλήθηκε δεν τον κατέβαλε και συνέχισε με αμείωτο ενδιαφέρον το έργο του καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του. Αρχικά ασχολήθηκε με τη μελέτη της γενικής θεωρίας της σχετικότητας και ιδιαίτερα με τη φυσική των μαύρων τρυπών. Το 1971 διατύπωσε την υπόθεση για τον σχηματισμό, μετά τη Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang), πολυάριθμων αντικειμένων συνολικής μάζας της τάξης των 10⁹ τόνων, ο όγκος των οποίων, όμως, είναι συγκρίσιμος με αυτόν του πρωτονίου. Τα σώματα αυτά, γνωστά ως μικροσκοπικές μαύρες τρύπες, παρουσιάζουν την ιδιομορφία ότι η τεράστια μάζα και βαρύτητά τους είναι δυνατόν να μελετηθούν μόνο με βάση τους νόμους της σχετικότητας, ενώ οι μικροσκοπικές διαστάσεις τους απαιτούν επίσης για την περιγραφή τους και την εφαρμογή των νόμων της κβαντομηχανικής. Το 1974, ο Χόκινγκ ανέπτυξε την άποψη ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις της κβαντομηχανικής, οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν υποατομικά σωματίδια, διαδικασία που συνεχίζεται έως ότου εξαντληθούν τα ενεργειακά τους αποθέματα, οπότε και εκρήγνυνται. Οι εργασίες του προκάλεσαν το ζωηρό ενδιαφέρον για τη θεωρητική πρόβλεψη των ιδιοτήτων των μαύρων τρυπών, για τις οποίες επικρατούσε η αντίληψη ότι τίποτε δεν μπορεί να γίνει γνωστό. Η εργασία του επίσης ήταν σημαντική, επειδή αποδείκνυε ότι οι ιδιότητες αυτές είναι σύμφωνες με τους νόμους της κλασικής θερμοδυναμικής και της κβαντομηχανικής. Η σημαντική συμβολή του Χόκινγκ στη Φυσική του απέφερε πολλές διακρίσεις. Το 1974, σε ηλικία μόλις 32 ετών, η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Μεγάλης Βρετανίας τον εξέλεξε ως έναν από τα νεότερα μέλη της. Το 1977 έγινε καθηγητής της Βαρυτικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, ενώ δύο χρόνια αργότερα καθηγητής Μαθηματικών στο ίδιο πανεπιστήμιο, σε μία έδρα που παλαιότερα κατείχε ο Νεύτων. Αν και δεν κατάφερε – ή δεν πρόλαβε – να πάρει το Νόμπελ, είχε τιμηθεί με πολλά άλλα σημαντικά βραβεία (Αϊνστάιν, Βολφ, Κόπλεϊ κ.ά.). Επίσης, αρεσκόταν να βάζει επιστημονικά στοιχήματα με άλλους φυσικούς, αν και είχε μία τάση να τα χάνει, όπως για παράδειγμα όταν το 2012 έχασε 100 δολάρια, επειδή είχε στοιχηματίσει ότι ποτέ δεν θα ανακαλυπτόταν το μποζόνιο του Χιγκς, το οποίο βρέθηκε στο CERN λίγο μετά! Το 1985 ο Χόκινγκ έχασε οριστικά τη φωνή του, αφού υποβλήθηκε και σε τραχειοστομία εξαιτίας μιας πνευμονίας. Από τότε επικοινωνούσε μέσω υπολογιστή κι ενός φωνητικού συνθετητή. Το 1988 δημοσίευσε το βιβλίο «Το χρονικό του χρόνου» («A Brief History of Time: From the Big Bang to Black Holes»), στο οποίο εξηγεί με απλό τρόπο τις βασικές αρχές της κοσμολογίας. Το βιβλίο έγινε παγκόσμιο μπεστ-σέλερ, μεταφράστηκε σε 40 γλώσσες κι έχει πουλήσει πάνω 25 εκατομμύρια αντίτυπα. Ο Χόκινγκ ασχολήθηκε και με το ποδόσφαιρο, αναπτύσσοντας τη θεωρία του τέλειου πέναλτι. Μετά τη συλλογή στοιχείων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «στο 84% των πέναλτι που εκτελούνται ψηλά, η μπάλα καταλήγει στα δίχτυα». Επιπλέον είπε ότι χρειάζεται η «εσχάτη των ποινών» να εκτελείται με το εσωτερικό του ποδιού και με ταχύτητα, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν διαφορές στις πιθανότητες ανάμεσα σε αριστεροπόδαρο ή δεξιοπόδαρο παίκτη. Παρέμεινε ως το τέλος ενεργός πολίτης και, μεταξύ άλλων, προειδοποίησε κατ' επανάληψη για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και της πιθανότητας μιας συνάντησης με εξωγήινους, που μπορεί να έχει άσχημη κατάληξη για τους ανθρώπους. Επίσης, ήταν ένθερμος υποστηρικτής της αποίκησης άλλων πλανητών ως διέξοδο σωτηρίας της ανθρωπότητας σε περίπτωση που η Γη καταστραφεί από ένα πόλεμο, πτώση αστεροειδούς ή άλλη αιτία. Επίσης, είχε καλές σχέσεις με τους παλαιστίνιους επιστήμονες και δεν δίστασε να μποϊκοτάρει ένα συνέδριο στο Ισραήλ, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική του. Την Ελλάδα την επισκέφθηκε μία και μοναδική φορά, τον Αύγουστο του 1998, όταν πήρε μέρος σε συνέδριο κοσμολογίας που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο του Αιγαίου στη Σάμο. Στο βιβλίο του «Το Μεγάλο Σχέδιο: Νέες απαντήσεις στα έσχατα ερωτήματα της ζωής» («The Grand Design»: New Answers to the Ultimate Questions», 2010), μεταφρασμένο και στα ελληνικά, o Χόκινγκ δήλωσε προκλητικά ότι δεν χρειαζόταν καθόλου ο Θεός για να εξηγηθεί το σύμπαν – μία αθεϊστική δήλωση που ενόχλησε τους θρησκευόμενους. Όπως είπε, «θεωρώ τον εγκέφαλο ένα κομπιούτερ που θα σταματήσει να δουλεύει, όταν τα μέρη του χαλάσουν. Δεν υπάρχει παράδεισος ή μεταθανάτια ζωή για τους χαλασμένους κομπιούτερ. Αυτό είναι ένα παραμύθι για τους ανθρώπους που φοβούνται το σκοτάδι». Η βιογραφική ταινία του Τζέιμς Μαρς «Η θεωρία του παντός» («The Theory of Everything», 2014) για τη ζωή του έκανε ευρύτερα γνωστό τον Χόκινγκ. Τον υποδύθηκε ο Έντι Ρεντμέιν, ο οποίος κέρδισε όχι μόνο το Όσκαρ καλύτερου ηθοποιού, αλλά και τα εύσημα του ίδιου του Χόκινγκ. «Μερικές φορές νόμιζα ότι ήμουν εγώ» είχε δηλώσει ο Χόκινγκ.