Πλούτος, Δύναμη και Καλλιτεχνική παράδοση
Πλούτος, Πολιτική Δύναμη Και Καλλιτεχνική Παράδοση…
(Κείμενο του Κώστα Δανούση, Ιστορικού και Ερευνητή)
• «…τοῦτο μὲν γὰρ ἡ Νάξος εὐδαιμονίῃ τῶν νήσων προέφερε…» [Ηρόδοτος, 5. 28 1 (Γιατί η Νάξος απ᾽ τη μεριά της είχε τα πρωτεία της ευημερίας ανάμεσα στα νησιά). Χωρίς αμφιβολία η Νάξος ήταν, και εξακολουθεί να είναι, το πλουσιότερο νησί των Κυκλάδων. Ευφορία γης, κτηνοτροφία, μάρμαρα, σμύριδα κοκ. Την ευημερία, και τη συνακόλουθη πολιτική ισχύ, υπονόμευε το αλίμενο του νησιού. Η πολιτική της ισχύ κορυφώθηκε κατά το β΄ μισό του 7ου και τον 6ο αι. Δέχθηκε ισχυρό πλήγμα κατά τα Περσικά και τελείωσε το 469 π.χ με την κατάληψή της από τους Αθηναίους. Η περίοδος της ακμής της σημαδεύεται από υψηλή καλλιτεχνική παραγωγή. Το πιστοποιούν τα αφιερώματα του νησιού σε Πανελλήνια ιερά, αλλά και λείψανα κούρων στα λατομεία του Απόλλωνα και του Φλεριού. Κορυφαίο π,αράδειγμα υπήρξε ο Κολοσσός (Απόλλων) των Ναξίων στη Δήλο (7ος αι. π.Χ.), έργο ύψους 9 μ. και βάρους περίπου 30 τόνων, από τα λατομεία των Μελάνων. Μέσα στο διάβα των αιώνων το έργο καταστράφηκε. Έμειναν μόνον κομμάτια του. Ήταν, λοιπόν, η οικονομία και η πολιτική ισχύς αιτία της καλλιτεχνικής αυτής λάμψης? Γιατί διακόπηκε? Και πώς αμέσως μετά, άνθησε η γλυπτική στην Πάρο (Αγοράκριτος, 5ος αι.π.Χ. και Σκόπας (4ος αι. π.Χ.). Πέραν, όμως, όλων αυτών, πώς μεταφέρθηκε ο κολοσσός από την πόλη της Νάξου στη Δήλο? Ακόμη και αν φορτώθηκε σε δύο πλοία το εγχείρημα δεν ήταν εύκολο στο φουρτουνιασμένο Αιγαίο!! Και αν το εγχείρημα αυτό ήταν μεγάλο, πώς μεταφέρθηκαν από τη Νάξο στο Δασκαλιό της Κέρου τόσες χιλιάδες τόνοι μάρμαρο το 2400 π.Χ.? Προφανώς γνωρίζουμε πολύ, πάρα πολύ λιγότερα, από το ιστορικόμας παρελθόν !!!