Σαν σήμερα, 9 Μαρτίου…
Σήμερα, 9 Μαρτίου…
Γιορτάζουν
Καισάριος
Καισαρία
Σαράντης
Σαραντία
Επέτειοι και Λοιπές Εορτές
Ημέρα Μνήμης Πεσόντων Αστυνομικών
Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού
Εθνική Ημέρα Καβουρόψιχας στις ΗΠΑ.
Χριστιανικό Εορτολόγιο
Ορθόδοξη Εκκλησία
Ψυχοσάββατο. Ψυχοσάββατο είναι η κοινή ονομασία του Σαββάτου πριν από την Κυριακή της Απόκρεω και του Σαββάτου πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής. Αν και όλα τα Σάββατα του έτους είναι αφιερωμένα στις ψυχές των χριστιανών, που έχουν αποβιώσει ανά τους αιώνες, με την ελπίδα της ανάστασής τους κατά τη Δευτέρα Παρουσία, σύμφωνα με τις Γραφές, η Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία τιμά και ειδικά τη μνήμη τους τα δύο προαναφερθέντα Σάββατα. Η Χριστιανική Εκκλησία τιμά το σώμα του ανθρώπου ως «ναόν του εν ημίν Αγίου Πνεύματος» και διδάσκει ότι αυτό θα αναστηθεί κατά τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου, για να ενωθεί με την αθάνατη ψυχή. Γι’ αυτό απορρίπτει την καύση των νεκρών, την οποία θεωρεί ειδωλολατρική συνήθεια, και υιοθετεί την ταφή των νεκρών, ευχόμενη υπέρ αυτών. Τα δύο Ψυχοσάββατα τιμώνται από τους πιστούς με μνημόσυνα στις εκκλησίες, τρισάγια στους τάφους των προσφιλών τους προσώπων, μοίρασμα κολλύβων και ελεημοσύνες στους φτωχούς («ψυχικό»). Το έθιμο απαγορεύει την εργασία, σύμφωνα το δίστιχο:
“Ανάθεμα που δούλεψε τα τρία τα Σάββατα
Της Κρεατινής, της Τυρινής και των Αγιοθοδώρων.”
Το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής λέγεται και του Ρουσαλιού, επειδή έλκει την καταγωγή του από τη ρωμαϊκή γιορτή των Ρουσαλίων ή Ροζαλίων. Είναι η ημέρα, που σύμφωνα με τη λαϊκή δοξασία, οι ψυχές επιστρέφουν στον Κάτω Κόσμο, αφού κατά τη διάρκεια της πασχαλινής περιόδου κυκλοφορούσαν ελεύθερα πάνω στη γη. Τη θλίψη των ψυχών, αλλά και των οικείων τους, εκφράζει το δίστιχο:
“Όλα τα Σάββατα να παν, να παν και να γυρίσουν
Το Σάββατο του Ρουσαλιού να πάει, να μην γυρίσει.”
Στο Ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώρων, που όμως δεν αναγνωρίζεται από την Εκκλησία, αναφέρεται και η παλαιότερη συνήθεια των ανύπαντρων κοριτσιών να τοποθετούν τα κόλλυβα κάτω από το μαξιλάρι τους και να παρακαλούν τον Άγιο να φανερώσει στον ύπνο τους τον άνδρα που θα παντρεύονταν.
Των Eν Σεβαστεία 40 μαρτύρων. Ανήκαν στο ίδιο τάγμα που έδρευε στην πόλη Σεβάστεια της Μικράς Ασίας (σημερινή Σιβάς Τουρκίας). Επειδή αρνήθηκαν να θυσιάσουν στα είδωλα, αφού πρώτα βασανίσθηκαν με διαταγή του τοπικού ηγεμόνα Αγρακόλαου, στη συνέχεια καταδικάστηκαν να περάσουν μία νύχτα μέσα στα παγωμένα νερά της λίμνης της Σεβάστειας. Ένας από αυτούς λιποψύχησε και αντικαταστάθηκε από τον καπικλάριο (δεσμοφύλακα) Αγλάιο, ο οποίος βλέποντας το μαρτύριό τους, πίστεψε στον Χριστό. Την επομένη, όταν αρνήθηκαν εκ νέου να θυσιάσουν στα είδωλα, κάηκαν στην πυρά και οι σοροί τους πετάχτηκαν στη λίμνη. Χριστιανοί κάτοικοι της περιοχής περισυνέλεξαν τα λείψανά τους και τα έθαψαν με κάθε τιμή.
Αγίου μάρτυρος Ουρπασιανού.
Αγίου Καισαρίου.
Αγίων μαρτύρων πάππου και μάμμης πατρός και μητρός μετά των δύο αυτών τέκνων.
Οσίου Πασιανού επισκόπου Βαρκελώνης της Ισπανίας.
Αγίου Κωνσταντίνου της Κορνουάλλης.
Οσίου Βιταλίου του εκ Σικελίας.
Καθολική Εκκλησία
Αγίου Δομήνικου Σάβιο, προστάτη των παιδικών χορωδιών και των νεαρών εγκληματιών.
Αγίου Γρηγορίου Νύσσης.
Αγίας Φραγκίσκης εκ Ρώμης, προστάτιδας των οδηγών αυτοκινήτων.
Αγίου Πασιανού, επισκόπου Βαρκελώνης.
Είπαν….
“Ποιός μπορεί, γυρίζοντας από δω κι από 'κει, να δει το Θεό, όταν αυτός δεν το θέλει;”
Όμηρος, Επικός ποιητής. (έζησε τον 8ο πΧ αιώνα)
Σαν σήμερα, 9 Μαρτίου…
Τι έγινε σαν σήμερα, 9 Μαρτίου,στην Ελλάδα και τον Κόσμο
1454 Γεννήθηκε ο Αμέριγκο Βεσπούτσι (Amerigo Vespucci)
1500 Ο Πορτογάλος εξερευνητής Πέδρο Καμπράλ σαλπάρει από τη Λισαβόνα με 13 πλοία με προορισμό τις Ινδίες. Στο ταξίδι αυτό θα ανακαλύψει τη Βραζιλία.
1776 Κυκλοφορεί το βιβλίο του Άνταμ Σμιθ «Ο πλούτος των Εθνών», ένα από τα θεμελιώδη έργα της αστικής οικονομικής επιστήμης. Ο Κ. Μαρξ χαρακτήρισε τον Α. Σμιθ «οικονομολόγο της μανουφακτουριακής περιόδου του καπιταλισμού».
1796 Ο Ναπολέων Βοναπάρτης παντρεύεται την Ιωσηφίνα, χήρα του υποκόμη του Μποαρνέ.
1824 Αρχίζει ο πρώτος εμφύλιος πόλεμος μεταξύ των επαναστατημένων Ελλήνων
1831 Ο βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος Φίλιππος δημιουργεί στο Αλγέρι την περιβόητη «Λεγεώνα των Ξένων», στην οποία συγκεντρώνονται τυχοδιωκτικά και εγκληματικά στοιχεία απ’ όλο τον κόσμο, με αντάλλαγμα την αμνήστευσή τους και μερίδιο από τη λεία των επεμβάσεων.
1839 Γεννιέται ο μεγάλος Ρώσος συνθέτης Μόδεστος Μουσόργκσκι. Έργα του, η όπερα «Μπορίς Γκοντουνόφ», το έργο για πιάνο «Εικόνες Σε Μία Έκθεση». το συμφωνικό ποίημα «Νύχτα Στο Φαλακρό Βουνό», κ.α.
1855 Πέθανε ο Κίτσος Τζαβέλλας. Αγωνιστής του ‘21, στρατιωτικός και πολιτικός· επίλεκτο μέλος της σουλιώτικης φάρας των Τζαβελλαίων. Διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας από τις 5 Σεπτεμβρίου 1847 έως τις 8 Μαρτίου 1848. Ο Κυριάκος (Κίτσος) Τζαβέλλας γεννήθηκε στο Σούλι το 1800 και μεγάλωσε στην Κέρκυρα. Ήταν δευτερότοκος γιος του Φώτου Τζαβέλλα (1770-1809) και της Δέσπως Πάνου, εγγονός του Λάμπρου Τζαβέλλα (1745-1795) και ανιψιός του Ζυγούρη Τζαβέλλα (?-1823). Το 1820 επέστρεψε μαζί με τους Σουλιώτες στην πατρίδα του, όπου ανακηρύχτηκε καπετάνιος - αρχηγός. Μετά την ήττα και τον θάνατο του Αλή Πασά το 1822, πήγε στην Πίζα της Ιταλίας ως απεσταλμένος των Σουλιωτών, για να ζητήσει οικονομική ενίσχυση για τον Αγώνα. Η πρώτη μνεία για τη συμμετοχή του στις στρατιωτικές επιχειρήσεις αφορά τη δράση του κατά την πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου (Οκτώβριος - Δεκέμβριος 1822), όπου πολέμησε στο πλευρό του Μάρκου Μπότσαρη, επικεφαλής 35 Σουλιωτών. Συμμετείχε στη μάχη του Κεφαλόβρυσου (8-9 Αυγούστου 1823), όπου βρήκε τον θάνατο ο Μπότσαρης. Τον Οκτώβριο του 1823 με 300 άνδρες προσέβαλε στη θέση Σκαλί, μεταξύ Μεσολογγίου και Ανατολικού (Αιτωλικού), το ιππικό του Τούρκων κι έλυσε την πολιορκία του Αιτωλικού, αποκομίζοντας πολλά λάφυρα. Στη συνέχεια συνεργάστηκε με τον Καραϊσκάκη και διακρίθηκε στη Μάχη της Άμπλιανης (14 Ιουλίου 1824). Στις 3 Δεκεμβρίου 1824 επιβιβάσθηκε με 3.000 άνδρες στο Αίγιο και πήρε μέρος στις εμφύλιες διαμάχες στο πλευρό του Ιωάννη Κωλέττη. Πολέμησε τον Ιμπραήμ στο Κρεμμύδι της Πύλου (7 Απριλίου 1825) και σώθηκε την τελευταία στιγμή. Στις 7 Αυγούστου 1825 μπήκε στο πολιορκημένο Μεσολόγγι και όταν ο Κιουταχής απείλησε το μικρό νησί Κλείσοβα (Μάρτιος 1826), ο Τζαβέλας έσπευσε με λίγους άνδρες του για να ενισχύσει την άμυνά του. Οι επανειλημμένες προσπάθειες τών Τουρκοαιγυπτίων να το καταλάβουν απέτυχαν και η επιχείρηση απόβασης εγκαταλείφθηκε. Κατά την ηρωική έξοδο των Μεσολογγιτών (10 Απριλίου 1826), ηγήθηκε 2.500 ανδρών, από τους οποίους διασώθηκαν οι 1.300. Πήρε μέρος στις μάχες της Αττικής το 1827 και μετά το θάνατο του Γεωργίου Καραϊσκάκη τού ανατέθηκε προσωρινά η αρχιστρατηγία. Ο Ιωάννης Καποδίστριας τον έκανε χιλίαρχο, αναθέτοντάς του μάλιστα να εκκαθαρίσει τη Στερεά Ελλάδα από τους Τουρκαλβανούς και τους Τουρκοαιγυπτίους. Στα χρόνια της Αντιβασιλείας ρίχτηκε στη φυλακή, μαζί με τον Κολοκοτρώνη, επειδή ήταν μέλος της ρωσόφιλης μερίδας. Ο Όθωνας τον έκανε υποστράτηγο και αργότερα αντιστράτηγο και υπασπιστή του. Το 1844 ανέλαβε Υπουργός Στρατιωτικών στην κυβέρνηση του Ιωάννη Κωλέττη και μετά τον θάνατό του, τον διαδέχθηκε στην πρωθυπουργία στις 5 Σεπτεμβρίου 1847, σε μία κρίσιμη περίοδο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εξαιτίας του επεισοδίου Μουσούρου. Κατά τη διάρκεια της σύντομης πρωθυπουργίας του απέτυχε να εξασφαλίσει την ενότητα της κυβέρνησής του. Ήλθε σε αντιπαράθεση με τον υπουργό Οικονομικών Νικόλαο Κορφιωτάκη και αναγκάστηκε να παραιτηθεί στις 8 Μαρτίου 1848, παρότι διέθετε την αμέριστη υποστήριξη του Όθωνα. Το 1849 διορίσθηκε για μικρό διάστημα Υπουργός των Στρατιωτικών στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Κανάρη. Κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου, συμμετείχε στο απελευθερωτικό κίνημα των αλύτρωτων περιοχών (1854) και μαζί με άλλους σουλιώτες αξιωματικούς ανέλαβε την ηγεσία των επιχειρήσεων στην Ήπειρο. Μετά την αποτυχία του εγχειρήματος, αποσύρθηκε.
1867 Οι ΗΠΑ συμφωνούν να αγοράσουν από την Ρωσία την Αλάσκα, για 7.200.000 δολάρια.
1900 Στη Γερμανία, οι γυναίκες υποβάλλουν υπόμνημα στη Ράιχσταγκ, στη γερμανική Βουλή, προκειμένου να τους επιτραπεί να δώσουν και εκείνες εισιτήριες πανεπιστημιακές εξετάσεις.
1900 Γεννήθηκε ο επιστήμονας Ζ. Κιουρί
1908 Ιδρύεται η ποδοσφαιρική ομάδα της Ίντερ Μιλάνου από διαφωνούντα μέλη της Μίλαν.
1921 Γεννήθηκε ο μεγάλος έλληνας ηθοποιός, Δημήτρης Χορν. Δημήτρης Χορν, παιδί του αυστριακής καταγωγής, γεννημένου στην Ελλάδα, δραματουργού Παντελή Χορν (από τους σπουδαίους πρωτεργάτες της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας), βαφτιστήρι της Κυβέλης, ο Δημήτρης Χορν γεννήθηκε στις 3/1921. Οκτώ μηνών πρωτοβγήκε στη σκηνή, «παίζοντας» στην αγκαλιά της Κυβέλης στο έργο του πατέρα του «Γειτόνισσες». Δίχρονος έπαιξε στην «Νταλμανοπούλα», επίσης του πατέρα του. Υστερα στην ιψενική «Νόρα». Κι όμως, στις μαθητικές παραστάσεις, θυμόταν ο Δ. Χορν , «ήμουν ο τελευταίος των τελευταίων. Φαίνεται πως ήταν τέτοιο το χάλι μου, ώστε δε με βάζαν να παίζω παρά σε βουβές εικόνες». Στο σπίτι του, όμως, παρίστανε ό,τι έβλεπε στο θέατρο. Αγαπούσε και τη μουσική, αλλά «στάθηκε αδύνατο» να μάθει τις νότες. Του άρεσε, όμως, το τραγούδι κι έκανε μαθήματα φωνητικής. «Εζησα πολύ φτωχά στα παιδικά μου χρόνια… Νομίζω πως έπαιξε ρόλο θετικό. Υπήρχε εποχή που τρυπούσαν τα παπούτσια μου κι έβαζα χαρτόνια από τσιγάρα για να τα κλείσω. Δε μ’ έβλαψε σε τίποτα αυτό», διηγιόταν ο Δ. Χορν . Μαθητής του δημοτικού φανέρωσε το ραφινάτο κωμικό ταλέντο του, παίζοντας στο έργο «Βιολαντώ» το γελωτοποιό «Μπουμπουρίκο». Στα γυμνασιακά χρόνια, στο Κολέγιο Αθηνών, συμμετείχε στις μαθητικές παραστάσεις που ανέβαζε ο καθηγητής των Αγγλικών Κάρολος Κουν.Δεκατετράχρονος έπαιξε στη «Μαμά Κολιμπρί» του Μπατάιγ, πλάι στην Κοτοπούλη. Αυτή η παράσταση καθόρισε την επιλογή του: «Δεν πεθύμησα ποτέ να γίνω τίποτα άλλο από ηθοποιός». Επί Μεταξά, δίνει εξετάσεις στη Σχολή του τότε Βασιλικού Θεάτρου, απαγγέλλοντας τους απαγορευμένους «Μοιραίους» του Βάρναλη. Την επομένη, συναντά στο δρόμο τον Αιμίλιο Βεάκη (ήταν καθηγητής της σχολής), ο οποίος του λέει «Δεν ξέρεις πόσο μας δρόσισες απ’ αυτή την ανομβρία». Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Βασιλικούκαι είχε δασκάλους δύο από τα σημαντικότερα ονόματα του ελληνικού θεάτρου, τον Δημήτρη Ροντήρη και τον Αιμίλιο Βεάκη. Η πρώτη σκηνική του εμφάνιση έγινε το 1949, στο Εθνικό Θέατρο, στο έργο “Η νυχτερίδα του Στράους” με τη Μαίρη Αρώνη. Το δεύτερο, επίσης τραγουδιστικό, ρόλο του, τον έπαιξε δίπλα στην πρωτοεμφανιζόμενη τότε «αποκάλυψη», την Μαρία Κάλλας. Το 1942 ακολούθησαν ρόλοι (τρίτοι και δεύτεροι) στο θίασο της Κοτοπούλη, που του ‘λεγε «Τα ίσια σου πόδια σε μένα τα χρωστάς, γιατί ήσουν στραβοκάνης». Τη χρονιά αυτή κάνει και τον πρώτο του γάμο και το πρωταγωνιστικό του «άλμα» στις μουσικές κωμωδίες. Εγκαταλείπει, όμως, το είδος, ποθώντας να παίξει Σαίξπηρ, «κείμενα σπουδαία». Το 1950 πήγε στην Αγγλία όπου σπούδασε με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου. Το 1952 ίδρυσε θίασο με τον Γιώργο Παππά και την Ελλη Λαμπέτη και από το 1956 μαζί με τη Λαμπέτη εγκαταστάθηκαν στο “Κεντρικόν”. Με την Ελλη Λαμπέτη αποτέλεσαν το δημοφιλέστερο ζευγάρι στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Ο Δημήτρης Χορν διακρίθηκε σε ρόλους του κλασικού και σύγχρονου δραματολογίου, πρωταγωνίστησε σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες. Ηταν ο πρώτος διευθυντής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης μετά τη μεταπολίτευση. Τελευταία του θεατρική εμφάνιση στον “Αρχιμάστορα Σόλνες” του Ιψεν. Με την τελευταία του γυναίκα, την Αννα Γουλανδρή ίδρυσαν, το 1980, το Ιδρυμα “Γουλανδρή — Χορν” με σκοπό τη μελέτη του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού. Πέθανε στις 16 Ιανουαρίου 1998, στα 77 του χρόνια, χρόνια μετά την απόφασή του να αποσυρθεί για πάντα από τη σκηνή, όχι και τόσο γέρος ίσως, αλλά όπως αισθανόταν “γέρος και μόνος. Χωρίς πολλές επιθυμίες πια, χωρίς κανένα ενδιαφέρον”. “Πρέπει να φεύγεις στην ώρα σου”, δήλωνε τις λίγες φορές που του επέτρεπε η συνειδητή απομόνωσή του να μιλά δημόσια. “Αλλιώς αρχίζει η φθορά”. Ετσι, γυρίζοντας και πάλι την πλάτη στη φθορά, έφυγε “κρυφά”, μη επιτρέποντας σε κανέναν να γνωρίζει την “πρόθεση” της αναχώρησής του. Προστάτευσε τα τελευταία χρόνια την ηρεμία που επιζητούσε. Προστάτευσε τον εαυτό του και την προσωπική υπόθεση της ασθένειάς του από τα φώτα της δημοσιότητας. Ηταν μοναχικός και το εννοούσε. Δήλωνε πως ποτέ δεν πίστεψε ότι είναι μύθος και το εννοούσε. Οτι δεν είχε καμιά εκτίμηση στο ταλέντο του και το εννοούσε. Οτι δεν άντεχε να παίζει το ίδιο πράγμα επί μήνες και το εννοούσε. Δεν ήταν από μετριοφροσύνη, ούτε από ανασφάλεια. Ηταν μάλλον η δική του προσωπική αλήθεια, κόντρα σε ό,τι εμείς πιστεύαμε γι’ αυτόν. Γελούσε με τα μεγάλα λόγια με τα οποία αναφέρονταν όλοι για το ταλέντο και την υποκριτική του κατάθεση. Θεωρούσε υπερβολικές τις δάφνες. Ηταν άνθρωπος με χιούμορ. Αυτοσαρκαζόταν.
1923 Γεννήθηκε ο Αντρέ Κουρέζ. Γάλλος μόδιστρος, ένα από τα σύμβολα της ενδυματολογικής επανάστασης τη δεκαετία του ’60. Υπήρξε ένας από τους διεκδικητές της «πατρότητας» του μίνι, ενώ ήταν αυτός που έκανε μόδα τη γυναικεία μπότα.
1924 Γεννήθηκε ο Αριστείδης Αλαφούζος. Από τους σημαντικότερους επιχειρηματίες της μεταπολεμικής Ελλάδας, που δραστηριοποιήθηκε στους τομείς των κατασκευών, της ναυτιλίας και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Ο Αριστείδης Αλαφούζος δραστηριοποιήθηκε στους τομείς των κατασκευών, της ναυτιλίας και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Υπήρξε από τους σημαντικότερους επιχειρηματίες της μεταπολεμικής Ελλάδας, με αξιοσημείωτο φιλανθρωπικό έργο. Γεννήθηκε στην Οία της Σαντορίνης στις 9 Μαρτίου 1924 και καταγόταν από ναυτική και πολιτική οικογένεια του νησιού. Πατέρας του ήταν ο πλοίαρχος Ιωάννης Αλαφούζος. Μετά την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης το 1925, η οικογένειά του μετακόμισε στον Πειραιά και το 1940 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για να διευκολύνει τον νεαρό Αριστείδη στις σπουδές του. Τον Δεκέμβριο του 1941, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, χάνει τον πατέρα του και για να εξασφαλίσει τα προς το ζην αρχίζει να δουλεύει σε μία επιχείρηση υλοτομίας στη Μαλακάσα. Το φθινόπωρο του 1943 εισάγεται στη σχολή Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου με υψηλή βαθμολογία και λαμβάνει υποτροφία μέχρι τη λήψη του πτυχίου του το 1949. Τα δύο τελευταία χρόνια των σπουδών του εργάστηκε σε γραφείο πολιτικού μηχανικού και ειδικεύτηκε σε τομείς της ειδικότητάς του, όπως λιμενικά, οικοδομικά, σιδηροδρομικά και βιομηχανικά έργα, καθώς και έργα οδοποιίας. Μετά την απόλυσή του από τον στρατό το 1951, εργάστηκε ως επιβλέπων μηχανικός σε κατασκευαστικά έργα στο λιμάνι του Πειραιά, στο εργοστάσιο λιπασμάτων της πόλης και στα τέλη του 1953 ανέλαβε την κατασκευή του συγκροτήματος νικελίου στη Λάρυμνα. Από τον Αύγουστο του 1954 ασχολήθηκε με την κατασκευή κατοικιών και δύο χρόνια αργότερα απέκτησε απέκτησε άδεια εργολήπτη δημοσίων έργων. Την ίδια χρονιά, ίδρυσε την τεχνική εταιρεία «Αριστείδης Αλαφούζος», η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε ΑΤΕ ΕΡΓΩΝ. Η εταιρεία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ελλάδος. Τα κύρια έργα που ανέλαβε ήταν η πρώτη μονάδα παραγωγής ενέργειας της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα, το ξενοδοχείο «Μον Παρνές» στην Πάρνηθα, το ξενοδοχειακό συγκρότημα του Αστέρα στη Βουλιαγμένη και βασικά υδραυλικά και οδικά έργα υποδομής στις κοιλάδες του Νέστου και του Αξιού. Η τεχνική του εταιρεία συνέχισε τη λειτουργία της μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘60, οπότε σταμάτησε να εργάζεται ως πολιτικός μηχανικός. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής δικτατορίας δεν ανέλαβε κανένα έργο κι εγκατέλειψε την Ελλάδα. Από το 1964, ο Αριστείδης Αλαφούζος ξανασυνδέθηκε με την οικογενειακή παράδοση κι άρχισε να ασχολείται με τη ναυτιλία, σε μία περίοδο που ο ναυτιλιακός κόσμος περνούσε σοβαρή κρίση. Αγόρασε το πρώτο του μεταχειρισμένο πλοίο τον επόμενο χρόνο και μέχρι το 1967 είχε συνολικά 5 μεταχειρισμένα φορτηγά. Την ίδια χρονιά άνοιξε γραφείο στο Λονδίνο, όπου έμεινε μέχρι τον Απρίλιο του 1988. Το 1967 παρήγγειλε δύο πλοία σε ναυπηγεία της Μεγάλης Βρετανίας, ένα φορτηγό σε ιαπωνικό ναυπηγείο και δύο χρόνια αργότερα, το 1969, παρήγγειλε 5 γερμανικά πλοία τύπου Liberty. Παράλληλα, άνοιξε γραφείο στο Τόκιο, καθώς είχε αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με την ιαπωνική αγορά και στη Μόσχα. Το 1974 παρήγγειλε δύο πλοία με ικανότητα μεταφοράς υγρού και ξηρού φορτίου, μεταφορικής ικανότητας 140,000 τόννων το καθένα. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 κατείχε 42 νεόκτιστα φορτηγά πλοία, κατασκευασμένα κυρίως στην Ιαπωνία. Ίδρυσε την «Glafki Maritime Company» και την «Kyklades Maritime Corporation», οι οποίες από το 1980 είναι μεταξύ των μεγαλύτερων ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών. Το 1985 εισήλθε στην αγορά των πετρελαιοφόρων, όταν εκμεταλλευόμενος την κρίση στη ναυτιλία αγόρασε 16 πετρελαιοφόρα, ηλικίας 3-10 ετών, σε χαμηλό κόστος. Από τα τέλη της δεκαετίας του ‘80 ξεκίνησε τις παραγγελίες 17 καινουργών πετρελαιοφόρων, κυρίως από την Ιαπωνία. Το 1988 ο Αριστείδης Αλαφούζος μπήκε στον κόσμο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, αγοράζοντας από τον τραπεζίτη Γιώργο Κοσκωτά -λίγο πριν από την κατάρρευσή του- την εκδοτική εταιρεία Γραμμή ΑΕ, η οποία εξέδιδε την εφημερίδα «Καθημερινή», τη ναυαρχίδα του συντηρητικού τύπου, την οποία από την πλήρη παρακμή τη μετέτρεψε σε μία από τις ηγετικές εφημερίδες της Ελλάδας, κυρίως όσον αφορά στην κυκλοφορία και την επιρροή στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις της χώρας. Στην κατοχή του περιήλθε από τον Κοσκωτά και ο ραδιοφωνικός σταθμός SKY 100,4 (μετέπειτα ΣΚΑΪ). Το 1998 η «Καθημερινή» και η «International Herald Tribune» (η οποία ανήκε στους New York Times) σύστησαν μία κοινή επιχείρηση για την έκδοση της αγγλόφωνης καθημερινής έκδοσης της «Καθημερινής» στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αλβανία. Η σχέση του Αριστείδη Αλαφούζου με τον τόπο καταγωγής του, την Οία, υπήρξε πολύ δυνατή. Επισκεπτόταν τη Σαντορίνη συχνά και είχε σημαντική συμβολή στην ανάπτυξή της: ένα εργοστάσιο αφαλάτωσης το οποίο δώρισε το 1992 καλύπτει τις ανάγκες του χωριού σε νερό, υποστήριξε τις ανασκαφές των αρχαίων πολιτισμών του Αιγαίου στο Ακρωτήρι και συνέβαλε στην κατασκευή του μοντέρνου νοσοκομείου στο νησί. Στην Αθήνα συνεισέφερε τα κεφάλαια για τη δημιουργία μιας εξωτερικής ογκολογικής κλινικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Σωτηρία». Στις 13 Δεκεμβρίου 2009 τιμήθηκε από τον αυτοκράτορα της Ιαπωνίας Ακιχίτο με το Παράσημο του Τάγματος του Ανατέλλοντος Ηλίου, των Χρυσών Ακτίνων και Ροζέτας, δια χειρός του πρεσβευτή της Ιαπωνίας στην Ελλάδα, για τη συμβολή του στην ενδυνάμωση των ελληνοϊαπωνικών οικονομικών σχέσεων. Από τον γάμο του με την Ελένη Βαλαούρη το 1955, απέκτησε δύο γιους, τον Ιωάννη Αλαφούζο (γ. 1957) και τον Θεμιστοκλή Αλαφούζο (γ. 1958), οι οποίοι συνεχίζουν το έργο του, καθώς και επτά εγγόνια. Ο Αριστείδης Αλαφούζος πέθανε στις 17 Μαΐου 2017, σε ηλικία 93 ετών.
1925 Γεννιέται ο ποιητής Μανώλης Αναγνωστάκης. Ένας από τους κορυφαίους ποιητές της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Ποιητής με πολιτική συνείδηση, φυλακίστηκε και καταδικάσθηκε σε θάνατο για τις ιδέες του και χαρακτηρίστηκε ως ο «ποιητής της ήττας», καθώς με τους στίχους του εξέφρασε τη διάψευση των οραμάτων της Αριστεράς. Το ποιητικό του έργο καθόρισε την ομάδα των στρατευμένων ποιητών της μεταπολεμικής ποίησης. Ο Μανόλης Αναγνωστάκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 9 Μαρτίου του 1925. Σπούδασε Ιατρική και ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη (1955-1956). Άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου στη Θεσσαλονίκη και το 1978 μετεγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Πήρε μέρος στην Αντίσταση ως στέλεχος της ΕΠΟΝ στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Για την πολιτική του δράση στο φοιτητικό κίνημα φυλακίστηκε στο διάστημα 1948-1951, ενώ το 1949 καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1942 από το περιοδικό «Πειραϊκά Γράμματα». Εκτελώντας χρέη και αρχισυντάκτη, το 1944 συνεργάστηκε με το φοιτητικό περιοδικό «Ξεκίνημα» (1944), πόλο συσπείρωσης των προοδευτικών νέων λογοτεχνών της πόλης, και το 1945 εξέδωσε με δικά του έξοδα την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Εποχές». Αν και προχώρησε στην έκδοση μιας σειράς ποιητικών συλλογών τις επόμενες δεκαετίες, θα έπρεπε να περιμένει ως το 1979, σχεδόν 35 χρόνια μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου του, ώστε να δει να τυπώνεται η συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του χωρίς δικά του έξοδα. Δημοσίευσε ποιήματα και κριτικά σημειώματα σε πολλά περιοδικά, ενώ είχε και πυκνή παρουσία στην εφημερίδα «Αυγή», με κείμενα για θέματα λογοτεχνικά και πολιτικά. Εξέδωσε το περιοδικό «Κριτική» (Θεσσαλονίκη, 1959-1961), υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των «Δεκαοκτώ κειμένων» (1970), των «Νέων Κειμένων» και του περιοδικού «Η Συνέχεια» (1973). Τα ποιήματα που ο Μανόλης Αναγνωστάκης άφησε πίσω του δημοσιευμένα είναι 88 και γράφτηκαν από το 1941 έως το 1971. Από το 1979 που κυκλοφόρησε ο συγκεντρωτικός τόμος των ποιημάτων του, και από το 1983 που κυκλοφόρησε ιδιωτικά το αυτοβιογραφικό σχόλιο «Y.Γ.» δεν υπήρξε καμία δημόσια παρέμβασή του. «Στο αλλοιωμένο τοπίο της εποχής μας δεν θα ξαναγράψω», είχε ξεκαθαρίσει, γιατί «το έργο μου το ολοκλήρωσα. Επιλέγω τη σιωπή». Ίσως επειδή, όπως είχε πει σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του, «η ποίηση είναι έργο της νεότητας. Χρειάζεται ενθουσιασμό, αυταπάτες, ψευδαισθήσεις. Αυτά τα έχουν οι νέοι. Όσο μεγαλώνεις, κατέχεις καλύτερα τα μέσα σου. Γίνεσαι τεχνίτης, αλλά ένα ποίημα δεν χρειάζεται να είναι τέλειο για να είναι καλό». Ο Αναγνωστάκης είχε προαναγγείλει τη σιωπή του με τους στίχους:
Το θέμα είναι τώρα τι λες.
Καλά φάγαμε, καλά ήπιαμε.
Καλά τη φέραμε τη ζωή μας ως εδώ.
Μικροζημίες και μικροκέρδη συμψηφίζοντας.
Το θέμα είναι τώρα τι λες. (Στόχος, 1970)
Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ενώ μελοποιήθηκαν από συνθέτες, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Μιχάλης Γρηγορίου, ο Γιάννης Μαρκόπουλος και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1986) και το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας (2002), ενώ αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το πιο γνωστό του ποίημα ήταν το “Μιλώ”, που μελοποίησε ο Μίκης Θεοδωράκης. Η ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη δεν είναι απαισιόδοξη. Όσο κι αν οι στίχοι του φτάνουν κάποτε στην απελπισία, στο βάθος του ορίζοντα διακρίνεται ένα φως που μοιάζει περισσότερο με την αναλαμπή της αυγής και λιγότερο με το λυκόφως. Η δύναμη του ποιητικού του έργου, υπερβαίνοντα τις κομματικές ταμπέλες, κατάφερε να εκφράσει την αβεβαιότητα, την αποξένωση, αλλά και τις ελπίδες μιας ολόκληρης εποχής. Έφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα της 23ης Ιουνίου 2005, καταβεβλημένος από χρόνια αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα.
1926 Με απόφαση της κυβέρνησης του δικτάτορα Θεόδωρου Πάγκαλου καταργούνται τα σχολικά βιβλία που είναι γραμμένα στη δημοτική. Στο μεταξύ απολύθηκαν πολλοί εκπαιδευτικοί και υπάλληλοι του υπουργείου Παιδείας οπαδοί της δημοτικής γλώσσας, έπειτα από δήλωση του Πάγκαλου ότι «μέγα μέρος των μαλλιαρών είναι κομμουνισταί και θα διωχθούν».
1930 Γεννήθηκε ο Ορνέτ Κόλμαν. Αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ιστορία της τζαζ, αν και στην αρχή κατάφερε να διχάσει βαθιά τον κόσμο της τζαζ με την αντισυμβατική δομή της μουσικής του.
1934 Γεννήθηκε ο Ρώσος κοσμοναύτης, Γιούρι Γκαγκάριν, ο πρώτος άνθρωπος που τέθηκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. «Κοιτάζω τη Γη και είναι τόσο όμορφη». Αυτές ήταν οι πρώτες λέξεις του ανθρώπου στο διάστημα. Εκπρόσωπός του, ο Γιούρι Γκαγκάριν (Yuri Gagarin), ο πρώτος που μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη. Γεννήθηκε στις 9 Μαρτίου του 1934 σ’ ένα μικρό χωριό, 160 χιλιόμετρα δυτικά της Μόσχας. Όταν τελείωσε το σχολείο, το 1950, γράφτηκε σε τεχνική σχολή, με σκοπό να γίνει μεταλλουργός, ενώ στον ελεύθερο χρόνο του παρακολουθούσε μαθήματα πιλότου. Ο εκπαιδευτής του διέκρινε το ταλέντο του και τον σύστησε στην Πολεμική Αεροπορία, όπου διακρίθηκε για τις πτητικές του ικανότητες, την πειθαρχία και τη σωματική του δύναμη. Στα τέλη του 1959 υπέβαλε αίτηση για το πρώτο πρόγραμμα εκπαίδευσης κοσμοναυτών και παρότι διέθετε τη λιγότερη πείρα μεταξύ των δεκάδων συνυποψηφίων του, επιλέχθηκε για την πρώτη επανδρωμένη διαστημική αποστολή, στις 12 Απριλίου του 1961. Ταξίδεψε με ταχύτητα 27.400 χιλιομέτρων την ώρα κι έφθασε σε ύψος 327 χιλιομέτρων. Η πτήση διήρκεσε 1 ώρα και 48 λεπτά. Αν και ήταν σύντομη, χρειάστηκε πολύ θάρρος. Κανείς δεν ήξερε πραγματικά εάν ο άνθρωπος θα μπορούσε να επιζήσει στο διάστημα. Οι πιθανότητες επιβίωσης κατά τους επιστήμονες ήταν μόλις 5%, ενώ η ασφαλής επιστροφή του στη Γη φάνταζε ως ένα μάλλον απίθανο ενδεχόμενο. Ουσιαστικά επρόκειτο για μία αποστολή αυτοκτονίας. Η πτήση του έδωσε απαντήσεις σε πολλά σημαντικά ερωτήματα. Οι λεπτομερέστατες παρατηρήσεις του απέδειξαν ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος συνεχίζει να λειτουργεί το ίδιο καλά και στο διάστημα, διαψεύδοντας μία από τις σημαντικότερες ανησυχίες των επιστημόνων. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι η βαρύτητα δεν είναι απαραίτητη για την πέψη. Κατά την εκτόξευση και την επιστροφή του, ένιωσε τη βαρύτητα έξι έως οκτώ φορές μεγαλύτερη απ’ ότι στη Γη. Κατάφερε, όμως, να επιβιώσει. Τραγική ειρωνεία, ο Γιούρι Γκαγκάριν σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα, στις 27 Μαρτίου του 1968. Είχε επιλεχθεί να ηγηθεί της σοβιετικής αποστολής στο φεγγάρι, αλλά δεν πρόλαβε να επιστρέψει στο διάστημα. Ωστόσο με την ιστορική του πτήση άνοιξε το δρόμο για την κατάκτηση του διαστήματος.
1941 Ξεκινά στα ελληνοαλβανικά σύνορα η μεγάλη «εαρινή επίθεση» των ιταλικών στρατευμάτων. Η επιχείρηση αυτή έληξε σε λίγες μέρες, στις 26 του Μάρτη, με την πανωλεθρία των Ιταλών, που άρχισαν να υποχωρούν ατάκτως υπό την πίεση του ελληνικού στρατού. Ήταν η τρίτη και τελευταία φάση του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, που είχε ξεκινήσει στις 28 Οκτωβρίου 1940 με την ιταλική εισβολή στα ελληνοαλβανικά σύνορα (πρώτη φάση). Από τις 14 Νοεμβρίου ο ελληνικός στρατός είχε περάσει στην αντεπίθεση και στα τέλη του 1940 είχε καταλάβει σχεδόν όλη τη Βόρειο Ήπειρο (δεύτερη φάση). Με την κατάληψη της Κλεισούρας (10 Ιανουαρίου 1941) το μέτωπο σταθεροποιήθηκε όλο το χειμώνα σε μια γραμμή που ξεκινούσε από το Πόγραδετς στη λίμνη Αχρίδα και κατέληγε στο Ιόνιο Πέλαγος στα βόρεια της Χειμάρρας. Ο Μουσολίνι, που είχε ξεκινήσει στις 28 Οκτωβρίου 1940 για ένα «στρατιωτικό πικ-νικ» στην Ελλάδα, αντιμετώπιζε τη χλεύη των συμμάχων του Γερμανών και τη διακύβευση του κύρους του φασισμού. Χρειαζόταν επειγόντως την αναστροφή της κατάστασης με μια στρατιωτική επιτυχία. Κατ' αρχάς φόρτωσε την αποτυχία στον επικεφαλής των ιταλικών δυνάμεων στην Αλβανία στρατηγό Σόντου και τον αντικατέστησε με τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου στρατάρχη Ούγκο Καβαλέρο. Στη συνέχεια διέταξε τους επιτελείς του να εκπονήσουν σχέδια για την ιταλική αντεπίθεση, που θα διηύθυνε ο ίδιος (1 Ιανουαρίου 1941). Γνώριζε ότι ο Χίτλερ είχε λάβει την απόφαση να επιτεθεί στην Ελλάδα (Σχέδιο Μαρίτα) και ήθελε να τον προλάβει και να καταλάβει πρώτος αυτός τη χώρας μας. Μία ιταλική επιτυχία θα έθετε υπό τον έλεγχο του Άξονα το σύνολο των Βαλκανίων και θα εξοικονομούσε γερμανικές δυνάμεις για την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα (εισβολή στη Σοβιετική Ένωση). Ο Ντούτσε άρχισε να ενισχύει τις δυνάμεις του στην Αλβανία με πρόσθετες μεραρχίες, που έφθασαν την παραμονή της επίθεσης στις 25, έναντι των 12 που θα παρέτασε η Ελλάδα. Ο αρχιστράτηγος Παπάγος και το επιτελείο του είχαν πολύ καλή πληροφόρηση για τις κινήσεις των Ιταλών από την Ιντέλιτζενς Σέρβις. Δεν μπορούσαν να μετακινήσουν περισσότερες δυνάμεις στο μέτωπο, γιατί έπρεπε να ενισχυθεί και η μακεδονική μεθόριος, λόγω της αναμενόμενης γερμανικής επίθεσης. Το επιτελείο πόνταρε πολύ στο ηθικό των ελλήνων στρατιωτών, που παρέμενε ακμαιότατο, όπως και στις πρώτες μέρες του πολέμου. Το πρωί της 2ας Μαρτίου 1941 ο Μουσολίνι πέταξε με αεροπλάνο από το Μπάρι στα Τίρανα για να αναλάβει προσωπικά ο ίδιος τη διεύθυνση της επιχείρησης Πριμαβέρα (Άνοιξη), όπως ονομάστηκε η ιταλική επίθεση. Τις επόμενες μέρες επισκέφθηκε όλες τις μεραρχίες του μετώπου συνέφαγε με στρατιώτες και αξιωματικούς και προσπάθησε να τους ανυψώσει το ηθικό. Τους τόνισε ότι μια νίκη θα είχε εξαιρετική σημασία για τη δόξα και το γόητρο της Ιταλίας. Στις 4:30 π.μ. της 9ης Μαρτίου 1941 ο Μουσολίνι έλαβε θέση στο προκεχωρημένο παρατηρητήριο της Ρεχόβα για να παρακολουθήσει ως άλλος Ξέρξης τον θρίαμβο των στρατιωτών του. Ποτέ άλλοτε κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ανώτατος στρατιωτικός ηγέτης δεν βρέθηκε τόσο κοντά στην πρώτη γραμμή της μάχης. Στις 6:30 το πρωί δίνει το σύνθημα της επίθεσης, που ξεκινά με μπαράζ πυροβολικού κατά των ελληνικών θέσεων σε όλο το μήκος του μετώπου. Τρεις ώρες αργότερα αρχίζουν οι καθαυτό επιχειρήσεις, με την προσβολή των ελληνικών θέσεων στη διάβαση της Κλεισούρας. Σε ένα μέτωπο μόλις πέντε χιλιομέτρων, οι Ιταλοί επιτέθηκαν με 7 μεραρχίες και 156 τηλεβόλα, ενώ είχαν στη διάθεσή τους 400 αεροπλάνα. Μια προέλαση των ιταλικών δυνάμεων θα προκαλούσε μεγάλο ρήγμα στις ελληνικές θέσεις και θα άνοιγε τον δρόμο για τα Γιάννινα. Ο ίδιος ο Ντούτσε εξέδιδε συνεχώς διαταγές προς τον στρατηγό Ούγκο Καβαλέρο, τους σωματάρχες και τους διοικητές των μονάδων. Οι μάχες που δόθηκαν ήταν σκληρές και συχνά εκ του συστάδην, με ξιφολόγχες και χειροβομβίδες. Οι αλλεπάλληλες εφορμήσεις των Ιταλών για την κατάληψη των στρατηγικών υψωμάτων γύρω από την Κλεισούρα αποκρούονταν με επιτυχία από τους αμυνομένους. Ο Μουσολίνι αντικαθιστούσε αμέσως τις αποδεκατισμένες μεραρχίες του με νέες, αδιαφορώντας για τις ανθρώπινες ζωές. Ιδιαίτερες στιγμές ηρωισμού, αλλά και φρίκης καταγράφηκαν στο Ύψωμα 731 του βουνού Τρεμπεσίνα. Από τις 9 έως τις 19 Μαρτίου οι άνδρες του 5ου Συντάγματος Πεζικού που το υπερασπίζονταν δέχθηκαν πάνω από 18 επιθέσεις από τους Ιταλούς. Το βουνό, γεμάτο καστανιές, στην κυριολεξία ανασκάφηκε από τους βομβαρδισμούς και έγινε «κρανίου τόπος». Οι μαχητές του αναγκάστηκαν να καλύπτονται πίσω από πτώματα ιταλών στρατιωτών. Στο τέλος, με την κραυγή «ΑΕΡΑ» και εφ' όπλου λόγχη, οι έλληνες φαντάροι απώθησαν τους επιτιθέμενους Ιταλούς, γράφοντας σελίδες δόξας και μεγαλείου. Μέρα με τη μέρα, ο Μουσολίνι έβλεπε ξεκάθαρα ότι η επιχείρηση Πριμαβέρα εξελισσόταν σ' ένα μεγαλοπρεπέστατο φιάσκο. Το συνειδητοποίησε πλήρως το πρωί της 21ης Μαρτίου 1941, όταν κάλεσε τον φίλο του στρατηγό Πίκολο για να του ανακοινώσει ότι θα εγκαταλείψει το μέτωπο. «Σε κάλεσα εδώ επειδή αποφάσισα να γυρίσω αύριο στη Ρώμη… Μου έρχεται εμετός μέσα σε αυτή την ατμόσφαιρα» και στη συνέχεια, γεμάτος οργή, ξέσπασε κατά των αξιωματικών του: «Με εξαπάτησαν, δεν κάναμε ούτε ένα βήμα προς τα εμπρός. Τους περιφρονώ βαθύτατα!». Την ίδια μέρα, ο Υπουργός Εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας, Άντονι Ίντεν τηλεγραφούσε στον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή, προκειμένου να τον συγχαρεί για την «περίλαμπρον ελληνικήν νίκην». Το πρωί της 22ας Μαρτίου ένας τσακισμένος και ταπεινωμένος Μουσολίνι έπαιρνε τον δρόμο της επιστροφής για τη Ρώμη. Ο στρατός είχε υποστεί πανωλεθρία, με 12.000 νεκρούς και 3.000 τραυματίες. Οι απώλειες της ελληνικής πλευράς ανήλθαν σε 1.200 νεκρούς και 4.000 τραυματίες. Το τέλος του ελληνοϊταλικού πολέμου δεν υπήρξε αποτέλεσμα μιας νέας αποφασιστικής σύγκρουσης μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα από τις 6 Απριλίου 1941. Στις 12 Απριλίου το ελληνικό Γενικό Επιτελείο, θορυβημένο από την ταχύτατη προέλαση των Γερμανών, διέταξε την οπισθοχώρηση από την Αλβανία. Οι Ιταλοί κατέλαβαν την Κορυτσά (14 Απριλίου) και έφτασαν στις Πρέσπες (19 Απριλίου). Μετά τη συνθηκολόγηση της 20ης Απριλίου, πέρασαν σε ελληνικό έδαφος τρεις μέρες αργότερα. Μόνο τότε ο Μουσολίνι ξεκίνησε να κομπάζει για το ιταλικό Mare Nostrum.
1942 Μετά την άρνησή τους να παραδώσουν στους Ιταλούς κατακτητές ζώα και μεγάλη ποσότητα χόρτου, οι κάτοικοι του Άργους Ορεστικού τιμωρούνται με κανονιοβολισμό της πόλης τους.
1942 Πέθανε ο ποιητής Ιωάννης Γρυπάρης
1943 Γεννήθηκε ο Μπόμπι Φίσερ, Ο κορυφαίος σκακιστής όλων των εποχών. Ο μόνος Αμερικανός που αναδείχθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι. Συνήθως επικρατούσε των αντιπάλων του με αιφνιδιαστικές κινήσεις ή αντεπιθέσεις.
1945 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Αμερικανικά βομβαρδιστικά Β‑29 βομβαρδίζουν το Τόκιο, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 80.000 άνθρωποι και να μείνουν άστεγοι ένα εκατομμύριο.
1946 33 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους και 500 τραυματίζονται στον αγώνα Μπόλτον — Στόουκ Σίτι για το Κύπελλο Αγγλίας μπροστά σε 70.000 θεατές στο Μπέρντεν Παρκ, όταν υποχωρούν τα προστατευτικά κιγκλιδώματα. Ο αγώνας συνεχίζεται χωρίς να σταματήσει, κατόπιν εντολής των υπευθύνων παρά το ατύχημα.
1946 Το ΕΑΜ καταγγέλλει στο λαό το αιματηρό όργιο κρατικών και παρακρατικών οργάνων μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Σύμφωνα με την καταγγελία, οι δολοφονημένοι πολίτες σ’ όλη την χώρα είχαν φτάσει τους 1.192.
1954 Γεννήθηκε ο Μπόμπι Σαντς. Βορειοϊρλανδός εθνικιστής και ηγετικό στέλεχος του IRA. Πέθανε κατά τη διάρκεια απεργίας πείνας, διεκδικώντας το καθεστώς του πολιτικού κρατούμενου. O Μπόμπι Σαντς (Bobby Sands) ήταν βορειοϊρλανδός εθνικιστής και ηγετικό στέλεχος του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού (IRA), ενταγμένος στην αριστερή του πτέρυγα. Έγινε παγκοσμίως γνωστός το 1981, όταν ξεκίνησε απεργία πείνας στη φυλακή, διεκδικώντας το καθεστώς του πολιτικού κρατούμενου. Η άρνηση της τότε πρωθυπουργού της Μεγάλης Βρετανίας Μάργκαρετ Θάτσερ να ικανοποιήσει το αίτημά του, τον οδήγησε στο θάνατο στις 5 Μαΐου 1981. Ο Ρόμπερτ Γκέραρντ «Μπόμπι» Σαντς γεννήθηκε στο Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας στις 9 Μαρτίου 1954. Ήταν το μεγαλύτερο από τα τέσσερα παιδιά του Τζον και της Ροζαλίν Σαντς, δύο πιστών Καθολικών. Από μικρό παιδί, ο Μπόμπι ζούσε και μεγάλωνε με τις έντονες διαμάχες μεταξύ των Καθολικών ή Δημοκρατικών (των Ιρλανδών που ζητούν την ενσωμάτωση της Βόρειας Ιρλανδίας στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας ή Έιρε) και των Προτεσταντών ή Ενωτικών (των Ιρλανδών που παραμένουν πιστοί στο βρετανικό στέμμα). Σε ηλικία 10 ετών αναγκάστηκε να μετακομίσει με την οικογένειά του σε άλλη γειτονιά του Μπέλφαστ, λόγω της κατατρομοκράτησής τους από τους Προτεστάντες. «Ήμουν ένα αγόρι της εργατικής τάξης από το εθνικιστικό γκέτο, αλλά είναι η καταστολή που μου δημιούργησε το επαναστατικό πνεύμα της ελευθερίας» είχε γράψει ο Σαντς για τα παιδικά του χρόνια. Σε ηλικία 18 ετών, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη δουλειά του ως μαθητευόμενος τεχνίτης αυτοκινήτων και να μετακινηθεί ξανά με την οικογένειά του σε άλλη γειτονιά. Η συνεχιζόμενη καταπίεση των Καθολικών από τους Προτεστάντες ριζοσπαστικοποίησε τον Σαντς και τον ώθησε να ενταχθεί στον IRA το 1972. Οι δεσμοί του με την οργάνωση, που διεκδικούσε με δυναμικά μέσα την απόσπαση της Βόρειας Ιρλανδίας από τη Μεγάλη Βρετανία, δεν πέρασαν απαρατήρητοι από τις αρχές. Αργότερα, εκείνο το έτος, συνελήφθη για κατοχή πυροβόλων όπλων και καταδικάστηκε σε φυλάκιση τριών ετών. Στη φυλακή συνάντησε κορυφαία στελέχη του IRA, όπως ο Τζέρι Άνταμς, τα οποία εκτίμησαν τις ικανότητές του, με αποτέλεσμα μετά την αποφυλάκισή του να ανέλθει τάχιστα στην ιεραρχία της οργάνωσης. Ανήκε στην αριστερή πτέρυγα του IRA και παρότρυνε τους συντρόφους του να υιοθετήσουν σοσιαλιστικές πολιτικές. Ο Σαντς ήταν θαυμαστής της πολιτικής δράσης και του συγγραφικού έργου των Τζορτζ Τζάκσον, Φραντς Φανόν, Τσε Γκεβάρα και του ιρλανδού σοσιαλιστή Τζέιμς Κόνολι. Κατά τη διάρκεια της προφυλάκισής του παντρεύτηκε τη φίλη του Τζέραλντι Νόουντ, με την οποία απέκτησε ένα γιο, τον Γκέραρντ Σαντς. Με την απελευθέρωσή του, ο Σαντς επέστρεψε αμέσως στην πολιτική δράση και γρήγορα έγινε δημοφιλής στις τάξεις των Καθολικών. Στα τέλη του 1976, οι αρχές τον συνέλαβαν ξανά, αυτή τη φορά για μία βομβιστική ενέργεια σε μια μεγάλη εταιρεία επίπλων και την επακόλουθη ανταλλαγή πυρών μεταξύ των δραστών και της αστυνομίας. Αφού υποβλήθηκε σε απάνθρωπη ανάκριση και δικάστηκε με αμφισβητούμενα αποδεικτικά στοιχεία, καταδικάστηκε σε κάθειρξη 14 ετών, την οποία άρχισε να εκτίει στη φυλακή υψίστης ασφαλείας του Μέιζ, στα περίχωρα του Μπέλφαστ. Από την πρώτη μέρα του εγκλεισμού του ανέπτυξε ακτιβιστική δράση, ζητώντας μεταρρυθμίσεις στο σωφρονιστικό σύστημα, με αποτέλεσμα συχνά να βρίσκεται σε κελί απομόνωσης. Ο βασικός ισχυρισμός του ήταν ότι αυτός και οι άλλοι συγκρατούμενοί του μέλη του IRA έπρεπε ν’ αντιμετωπίζονται ως πολιτικοί κρατούμενοι και αιχμάλωτοι πολέμου και όχι τρομοκράτες, όπως επέμενε η βρετανική κυβέρνηση. Την 1η Μαρτίου 1981, ο Σαντς και άλλοι εννέα συγκρατούμενοί του αποφάσισαν να ξεκινήσουν απεργία πείνας μέχρι θανάτου. Εκτός από το βασικό τους επιχείρημα, ότι έπρεπε ν’ αντιμετωπίζονται ως πολιτικοί κρατούμενοι, τα υπόλοιπα αιτήματά τους κυμαίνονταν από το να επιτρέπεται στους κρατουμένους να φορούν τα δικά τους ρούχα μέχρι να δέχονται επισκέψεις και αλληλογραφία. Οι αρχές απέρριψαν τα αιτήματά του και ο ίδιος ήταν αποφασισμένος να συνεχίσει την απεργία πείνας. Σταδιακά η υγεία του άρχισε να επιδεινώνεται και κατά τη διάρκεια των πρώτων 17 ημερών είχε χάσει 8 κιλά. Εν τω μεταξύ, ο Σαντς σε μία προσπάθεια ν’ αναδείξει τον αγώνα του, έθεσε υποψηφιότητα για τη βουλευτική έδρα της εκλογικής περιφέρειας Φέρμανα και Σάουθ Τάιροουν, που θα κρινόταν σε επαναληπτική εκλογή. Στις 9 Απριλίου εξελέγη βουλευτής του Βρετανικού Κοινοβουλίου, επικρατώντας του Προτεστάντη αντιπάλου του, προκαλώντας σοκ στη βρετανική κυβέρνηση και ακυρώνοντας πανηγυρικά το επιχείρημά της ότι ο IRA ήταν μία περιθωριακή τρομοκρατική οργάνωση και δεν τύγχανε λαϊκής υποστήριξης. Παρά την εκλογή του, ο Σαντς συνέχισε την απεργία πείνας, καθώς η στάση της Θάτσερ δεν άλλαξε. Στις 3 Μαΐου έπεσε σε κώμα και στις 5 Μαΐου 1981 άφησε την τελευταία του πνοή στη φυλακή του Μέιζ. Ο Μπόμπι Σαντς ήταν 27 ετών και είχε αρνηθεί τροφή για 66 ημέρες. Τις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του τις πέρασε σε μία κλίνη νερού για την προστασία του φθαρμένου και εύθραυστου σώματός του. Ο θάνατος του Σαντς προκάλεσε κύματα αγανάκτησης σ’ όλο τον κόσμο. Οι ΗΠΑ εξέφρασαν «βαθιά λύπη», εφημερίδες σε όλο τον κόσμο καταδίκασαν την «αναισθησία» της Θάτσερ ν’ αφήσει ένα μέλος του κοινοβουλίου να πεθάνει και μεγάλες ταραχές ξέσπασαν στους δρόμους της Βόρειας Ιρλανδίας. Την πομπή της κηδείας του παρακολούθησαν περισσότερα από 100.000 άτομα. Τους επόμενους μήνες, εννέα ακόμη κρατούμενοι, μέλη του IRA, πέθαναν σε απεργίες πείνας, που σταμάτησαν τελικά στις 3 Οκτωβρίου 1981. Τελικά, η βρετανική κυβέρνηση, υποκύπτοντας και στις διεθνείς πιέσεις, ικανοποίησε τα περισσότερα αιτήματα των φυλακισμένων στελεχών του IRA και πολλοί από αυτούς απελευθερώθηκαν βάσει της λεγόμενης «Συμφωνίας της Μεγάλης Παρασκευής» (10 Απριλίου 1998), που έθεσε τέλος στις μακροχρόνιες συγκρούσεις στη Βόρεια Ιρλανδία και είναι γνωστή στη βρετανική πολιτική ιστορία ως «Οι Ταραχές» («The Troubles»).
1956 Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος εκτοπίζεται από τους Άγγλους στις Σεϋχέλλες ως τρομοκράτης.
1959 Η κούκλα Μπάρμπι εμφανίζεται για πρώτη φορά στα αμερικανικά καταστήματα.
1960 Γεννήθηκε ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς, Σέρβος καλαθοσφαιριστής και προπονητής.
1971 Τα πέντε 9άρια του Αντώνη Αντωνιάδη. Στις 9 του μήνα, στις 9 το βράδυ ακριβώς, 9 λεπτά πριν από τη λήξη του αγώνα, το Νο9 του Παναθηναϊκού (Αντώνης Αντωνιάδης) επιτυγχάνει το 9ο γκολ του στα κύπελλα Ευρώπης, ανοίγοντας το σκορ στην αναμέτρηση Έβερτον - Παναθηναϊκού για την προημιτελική φάση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και θέτοντας τις βάσεις για την ιστορική πρόκριση της ομάδας του Φέρεντς Πούσκας στα ημιτελικά της διοργάνωσης.
1979 Κυκλοφορεί το πρώτο φύλλο της σατιρικής εφημερίδας «Το Ποντίκι».
1986 Δύτες του αμερικανικού ναυτικού εντοπίζουν σχεδόν ανέπαφο το κύριο μέρος του διαστημικού λεωφορείου “Τσάλεντζερ”. Τα πτώματα και των 7 αστροναυτών βρίσκονται ακόμη μέσα σε αυτό.
1990 Πέθανε ο Γεώργιος Κωστάκης. Ελληνορώσος ζωγράφος και συλλέκτης έργων τέχνης της ρωσικής πρωτοπορίας. Η σπουδαία συλλογή του περιλάμβανε έργα αφηρημένης τέχνης, η οποία ήταν απαγορευμένη επί σταλινισμού στη Σοβιετική Ένωση, καθώς το επίσημο καλλιτεχνικό δόγμα ήταν ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός. Ο Γεώργιος Κωστάκης (Γκεόρκι Ντιονίσοβιτς Κοστάκι στα ρώσικα) γεννήθηκε στη Μόσχα στις 5 Ιουλίου 1913. Ο πατέρας του Διονύσης Κωστάκης ήταν πλούσιος έμπορος, με καταγωγή από τη Ζάκυνθο. Ο νεαρός Κωστάκης δεν έλαβε καλλιτεχνική εκπαίδευση, αλλά από την εφηβεία ανέπτυξε ενδιαφέρον για την τέχνη. Αρχικά δούλεψε ως οδηγός στην ελληνική πρεσβεία στη Μόσχα και στη συνέχεια ως προσωπάρχης στην καναδική πρεσβεία. Χωρίς να έχει επαφή με τη μοντέρνα τέχνη, προικισμένος όμως με ένα σπάνιο ένστικτο, εντυπωσιάστηκε όταν αντίκρισε το 1946 ένα πίνακα της Όλγας Ροζάνοβα και άρχισε να συλλέγει έργα της ρωσικής πρωτοπορίας, τα οποία επί σταλινικού καθεστώτος ήταν απαγορευμένα και πωλούνταν σε εξευτελιστικές τιμές. Ο Κωστάκης είχε στη συλλογή του 5.000 πίνακες, σχέδια και κατασκευές των Μαλέβιτς, Καντίνσκι, Τάτλιν, Γκοντσάροβα, Πόποβα, Σαγκάλ, Ροντσένκο, Κλιούν, Λισίνσκι και πολλών άλλων, μοναδικής σημασίας για την εξέλιξη της τέχνης στις αρχές του 20ου αιώνα. Το διαμέρισμά του στη λεωφόρο Βερνάτσκι της Μόσχας λειτουργούσε ως ένα ανεπίσημο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης. Το 1977 αποφάσισε να επαναπατρισθεί με την οικογένειά του στην Ελλάδα, μη αντέχοντας τις συνεχείς «οχλήσεις» από την KGB. Οι σοβιετικές αρχές του επέτρεψαν να εξαγάγει το ¼ των έργων της συλλογής του και το υπόλοιπο το δώρισε στην γκαλερί Τρετιακόφ της Μόσχας. Το 1981 οι πίνακες εκτέθηκαν στο μουσείο Γκουγκενχάιμ της Νέας Υόρκης και κυκλοφόρησε συνολικός κατάλογος με κείμενο του συλλέκτη. Ο Κωστάκης ήταν και ο ίδιος ζωγράφος και το 1985 εξέθεσε πίνακές του στην γκαλερί Τρίτο Μάτι στην Αθήνα. Τα έργα του κινούνται στο ποιητικό κλίμα του Σαγκάλ και αποτελούν έκφραση των αναμνήσεών του από τη Ρωσία. Ο Γεώργιος Κωστάκης πέθανε στην Αθήνα στις 9 Μαρτίου του 1990, σε ηλικία 76 ετών. Το 1995 έγινε μεγάλη έκθεση της συλλογής του στην Εθνική Πινακοθήκη στην Αθήνα και δύο χρόνια αργότερα το ελληνικό κράτος αγόρασε τα 1277 έργα της συλλογής του, τα οποία εκτίθενται στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονη Τέχνης της Θεσσαλονίκης.
1994 Πέθανε ο Τσαρλς Μπουκόφσκι, Αμερικανός ποιητής και συγγραφέας.
1995 Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ανακοινώνει την παραίτησή του από το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας, 57 μέρες πριν από τη λήξη της θητείας του, συνεπής προς τη δήλωσή του για επιτάχυνση των διαδικασιών εκλογής του διαδόχου του.
2000 Υποβάλλεται από την κυβέρνηση Σημίτη στα αρμόδια θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η αίτηση ένταξης της Ελλάδας στη ζώνη του Ευρώ. «Καθυστερημένη κατά δύο χρόνια είναι η αίτηση», σχολιάζει η Νέα Δημοκρατία. Την εκτίμηση ότι έρχονται μαύρες μέρες κι έγιναν εθνικές υποχωρήσεις, διατυπώνουν το ΚΚΕ και το ΔΗΚΚΙ, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για σημαντικό γεγονός, αλλά για δυσανάλογο κόστος που κατέβαλε ο λαός.
2006 Πέθανε η Άννα Μόφο, Αμερικανίδα σοπράνο