Σαν σήμερα, 25 Ιανουαρίου

Γιορτάζουν

• Γρηγόριος, Γρηγορία.

Επέτειοι και Λοιπές Εορτές

• «Δείπνο του Μπερνς» στη Σκωτία (Burns Supper). Γαστριμαργικολογοτεχνική γιορτή προς τιμήν του εθνικού ποιητή της Σκωτίας Ρόμπερτ Μπερνς, που γεννήθηκε σαν σήμερα το 1759. Σε πόλεις και χωριά της Σκωτίας, αλλά και σε περιοχές του κόσμου με έντονο το σκωτσέζικο στοιχείο, διοργανώνονται τα λεγόμενα «Δείπνα του Μπερνς» (Burns Suppers), που περιλαμβάνουν ποτό, φαγητό, απαγγελίες ποιημάτων και αναλύσεις του έργου του.

• Εθνική Ημέρα Ιρλανδικού Καφέ (Irish Coffee) στις ΗΠΑ.

Χριστιανικό Εορτολόγιο

Ορθόδοξη Εκκλησία

• Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου.

• Οσίου Πουπλίου.

• Οσίου Θεοδότου.

• Οσίου Μάρη.

• Οσίου Καστίνου, επισκόπου Βυζαντίου.

• Αγίας Μεδούλης και της συνοδείας αυτής.

• Οσίου Απολλώ.

• Αγίου Βρεταννίου.

• Οσίου Δημητρίου του σκευοφύλακος.

• Αγίου νεομάρτυρος Αυξεντίου.

• Καθολική Εκκλησία

• Γρηγορίου του Θεολόγου.

Σαν σήμερα, 25 Ιανουαρίου

• 41 Μετά από ολονύχτιες διαπραγματεύσεις, η Ρωμαϊκή Σύγκλητος αποδέχεται τον Κλαύδιο ως το νέο Ρωμαίο αυτοκράτορα.

• 389 Πέθανε ο θεολόγος και πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, ένας από τους Τρεις Ιεράρχες. Σπουδαία εκκλησιαστική προσωπικότητα και ένας από τους Τρεις Ιεράρχες. Η μνήμη του γιορτάζεται σε Ανατολή και Δύση στις 25 Ιανουαρίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσες και όσοι φέρουν το όνομα Γρηγόριος και Γρηγορία. Ο Γρηγόριος γεννήθηκε το 329 στην Αριανζό, κοντά στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας, γι’ αυτό λέγεται και Ναζιανζηνός. Έλαβε χριστιανική αγωγή από τον πατέρα του Γρηγόριο, που ήταν επίσκοπος στη Ναζιανζό, αν και αρχικά ανήκε στην ιουδαΐζουσα αίρεση των Υψισταρίων, και τη μητέρα του Νόννα. Σπούδασε στα πιο ονομαστά πνευματικά κέντρα της εποχής του, στην Καισάρεια, την Αλεξάνδρεια και την Αθήνα, όπου είχε συμμαθητή τον Μέγα Βασίλειο. Μετά τις σπουδές του γύρισε στη Ναζιανζό, σε ηλικία 30 ετών. Αφού βαπτίστηκε, έφυγε για την έρημο, όπου έγινε μοναχός. Από την έρημο το κάλεσε ο γέρος πατέρας του για να τον βοηθήσει στο ποιμαντικό του έργο και κατ’ απαίτηση των χριστιανών και παρά τη θέλησή του χειροτονήθηκε πρεσβύτερος. Αργότερα, ο Μέγας Βασίλειος, που ήταν αρχιεπίσκοπος στην Καισάρεια, τον χειροτόνησε επίσκοπο, παρά τη θέλησή του και πάλι. Ο Γρηγόριος δεν έμεινε για πολύ στη θέση αυτή. Μετά τον θάνατο του πατέρα του προτίμησε να φύγει και πάλι στην έρημο. Ήταν, όμως, γνωστός για την αρετή, τη σοφία και την ορθή πίστη του, ώστε οι χριστιανοί της Κωνσταντινούπολης τον κάλεσαν να αναλάβει τον αγώνα εναντίον των Αρειανών, οι οποίοι με τις αιρετικές διδασκαλίες τους είχαν διχάσει το ποίμνιο της Εκκλησίας. Ο Γρηγόριος δέχτηκε, μετέβη στην πρωτεύουσα κι έστησε το πνευματικό στρατηγείο του στο μικρό ναό της Αγίας Αναστασίας. Εκεί εκφώνησε τους περίφημους πέντε θεολογικούς λόγους του ενάντια στους αρειανόφρονες, για τους οποίους ονομάστηκε Θεολόγος. Το 381 συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη Β' Οικουμενική Σύνοδος για να καταδικάσει τους οπαδούς του Μακεδονίου, οι οποίοι αμφισβητούσαν τη θεότητα του Αγίου Πνεύματος, για ακόμη μία φορά τον Άρειο και να συμπληρώσει το Σύμβολο της Πίστεως. Τα μέλη της συνόδου τον ανακήρυξαν πρόεδρό της και ταυτόχρονα τον εξέλεξαν αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως. Όμως, ορισμένα μέλη της Συνόδου, που εμφανίστηκαν καθυστερημένα στις εργασίες της, αμφισβήτησαν την εκλογή του και ο Γρηγόριος δεν δίστασε να παραιτηθεί και να επιστρέψει στην έρημο, αφού προηγουμένως εκφώνησε τον περίφημο «Συντακτήριο Λόγο» του. Εκεί πέρασε τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του, με προσευχή, μελέτη και συγγραφή. Το πλούσιο συγγραφικό του έργο χωρίζεται σε: Λόγους (αντιαιρετικούς, εόρτιους, εγκωμιαστικούς κλπ), Επιστολές (διασώζονται 246), Ποιήματα (θεολογικά και ιστορικά). Το θρησκευτικό δράμα «Χριστός Πάσχων», που αποδιδόταν σ’ αυτόν, είναι έργο αρκετά μεταγενέστερο.

• 750 Γεννήθηκε ο Λέων Δ’ ο Χάζαρος. Αυτοκράτορας του Βυζαντίου (775 - 780). Ανήκε στη δυναστεία των Ισαύρων.

• 1204 Η συνεχιζόμενη οικονομική εξάντληση του πληθυσμού για την εξασφάλιση των χρημάτων που ο Αυτοκράτορας Αλέξιος Δ’ έχει υποσχεθεί στους Σταυροφόρους, οδηγούν λαό και μοναχούς σε εξέγερση.

• 1533 Ο βασιλιάς της Αγγλίας Ερρίκος ο 8ος παντρεύεται την Άννα Μπολέιν, τη δεύτερη από τις έξι συζύγους του.

• 1554 Ιδρύεται από Ιησουίτες ιεραπόστολους η πόλη του Σάο Πάολο στη Βραζιλία.

• 1627 Γεννήθηκε ο Αγγλος χημικός και φιλόσοφος, Ρόμπερτ Μπόιλ

• 1759 Γεννήθηκε ο Ρόμπερτ Μπαρνς, Σκοτσέζος ποιητής

• 1783 Γεννήθηκε ο Αγγλος επιχειρηματίας, Γουίλιαμ Κολγκέιτ, ιδρυτής της γνωστής εταιρίας ειδών ατομικής υγιεινής

• 1815 Ο Μπετόβεν συνοδεύει στο πιάνο την τενόρο Φραντς Βιλντ σε εκδήλωση για τα γενέθλια της Τσαρίνας, κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου της Βιέννης. Είναι η τελευταία δημόσια εμφάνιση του Μπετόβεν ως πιανίστα.

• 1822 Απεσταλμένοι της Υψηλής Πύλης δολοφονούν τον Αλή Πασά στη Μονή Αγίου Παντελεήμονα, στη νησίδα της λίμνης των Ιωαννίνων. Το πτώμα του αποκεφαλίζεται και το κεφάλι του στέλνεται ταριχευμένο στην Κωνσταντινούπολη.

• 1833 Αποβιβάζεται στο Ναύπλιο από τη βρετανική φρεγάτα “Μαδαγασκάρη”, ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας, Όθων, σε ηλικία 17 ετών εν μέσω λαϊκών επευφημιών, συνοδευόμενος από τριμελή Αντιβασιλεία Βαυαρών (που θα κυβερνήσει μέχρι την ενηλικίωσή του το 1835) και πολυμελή βαυαρικό τακτικό στρατό (3.850 στρατιώτες).

• 1833 Ο Σπυρίδων Τρικούπης διορίζεται πρωθυπουργός (ως Πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου) και υπουργός Εξωτερικών του Βασιλείου της Ελλάδος. Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος διορίζεται υπουργός Οικονομικών.

• 1835 Αρχίζει η ισχύς του Οργανισμού των Δικαστηρίων. Είχε εκδοθεί ως νόμος το 1834.

• 1836 Θεμελιώνεται το κτίριο των Ανακτόρων στο λόφο της Mπουμπουνίστρας, σε σχέδια του Βαυαρού αρχιτέκτονα, Φρίντριχ φον Γκέρτνερ. Πρόκειται για το σημερινό κτίριο της Βουλής.

• 1837 Δημοσιεύεται διάταγμα του Όθωνα “Περί συστάσεως επιτροπής επί της εμψυχώσεως της εθνικής βιομηχανίας”, που αποτελεί την πρώτη επίσημη προσπάθεια ανάπτυξης βιομηχανίας στο ελεύθερο ελληνικό κράτος. Πρώτος πρόεδρος της επιτροπής διορίζεται ο Γεώργιος Κουντουριώτης.

• 1847 Μουσουρικά: Σοβαρό επεισόδιο ανάμεσα στον Όθωνα και στον πρεσβευτή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Αθήνα, Κωστάκη Μουσούρο Μπέη. Ο Μουσούρος αρνείται να χορηγήσει διαβατήριο στον υπασπιστή του βασιλιά Όθωνα, Τσάμη Καρατάσο, με την αιτιολογία ότι είχε συμμετάσχει στο κίνημα της Mακεδονίας. Συνέπεια αυτού είναι η διακοπή των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών για ένα έτος.

• 1858 Το γαμήλιο εμβατήριο του Φέλιξ Μέντελσον ακούγεται για πρώτη φορά στο γάμο της πριγκίπισσας της Αγγλίας Βικτώριας και του πρίγκιπα της Πρωσίας, Φρειδερίκου.

• 1874 Γεννήθηκε ο Βρετανός συγγραφέας, Γουίλιαμ Σόμερσετ Μομ (“Ανθρώπινη Δουλεία”). Ο Σόμερσετ Μομ (Somerset Maugham) ήταν άγγλος μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας και διηγηματογράφος, ιδιαίτερα δημοφιλής στην εποχή του Μεσοπολέμου. Τη δεκαετία του 1930 θεωρούταν ως ο πιο υψηλά αμειβόμενος συγγραφέας του κόσμου. To έργο του, που τοποθετείται σε κοσμοπολίτικο περιβάλλον, χαρακτηρίζεται από το διαυγές και ανεπιτήδευτο ύφος του και από την οξυδερκή αντίληψη της ανθρώπινης φύσης. Μείζον έργο του το ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημα «Ανθρώπινη Δουλεία», που θεωρείται ως η κύρια συνεισφορά του στην παγκόσμια λογοτεχνία.

• 1882 Γεννήθηκε η Βρετανίδα συγγραφέας, Βιρτζίνια Γουλφ. Η Βιρτζίνια Γουλφ ήταν αγγλίδα μυθιστοριογράφος, κριτικός και δοκιμιογράφος. Υπήρξε από τους πρωτοπόρους του μοντερνισμού στη λογοτεχνία, με την υιοθέτηση, μεταξύ άλλων, του λεγόμενου «εσωτερικού μονολόγου» ως αφηγηματικής τεχνικής. Μαζί με τον Μαρσέλ Προυστ και τον Τζέιμς Τζόις, συγκαταλέγεται στην τριάδα των μεγάλων καινοτόμων πεζογράφων που άνοιξαν νέους δρόμους στο ευρωπαϊκό μυθιστόρημα τις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. H Άντελιν Βιρτζίνια Στίβεν γεννήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 1882 στο Λονδίνο. Ο πατέρας της Λέσλι Στίβεν ήταν κριτικός λογοτεχνίας και η μητέρα της Τζούλια Ντάκγουορθ μέλος της οικογένειας του ομώνυμου εκδοτικού οίκου. Ο θάνατος της μητέρας της και της ετεροθαλούς αδελφής της κατά τη διάρκεια της εφηβείας της, τη σημάδεψαν, προκαλώντας της περιοδικές κρίσεις κατάθλιψης. Σπούδασε κατ’ οίκον με δάσκαλο τον πατέρα της, ενώ παρακολούθησε και μαθήματα αρχαίων ελληνικών, που τη βοήθησαν στη συγγραφή του δοκιμίου «On Not Knowing Greek» (1925) ή όπως μεταφράστηκε στα ελληνικά «Για την άγνοια των Αρχαίων Ελληνικών» (εκδ. Στιγμή), στο οποίο επιχειρηματολογεί για την αδυναμία του σύγχρονου Ευρωπαίου να νιώσει ένα κείμενο αρχαίο ελληνικό. Μετά το θάνατο του πατέρα της, το 1904, μετακόμισε στη Γκόρντον Σκουέαρ του Λονδίνου, όπου το σπίτι της έγινε το κέντρο της ονομαστής καλλιτεχνικής ομάδας «Μπλούμσμπερι». Το 1912 παντρεύτηκε τον δημόσιο υπάλληλο και διανοούμενο Λέοναρντ Γουλφ (1880-1969) και μαζί του ίδρυσε το 1917 τον εκδοτικό οίκο «Hogarth Press», στον οποίο εξέδιδαν δικά τους βιβλία, έργα των Τ.Σ. Έλιοτ, Ε.Μ. Φόρστερ και Κάθριν Μάνσφιλντ, καθώς και τις πρώτες μεταφράσεις του Φρόιντ στα αγγλικά. Τα πιο γνωστά της έργα της Βιρζίνια Γουλφ είναι τα μυθιστορήματα «Η κυρία Νταλογουέι» (1925), «Μέχρι το Φάρο» (1927) και «Ορλάντο» (1928), που την καθιέρωσαν ως κεντρική μορφή του μοντερνισμού και του φεμινισμού. Σε μια υποτροπή της ψυχικής νόσου, από την οποία υπέφερε μετά την αποπεράτωση του μυθιστορήματός της «Ανάμεσα στις Πράξεις», η Βιρτζίνια Γουλφ αυτοκτόνησε στις 28 Μαρτίου 1941, πέφτοντας στα παγωμένα νερά του ποταμού Ουζ, κοντά στο σπίτι της στο Ανατολικό Σάσεξ.

• 1890 Καταργούνται οι έκτακτοι νόμοι του Βίσμαρκ κατά των σοσιαλιστών στη Γερμανία. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα νομιμοποιείται έπειτα από 12 χρόνια παρανομίας.

• 1897 Οι επαναστάτες των Χανίων, μεταξύ των οποίων ηγετική θέση είχε ήδη ο Ελευθέριος Βενιζέλος, υπογράφουν στο Ακρωτήρι ψήφισμα, με το οποίο κηρύσσουν την κατάλυση της τουρκικής κατοχής της Κρήτης και την ένωση με την Ελλάδα και καλούν το βασιλιά Γεώργιο Α’ να καταλάβει το νησί.

• 1902 Η Ρωσία καταργεί τη θανατική ποινή.

• 1915 Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ καλεί από τη Νέα Υόρκη τον Τόμας Γουότσον στο Σαν Φρανσίσκο, εγκαινιάζοντας την πρώτη διηπειρωτική τηλεφωνική γραμμή.

• 1918 Το 3ο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ επικυρώνει τη Διακήρυξη των δικαιωμάτων του εργαζόμενου και καταπιεζόμενου λαού.

• 1919 Η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων, η οποία επιδιώκει μια μόνιμη ειρήνη μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, εγκρίνει την πρόταση δημιουργίας της Κοινωνίας των Εθνών.

• 1924 Αρχίζουν οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στο Σαμονί της Γαλλίας. Παίρνουν μέρος 300 αθλητές από 16 χώρες, ανάμεσά τους και 13 γυναίκες.

• 1925 Γεννήθηκε ο λαϊκός συνθέτης και βιρτουόζος του μπουζουκιού Γιώργος Ζαμπέτας. Τα πρώτα μαθήματα στο μπουζούκι τα πήρε από τον κουρέα πατέρα του και από το 1950 άρχισε να εργάζεται επαγγελματικά σε λαϊκά κέντρα. Στη δισκογραφία μπήκε το 1953. Το 1959 ο Μάνος Χατζιδάκις τον έκανε «σολίστ» στις συνθέσεις του. Τα επόμενα χρόνια, ο Γιώργος Ζαμπέτας «κέντησε» με τις ξεχωριστές πενιές του τις εισαγωγές και τα τραγούδια των Θεοδωράκη, Ξαρχάκου, Πλέσσα, Μαρκόπουλου, Μαρκέα, Καπνίση και πολλών άλλων συνθετών. Έγραψε ακόμα τραγούδια με τους Πυθαγόρα, Καγιάντα, Πρετεντέρη, Παπαδόπουλο, Τζεφρώνη, Μπακογιάννη και Παπαγιαννοπούλου, ενώ συνεργάστηκε στενά με τον κορυφαίο στιχουργό Χαράλαμπο Βασιλειάδη - Τσάντα, τον ποιητή Δημήτρη Χριστοδούλου και τον Αλέκο Σακελλάριο. Στο ενεργητικό του περιλαμβάνονται πάνω από 250 τραγούδια, τα περισσότερα από τα οποία έγιναν επιτυχίες, όπως Πατέρα κάτσε φρόνιμα, Ρωμιός αγάπησε Ρωμιά, Σταλιά-σταλιά, Τι σου ’κανα και μ’ εγκατέλειψες, Τι γλυκό να σ’ αγαπούν, Ο πενηντάρης, Μάλιστα κύριε, Ο πιο καλός ο μαθητής κ.ά. Με τα τραγούδια του ανέδειξε μια ολόκληρη γενιά τραγουδιστών: Τόλης Βοσκόπουλος, Μαρινέλλα, Δημήτρης Μητροπάνος, Βίκυ Μοσχολιού, Σταμάτης Κόκοτας, Δούκισσα κ.α. Πήρε μέρος σε αρκετές θεατρικές παραστάσεις και κινηματογραφικές ταινίες (Κόκκινα Φανάρια, Λόλα, Οδός Ονείρων κ.ά.). Πηγαίος, αθυρόστομος, χιουμορίστας, αλλά και μάγκας, αποκριθείς σε ερώτηση δημοσιογράφου για τη σχέση του με το χασίσι, απάντησε: «Αν έχω φουμάρει χασίσι; Λιβααααάδια. "Μάλιστα κύριε" (τίτλος τραγουδιού του Γ. Ζαμπέτα, με ερμηνεία δική του και στίχους του Αλέξανδρου Καγιάντα)».

• 1928 Γεννήθηκε ο τελευταίος υπουργός Εξωτερικών της Σοβιετικής Ένωσης, Έντουαρντ Σεβαρντνάτζε

• 1933 Γεννήθηκε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στις Φιλιππίνες, Κορασόν Ακίνο

• 1935 Ο ποιητής Ανδρέας Εμπειρίκος δίνει μία ιστορικά σημαντική διάλεξη “Περί σουρρεαλισμού” στη Λέσχη Καλλιτεχνών, εισάγοντας ουσιαστικά τον υπερρεαλισμό στον ελληνικό χώρο.

  Η εκτίμηση του Κ. Βάρναλη για τον υπερρεαλισμό: «Μπορεί ν’ ανήκω ψυχικώς και πνευματικώς σε άλλον κόσμο, ποιοτικά και χρονικά διαφορετικόν όμως δεν είμαι συντηρητικός και υπέρ των καλών παραδόσεων. Οι δυνατότητες του ξανανιωμού στην περιοχή της τέχνης είνε ανυπολόγιστες. Όμως την αξία των καινοτομιών δεν την κρίνω από της προθέσεως, παρά από τ’ αποτελέσματά της. Κι ως τώρα η Νεοελληνική σχόλη του υπερρεαλισμού δεν έδωσε έργα (εκτός από τα πεζογραφήματα του Εμπειρίκου), που να την επιβάλουν στη συνείδηση των προχωρημένων ανθρώπων. Αλλ’ η ποίηση αυτή δεν καταργεί μοναχά τη λογική. Καταργεί και τους ρυθμούς και τα μέτρα, δηλαδή τεχνικά στοιχεία που δίνουνε διάρκεια στο λόγο και μουσικότητα. Οι πεζογραφικοί στίχοι δεν αθανατίζουν το περιεχόμενό τους και πολύ δύσκολα ξαναγυρίζει σ’ αυτούς όποιος τους διάβασε μια φορά. Κάνουν την εντύπωση του προχείρου και του εφήμερου. Ούτε ξένοι, ούτε δικοί μας νικήσανε το χρόνο με τον αμελημένο λόγο — ή τουλάχιστο δεν είχανε αρκετό ταλέντο να τον νικήσουν. Αλλά υπάρχει κ’ η κοινωνική πλευρά του ζητήματος. Κάθε νέα σχόλη δεν είνε και σημείον ανόδου της ζωής· μπορεί να είνε και σύμπτωμα παρακμής. Κι’ αυτού είνε ο κόμπος. Πάντως, η υπερρεαλιστική σχόλη με την κατάργηση της λογικής, της γνώσης και της αισθητής εμπειρίας, αποτελεί κι αυτή μιαν από τις πολλές μορφές της φυγής από την πραγματικότητα. Είνε τέχνη ερμητική που δε φωτάει καθόλου, παρά πυκνώνει το σκοτάδι, που μέσα του παραπαίει ο κόσμος».

• 1937 Η δικτατορία Μεταξά θεσπίζει μεταξύ άλλων τον Αναγκαστικό Νόμο 445 “Περί κινηματογράφων” για τον συνολικό έλεγχο της βιομηχανίας του κινηματογράφου και τον Αναγκαστικό Νόμο 446 “Περί θεάτρου” για το συνολικό έλεγχο του θεατρικού κυκλώματος και την υποβολή του σε αυστηρή λογοκρισία.

• 1938 Μονογράφεται η τελική συμφωνία μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της γερμανικής εταιρείας Telefunken για την εγκατάσταση Ραδιοφωνικού Σταθμού στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα.

• 1942 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η ιαπωνοκρατούμενη Ταϊλάνδη κηρύσσει τον πόλεμο στην Αμερική και τη Βρετανία. Την ίδια μέρα ο Ιαπωνικός στρατός εισβάλει στα Νησιά του Σολομώντα

• 1942 Γεννήθηκε ο Πορτογάλος Εουσέμπιο Ντα Σίλβα Φερέιρα, ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών

• 1945 Εκατό χιλιάδες λαού της Θεσσαλονίκης κατεβαίνουν σε συλλαλητήριο ενάντια στις παραβιάσεις των λαϊκών ελευθεριών και στη μοναρχοφασιστική τρομοκρατία, για πραγματική δημοκρατική, αντιπροσωπευτική κυβέρνηση και τιμωρία των δοσίλογων.

• 1945 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Με νίκη των Συμμάχων τελειώνει η Μάχη των Αρδεννών.

• 1947 Πέθανε ο ιταλοαμερικανός γκάνγκστερ που έδρασε στις ΗΠΑ την εποχή της ποτοαπαγόρευσης, Αλ Καπόνε

• 1949 Διεξάγονται οι πρώτες εκλογές, ένα χρόνο μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ. Νικητής αναδεικνύεται ο Δαβίδ Μπεν Γκουριόν του Εργατικού Κόμματος.

• 1952 Αμνηστεύονται τα στελέχη του ΙΔΕΑ (Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών), που στις 31 Μάη 1951 είχαν προβεί σε στρατιωτικό κίνημα, το οποίο ακυρώθηκε εν τη γενέσει του έπειτα από παρέμβαση του στρατάρχη Παπάγου.

• 1955 Οι αγγλικές αρχές κατοχής συλλαμβάνουν στην Πάφο το ιστιοφόρο “Άγιος Γεώργιος”, το οποίο μεταφέρει από την Ελλάδα πολεμικό υλικό για την έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ.

• 1955 Το Ανώτατο Σοβιέτ αποφασίζει τη λήξη και τυπικά της εμπόλεμης κατάστασης με την Γερμανία.

• 1962 Παραιτείται ο νέος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, Ιάκωβος Βαβανάτσος, σε βάρος του οποίου υπάρχουν φήμες για διαβλητή ηθική συμπεριφορά.

• 1966 Απεργιακό κύμα απλώνεται σε όλη τη χώρα, καθώς απεργούν οι εργαζόμενοι στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας, οι υπάλληλοι καθαριότητας του δήμου, οι αρτεργάτες, οι κτηνίατροι, οι γεωπόνοι, οι δασοπόνοι, οι μηχανικοί και οι εργαζόμενοι στον ΟΤΕ.

• 1968 Αντιπροσωπεία του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης πραγματοποιεί επιτόπιες έρευνες στα στρατόπεδα της Γυάρου και της Λέρου και συντάσσει έκθεση — κόλαφο για τη χούντα.

• 1971 Πραξικόπημα στην Ουγκάντα: Ο αντιστράτηγος Ίντι Αμίν Νταντά, αρπάζει την εξουσία και ανακηρύσσει τον εαυτό του δικτάτορα. Ο πρόεδρος, Μίλτον Ομπότε, δε βρίσκεται στη χώρα, όταν οι επαναστάτες ανατρέπουν την κυβέρνησή του. Οι αντάρτες με επικεφαλής τον Αμίν Νταντά, επιδίδονται σε λουτρό αίματος, σκοτώνοντας όλους τους στρατιώτες και αστυνομικούς, που είναι πιστοί στον Ομπότε.

• 1971 Στις ΗΠΑ, ο Τσαρλς Μάνσον κρίνεται ένοχος φόνου εκ προμελέτης της ηθοποιού Σάρον Τέιτ, συζύγου του σκηνοθέτη Ρομάν Πολάνσκι κι άλλων έξι ατόμων στο σπίτι της στο Μπέβερλι Χιλς, τον Αύγουστο του 1969, καθώς και του ζεύγους Λα Μπιάνκα, στο Λος Άντζελες.

• 1972 Εκπρόσωπος της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα ανακοινώνει την εγκατάσταση στην Ελλάδα μόνιμων ιδιόκτητων αμερικανικών βάσεων για την εξυπηρέτηση των ναυτικών μονάδων του 6ου στόλου.

• 1972 Δύο κυνηγοί ανακαλύπτουν μέσα σε μια σπηλιά σ’ ένα απομακρυσμένο σημείο της νήσου Γουάμ το Γιοκόι Σοΐτσι. Ο 57χρονος γιαπωνέζος ήταν λοχίας κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και κρυβόταν, επί 28 χρόνια, νομίζοντας ότι ο πόλεμος συνεχίζεται.

• 1981 Η χήρα του Μάο Τσε Τούνγκ, Τζιανγκ Κινγκ, καταδικάζεται σε θάνατο, αφού κρίνεται ένοχη για “αντι-επαναστατικά εγκλήματα”.

• 1985 Πέθανε ο δικηγόρος και ηγετική μορφή της ελληνικής Αριστεράς, Ηλίας Ηλιού. Ως νομικός και πολιτικός, ο Ηλίας Ηλιού κέρδισε την εκτίμηση ευρύτερων κύκλων έξω από την Αριστερά. Πήρε μέρος σε συνέδρια της Διεθνούς Εταιρείας Δημοκρατικών Νομικών (1956, 1960) και της Οργάνωσης για την Αμνηστία στην Ελλάδα (Παρίσι 1960, 1962), ενώ διετέλεσε μέλος της εταιρείας μελέτης και επιστημονικού σχεδιασμού «Επιστήμη-Ανοικοδόμηση» (ΕΠ-ΑΝ) και του Δημοκρατικού Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων. Ως συγγραφέας άφησε αξιόλογο γραπτό έργο, κυρίως νομικοπολιτικού περιεχομένου, ενώ διακρίθηκε και ως μεταφραστής αρχαίων ελλήνων συγγραφέων στη σειρά των εκδόσεων Ζαχαρόπουλου. Στα νεανικά του χρόνια συνεργάστηκε με τα λογοτεχνικά περιοδικά «Νουμάς», του οποίου υπήρξε και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής, «Φιλική Εταιρεία» και «Ελληνικά Γράμματα». Σε βιβλία έχουν εκδοθεί οι μελέτες του: «Η αναθεώρηση τιμών των εργολαβιών δημοσίων έργων (1940), «Η ελληνική Δημοσία και Ιδιωτική Οικονομία (1960), «Η αλήθεια για την Κοινή Αγορά» (1962), «Οικονομικοκοινωνική υποδομή και προσδιορισμός πολιτικών στόχων» (1965), «Η κρίση εξουσίας» (1966), «Το Σύνταγμα και οι παραβιάσεις του» (1975), «Πολιτικά κείμενα» (1977), «Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» (1978), «Το μήνυμα του Θουκυδίδη» (1980) και «Η ρητορική του Αριστοτέλη» (1984). Διάσπαρτα σε επιστημονικά και πολιτικά περιοδικά βρίσκονται πολλά άλλα γραπτά του

• 1990 Πέθανε η Άβα Γκάρντνερ. Αμερικανίδα ηθοποιός του κινηματογράφου, που έλαμψε τις δεκαετίες του ‘40 και του ‘50. Παρά τον αισθησιασμό που εξέπεμπε, απέφυγε να τυποποιηθεί ως σύμβολο του σεξ. Η «γήινη θηλυκότητα» είναι ένας χαρακτηρισμός που της αποδόθηκε και οφείλεται εν μέρει στην αγροτική ανατροφή της. Η Άβα Λαβίνια Γκάρντνερ γεννήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 1922 στο χωριό Γκραμπτάουν της Βόρειας Καρολίνας. Κόρη ενός φτωχού καπνοκαλλιεργητή μεγάλωσε σαν αγοροκόριτσο και ούτε που της είχε περάσει από το μυαλό η παραμικρή σκέψη για καριέρα ηθοποιού. Στα 18 της, οι κυνηγοί ταλέντων της Metro Goldwyn Mayer (MGM) εντόπισαν φωτογραφίες της στη βιτρίνα του φωτογραφείου του γαμπρού της στη Νέα Υόρκη, την αναζήτησαν και την έπεισαν να κάνει ένα δοκιμαστικό. Απορρίφθηκε μετ’ επαίνων, αλλά τελικά μέτρησε η γνώμη του αφεντικού της MGM Λούις Μάγιερ: «Δεν μπορεί να παίξει. Δεν μπορεί να μιλήσει. Είναι όμως καταπληκτική. Υπογράψτε συμβόλαιο μαζί της» πρόσταξε τους υφισταμένους του.

• 1991 Τέσσερις βόμβες εκρήγνυνται στα υποκαταστήματα της τράπεζας Citibank στο Χαλάνδρι, και την Αγία Παρασκευή, στην τράπεζα Barclay’s στο Μαρούσι και στο γραφείο του γάλλου στρατιωτικού ακόλουθου στο Mετς. Την ευθύνη αναλαμβάνει η “17 Νοέμβρη”.

• 1990 Πέθανε η Αμερικανίδα ηθοποιός, Άβα Γκάρντνερ.

• 1996 Η κρίση των Ιμίων: Ο δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός ότι η Τουρκία εγείρει εδαφικές αξιώσεις στα Ίμια, υψώνει την ελληνική σημαία στις βραχονησίδες Ίμια, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού.

• 1996 Η Ρωσία γίνεται δεκτή στους κόλπους του Συμβουλίου της Ευρώπης.

• 2004 Πέθανε η Φάνι Μπλάνκερς - Κουν. Γνωστή και ως «Ιπτάμενη Ολλανδέζα», υπήρξε μία από τις θρυλικές μορφές του στίβου, που διακρίθηκε στους δρόμους ταχύτητας και στους δρόμους μετ’ εμποδίων. Η Ολλανδέζα αθλήτρια Φάνι Μπλάνκερς - Κουν υπήρξε μία από τις θρυλικές μορφές του στίβου, που διακρίθηκε στους δρόμους ταχύτητας, στους δρόμους μετ’ εμποδίων, στο άλμα εις μήκος και το πένταθλο. Αποκλήθηκε «Ιπτάμενη Ολλανδέζα» για τα 4 χρυσά μετάλλια που κέρδισε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, τα 5 χρυσά σε Πανευρωπαϊκούς Αγώνες και τα 20 παγκόσμια ρεκόρ που κατέρριψε. Αποκλήθηκε και «Ιπτάμενη Νοικοκυρά», επειδή έδινε έμφαση στη μητρότητα και την οικογένεια. Το 1999 η Διεθνής Ομοσπονδία Στίβου (IAAF) την ανακήρυξε ως την κορυφαία αθλήτρια του 20ου αιώνα.

• 2010 Εκτελείται δι’ απαγχονισμού στο Ιράκ ο Άλι Χάσαν αλ Ματζίντ, ξάδελφος του Σαντάμ Χουσεΐν, ο επονομαζόμενος και “Χημικός Άλι”. Είχε καταδικαστεί τέσσερις φορές σε θάνατο, κυρίως για τη σφαγή περίπου 5.000 Κούρδων το 1988.

• 2011 Μαζικές διαδηλώσεις ξεσπούν στην Αίγυπτο, που είχαν ως αποτέλεσμα την πτώση του Προέδρου της χώρας Χ. Μουμπάρακ.

• 2015 Νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα. Συγκεντρώνει το 36,34% των ψήφων και 149 έδρες. Δεν καταφέρνει, όμως, να κατακτήσει την πολυπόθητη αυτοδυναμία.

• 2015 Πέθανε ο Ντέμης Ρούσσος, Έλληνας τραγουδιστής με διεθνή καριέρα, μέλος των Aphrodite’s Child. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αρτέμιος Βεντούρης — Ρούσος. (Γεν. 15/6/1946)