Σαν σήμερα 23 Νοεμβρίου ……

• Γιορτάζουν

Αμφιλόχιος, Αμφιλοχία.

Άγιος Αμφιλόχιος: Εκκλησιαστικός ηγέτης και συγγραφέας, η μνήμη του οποίου τιμάται στις 23 Νοεμβρίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το όνομα Αμφιλόχιος και Αμφιλοχία. Ο Αμφιλόχιος γεννήθηκε στην Καισάρεια της Καππαδοκίας στα μέσα του 4ου αιώνα και ήταν εξάδελφος του Γρηγορίου του Ναζιανζηνού. Από τη συγγένειά του αυτή εξηγείται η φιλία του με τους μεγάλους πατέρες της Εκ­κλησίας, Μέγα Βασίλειο, Γρηγόριο Νύσσης και Ιωάννη Χρυ­σόστομο. Σπούδασε αρχικά κοντά στον ρητοροδιδάσκαλο πατέρα του και στον Λιβάνιο και στη συνέχεια άσκησε το επάγ­γελμα του συνηγόρου στην Κωνσταν­τινούπολη. Πιστός χριστιανός εγκατέλειψε το επάγγελμά του και αποσύρθηκε για άσκηση σε έρημο της Καππαδοκίας γύρω στο 370, όπου ασκήτευσε για μία τριετία. Το 373 ο αρχιεπίσκοπος Καισαρείας Μέγας Βασίλειος τον χειροτόνησε επίσκοπο Ικονίου, σε μία περίοδο ιδιαίτερης έξαρσης των αιρέσεων και ιδιαίτερα του Αρειανισμού. Ο Αμφιλόχιος με την εκκλησιαστική του δράση και το συγγραφικό του έργο αναδείχθηκε σε διαπρύσιο κήρυκα της ορθής πίστης και μεγάλο πολέμιο των αιρέσεων.

• Επέτειοι

Διεθνής Ημέρα για τον Τερματισμό της Ατιμωρησίας

• Σαν σήμερα 23 Νοεμβρίου ……

Μια ματιά στην ιστορία του τόπου και του κόσμου.

• 534 π.Χ Θέσπις, ο πρώτος ηθοποιός. Δραματικός ποιητής του 6ου αιώνα π.Χ. από τον αττικό δήμο της Ικαρίας (σημερινό Διόνυσο). Θεωρείται ο πρώτος ηθοποιός και ο πατέρας της δραματικής τέχνης και του θεάτρου. Ο Θέσπις καινοτόμησε κατά το ότι είχε την ιδέα να χρησιμοποιήσει τον πρώτο υποκριτή (ηθοποιό) στον διάλογο με τον χορό. Ανέβαζε τα έργα του έχοντας το πρόσωπό του χρισμένο με ψιμύθιο (μακιγιαρισμένο) και αργό­τερα επινόησε τη χρήση των προσωπείων, που τα κατασκεύαζε από ύφασμα. Οι ανάγκες των παραστάσεών του απαιτούσαν έναν επίπεδο χώρο για το χορό κι έναν επικλινή για να κάθονται και να βλέπουν οι θεατές. Η σκηνή ήταν ένα παράπηγμα, στο οποίο άλλαζε ο υποκριτής μεταμφίεση. Ο Θέσπις παρουσίαζε τα έργα του πάνω σ’ ένα άρμα, με το οποίο επισκεπτόταν τους δήμους της Αττικής. Την πληροφορία μάς τη δίνει ο Οράτιος, που την άντλησε από τον Παριανό Νεοπτόλεμο. Σύμφωνα όμως με νεώτερους μελετητές, η πληροφορία του ρωμαίου λυρικού ποιητή δεν είναι ακριβής, καθότι οφείλεται σε σύγχυση ανάμεσα στη διδασκαλία των δραμάτων και στα «εξ αμάξης» σκώμματα που λέγονταν κατά τις διονυσιακές γιορτές. Από τα δράματα του Θέσπιδος σώζονται μόνο λίγοι στίχοι. Ως τίτλοι έργων του αναφέρονται οι ακόλουθοι: «Άθλα Πελίου ή Φόρβας», «Ιερείς», «Ημίθεοι» και «Πενθεύς»

• 602 Ο Φωκάς εκθρονίζει τον Μαυρίκιο και γίνεται αυτός αυτοκράτορας του Βυζαντίου.

• 1248 Ο Φερδινάνδος Γ’ της Καστίλης ηγείται των Χριστιανικών δυνάμεων, που ανακαταλαμβάνουν τη Σεβίλλη από τους Άραβες.

• 1644 Ο Άγγλος ποιητής Τζον Μίλτον εκδίδει το φυλλάδιο «Αρεοπαγιτικά» για την ελευθερία του τύπου.

• 1803 Οι αντιπρόσωποι των Ιόνιων Νησιών σε ειδική συνέλευση ψηφίζουν νέο Σύνταγμα. Τα Επτάνησα αναγνωρίζονται ως ενιαίο κράτος με ολιγαρχική κυβέρνηση. Την εκτελεστική εξουσία ασκεί η Γερουσία. Η κληρονομική αριστοκρατία καταργείται. Επιβάλλεται η χρήση της ελληνικής γλώσσας σε όλους τους τομείς του κράτους.

• 1804 Γεννήθηκε ο 14ος πρόεδρος των ΗΠΑ, Φράνκλιν Πιρς

• 1826 Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, επιτίθεται στην Αράχωβα εναντίον των Τουρκαλβανών υπό τον Μουσταφάμπεη και πετυχαίνει σημαντική νίκη. Οι απώλειες των Τούρκων είναι 1.300 περίπου νεκροί και 200 αιχμάλωτοι. Ανάμεσα στους νεκρούς είναι και ο ίδιος ο Μουσταφάμπεης. Με τα κομμένα κεφάλια τους στήνεται αψίδα.

• 1826 Πέθανε ο Γιόχαν Μπόντε, γερμανός αστρονόμος, που προσδιόρισε τον εμπειρικό νόμο, ο οποίος επιτρέπει τον προσδιορισμό της απόστασης των πλανητών από τον Ήλιο, γνωστό ως νόμο Titus-Bode. Δημοσίευσε άτλαντα με 17.2490 αστέρες και νεφελώματα.

• 1828 Δύναμη 3.000 περίπου Ελλήνων υπό τον Κίτσο Τζαβέλα κατατροπώνει τους 4.500 τούρκους του Καριοφίλ Μπέη στο Καρπενήσι και τους τρέπει σε άτακτη φυγή με κατεύθυνση τα Άγραφα.

• 1837 Εκδίδεται νόμος “Περί Τύπου” στην Ελλάδα και θεσπίζονται ποινές για τους παραβάτες.

• 1838 Γεννήθηκε ο Στέφανος Σκουλούδης. Έλληνας τραπεζίτης, διπλωμάτης, πολιτικός και υψηλόβαθμος τέκτων. Διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας από τις 25 Οκτωβρίου 1915 έως τις 9 Ιουνίου 1916.

• 1859 Ο Γουίλιαμ Μπόνεϊ, γνωστός ως Μπίλι δε Κιντ, παράνομος της Άγριας Δύσης, που σκοτώθηκε σε ενέδρα από τον σερίφη Πατ Γκάρετ. Η ιστορία και το τέλος του απαθανατίστηκε κινηματογραφικά από τον σκηνοθέτη Σαμ Πέκινπα στην ταινία «Pat Garrett & Billy the Kid», με μουσική του Μπομπ Ντίλαν. (Θαν. 14/7/1881)

• 1863 Αρχίζει η Μάχη της Τσατανούγκα, από τις σπουδαιότερες του Αμερικανικού Εμφύλιου.

• 1867 Τρεις ιρλανδοί εθνικιστές εκτελούνται στο Μάντσεστερ, επειδή σκότωσαν έναν αστυνομικό. Θα μείνουν στην ιστορία ως οι «Μάρτυρες του Μάντσεστερ».

• 1869 Καθελκύεται στο Νταμπάρτον της Σκωτίας το ιστιοφόρο Cutty Sark, ένα από τα τελευταία που ναυπηγήθηκαν και το οποίο σώζεται μέχρι τις μέρες μας.

• 1876 Γεννήθηκε ο Ισπανός συνθέτης, Μανουέλ Ντε Φάλια

• 1887 Γεννήθηκε ο μεγάλος Άγγλος ηθοποιός William Henry Pratt (γνωστός ως Μπόρις Καρλόφ ‑πέθανε 2 Φεβρουαρίου 1969).

• 1888 Γεννήθηκε ένας εκ των Αμερικανών κωμικών αδελφών Μαρξ, ο «μουγκός»Χάρπο (τον αντίποδα του φλύαρου Γκράουτσο).

• 1889 Το πρώτο τζουκ-μποξ τοποθετείται σ’ ένα σαλούν του Σαν Φρανσίσκο. Είναι δημιουργία του Αμερικανού Λούις Γκλας και του συνεταίρου του Γουίλιαμ Άρνολντ. Το Jukebox είναι ένα ημιαυτόματο μηχάνημα αναπαραγωγής μουσικής. Πήρε τ’ όνομά του από την λέξη jook ή juke, που στην αφροαμερικάνικη αργκό σημαίνει χορός, πανδαιμόνιο, και τη λέξη box, που σημαίνει κουτί. Το τζουκ-μποξ γνώρισε μεγάλη άνθηση στις ΗΠΑ την εποχή της Ποτοαπαγόρευσης και της Μεγάλης Ύφεσης τη δεκαετία του '30. Το συναντάμε σε εστιατόρια, μπαρ (νόμιμα και παράνομα) και κλαμπ, όπου ο κόσμος μπορούσε να ακούσει τις αγαπημένες του επιτυχίες, να χορέψει και να ξοδέψει.

• 1897 Ο αφροαμερικανός εφευρέτης Τζον Λι Λαβ ανακαλύπτει και πατεντάρει την ξύστρα μολυβιών.

• 1903 Ο περίφημος ιταλός τενόρος Ενρίκο Καρούζο κάνει το ντεμπούτο του στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης. Ερμηνεύει το ρόλο του δούκα στον «Ριγκολέτο» του Τζουζέπε Βέρντι.

• 1904 Τελετή λήξης των 3ων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στον Άγιο Λουδοβίκο (St Louis) των ΗΠΑ. Ενα χρυσό μετάλλιο για την Ελλάδα, στην άρση βαρών από τον Περικλή Κακούση.

• 1909 Οι αδελφοί Ράιτ ιδρύουν εταιρεία για την εμπορική κατασκευή αεροσκαφών.

• 1916 (ν.ημ.) Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Η επαναστατική κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης υπό τον Ελευθέριο Βενιζέλο κηρύσσει τον πόλεμο κατά της Γερμανίας και της Βουλγαρίας.

• 1918 Αγγλογαλλικά στρατεύματα αποβιβάζονται σε Νοβοροσίσκ, Σεβαστούπολη και Οδησσό, κλιμακώνοντας την επέμβαση κατά του νεαρού σοβιετικού κράτους.

• 1920 Γεννιέται ο ποιητής Πάουλ Τσελάν. Ρουμανοεβραϊκής καταγωγής γάλλος ποιητής, που έγραψε στη γερμανική γλώσσα. Θεωρείται από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ου αιώνα με πολλούς επιγόνους.

• 1929 Πέθανε ο Ζορζ Κλεμανσό, που διετέλεσε δήμαρχος, βουλευτής, γερουσιαστής, υπουργός και πρωθυπουργός στη Γαλλία

• 1933 Γεννιέται ο Πολωνός συνθέτης Κζίστοφ Πεντερέτσκι

• 1936 Εκδίδεται το πρώτο τεύχος του αμερικανικού περιοδικού «Life».

• 1937 Πέθανε ο Τζαγκαντίς Τσάντρα Μπόζε, ινδός φυσικός και φυσιολόγος των φυτών. Μελέτησε τις ιδιότητες των βραχέων ραδιοφωνικών κυμάτων και συνέβαλε σημαντικά στην έρευνα της φυσιολογίας των φυτών (μελέτησε τις ομοιότητες συμπεριφοράς των φυτικών και ζωικών ιστών).

• 1940 Λαϊκή εξέγερση πραγματοποιείται στο Νότιο Βιετνάμ κατά των Γάλλων αποικιοκρατών.

• 1940 Η Ρουμανία προσχωρεί στις δυνάμεις του Άξονα.

• 1942 Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος: Ο Σοβιετικός Στρατός ολοκληρώνει την περικύκλωση των δυνάμεων του Άξονα (περίπου 300.000 άνδρες), που απειλούσαν την ηρωική πόλη του Στάλινγκραντ (σοβιετική επιχείρηση «Ουρανός»).

• 1944 Γεννήθηκε ο Πέτερ Λίντμπεργκ: Ο φωτογράφος των super models. Γερμανός φωτογράφος, γνωστός για ορισμένες από τις πιο εμβληματικές εικόνες της βιομηχανίας της μόδας.

• 1945 Ο Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός παραιτείται από αντιβασιλέας αρνούμενος να ορκίσει την κυβέρνηση Θ. Σοφούλη.

• 1946 Το γαλλικό ναυτικό βομβαρδίζει τη Χάι Φονγκ στο Βιετνάμ, σκοτώνοντας χιλιάδες πολίτες

• 1946 Γεννιέται ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του ΠΑΟΚ Γιώργος Κούδας.

• 1949 Γεννήθηκε ο ποιητής Αλκης Αλκαίος – κατά κόσμον Βαγγέλης Λιάρος

• 1958 Πέθανε ο Νικόλαος Γεωργαντάς, έλληνας δισκοβόλος. Κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο δίσκο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Αγίου Λουδοβίκου το 1904. (Γεν. 27/2/1880)

• 1962 Γεννήθηκε ο Νικολάς Μαδούρο, σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος της Βενεζουέλας

• 1963 Πέθανε ο Αλντους Χάξλεϊ. Αγγλος συγγραφέας

• 1964 Το Βατικανό καταργεί τα λατινικά από επίσημη γλώσσα της ρωμαιοκαθολικής λειτουργίας.

• 1964 Ο Αμερικανός καρδιοχειρουργός Μάικλ ΝτιΜπέικι πραγματοποιεί την πρώτη παράκαμψη στεφανιαίας αρτηρίας (μπάι-πας).

• 1970 Ο Τζορτζ Χάρισον κυκλοφορεί στις ΗΠΑ το τραγούδι του «My Sweet Lord», που θα γίνει η μεγαλύτερη επιτυχία της καριέρας του.

• 1976 Ελικοφόρο αεροπλάνο της Ολυμπιακής Αεροπορίας τύπου Y5-11Α συντρίβεται κοντά στην Κοζάνη, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και οι 50 επιβαίνοντες.

• 1976 Πεθαίνει ο Γάλλος συγγραφέας Αντρέ Μαλρό. Ιστορικός τέχνης και πολιτικός. («Η κατάσταση του ανθρώπου», «Αντιαπομνημονεύματα», «Ελπίδα»)

• 1980 Σεισμός 6,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ πλήττει τις νότιες περιοχές της Ιταλίας. Ολόκληρα χωριά ισοπεδώνονται, μεταξύ αυτών το Έμπολι αφήνοντας πίσω του 4500 νεκρούς και πάνω από 9000 χιλιάδες τραυματίες. Πρόκειται για τον δεύτερο καταστροφικότερο σεισμό της Ιταλίας μετά από αυτόν που ισοπέδωσε την Τοσκάνη στις αρχές του προηγούμενου αιώνα με πάνω από 30000 χιλιάδες νεκρούς.

• 1981 Στα ελληνικά σχολεία καταργείται το πολυτονικό σύστημα και καθιερώνεται το μονοτονικό. Ψιλές, δασείες και περισπωμένες εξαφανίζονται.

• 1983 Γεννήθηκε ο Παντελής Παντελίδης: Η πορεία ενός φαινομένου με φρικτό τέλος. Έλληνας τραγουδοποιός - φαινόμενο στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού, με σύντομη αλλά «πυκνή» καριέρα, που διακόπηκε με τον απροσδόκητο θάνατό του σε ηλικία 32 ετών.

• 1988 Ο πρόεδρος του Ολυμπιακού και της Τράπεζας Κρήτης, Γιώργος Κοσκωτάς, συλλαμβάνεται από το FBI στις ΗΠΑ για χρέη προς το αμερικάνικο δημόσιο. («Σκάνδαλο Κοσκωτά»)

• 1989 ΠΑΣΟΚ, Νέα Δημοκρατία και Συνασπισμός συμφωνούν και ο Ξενοφών Ζολώτας σχηματίζει την οικουμενική κυβέρνησή του.

• 1989 Πραγματοποιείται στο κινηματοθέατρο Παλλάς η πρώτη συναυλία της Ορχήστρας των Χρωμάτων υπό τη διεύθυνση του ιδρυτή της Μάνου Χατζιδάκι.

• 1990 Πεθαίνει ο Βρετανός συγγραφέας παιδικών βιβλίων Ρόαλντ Νταλ.

• 1991 Πέθανε ο γερμανο-πολωνός ηθοποιός του κινηματογράφου και του θεάτρου Klaus Günter Karl Nakszynski (Κλάους Κίνσκι ‑γεννήθηκε 18-Οκτ-1926). Κατά τη διάρκεια μιας 40χρονης καριέρας , συμμετείχε σε 130 ταινίες μεγάλου μήκους.

• 1994 Ισόβια συν 21 χρόνια επιβάλλει το Κακουργιοδικείο της Κορίνθου στον Μανώλη Δουρή, για το βιασμό και τη δολοφονία του 7χρονου γιου του.

• 1995 Πέθανε ο Γάλλος σκηνοθέτης του κινηματογράφου, σεναριογράφος και παραγωγός Louis [Marie] Malle, (Λουί Μαλ γεννήθηκε 30-Οκτ-1932). Έχει τιμηθεί αρκετές φορές με το βραβείο του «Χρυσού Λέοντα» και το έργο του «Le Monde du Silence» κέρδισε το «Χρυσό Φοίνικα» στις Κάννες, ενώ επιπλέον βραβεύτηκε ως καλύτερο ντοκιμαντέρ του 1957.

• 1996 Η Ελληνίδα “Μις Ελλάς” Ειρήνη Σκλήβα κατακτά τον παγκόσμιο τίτλο ομορφιάς Μις κόσμος στην Ινδία. Αντιδράσεις από τον Ινδικό λαό για την διοργάνωση των καλλιστείων.

• 1999 Ο Λεωνίδας Σαμπάνης κερδίζει δύο αργυρά μετάλλια στην κατηγορία των 62 κιλών και η Ιωάννα Χατζηιωάννου το χάλκινο στο ζετέ των 63 κιλών, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Άρσης Βαρών που διεξάγεται στο ΣΕΦ.

• 1999 Πέθανε η Φίμπι Σνέτσινγκερ. Αμερικανίδα παρατηρήτρια πουλιών, η πλέον διάσημη αυτού του «σπορ», με παρατηρήσεις 8.398 ειδών στο ενεργητικό της. Γεννήθηκε στο Λέικ Ζούρικ της πολιτείας Ιλινόι. Κόρη του «γκουρού» της διαφήμισης Λίο Μπερνέτ (1891-1971), σπούδασε γερμανική φιλολογία, προτού αφιερωθεί ψυχή τε και σώματι στην παρατήρηση πουλιών.

• 2000 Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδικάζει το Ελληνικό Δημόσιο για παραβίαση του δικαιώματος στην ιδιοκτησία του έκπτωτου μονάρχη Κωνσταντίνου ντε Γκρέτσια, αναφορικά με τη δήμευση της περιουσίας του.

• 2003 Ο πρόεδρος της Γεωργίας Εντβαρντ Σεβαρνάτζε εγκαταλείπει την εξουσία, υπό την πίεση των οπαδών της αντιπολίτευσης, «για να αποφευχθεί η αιματοχυσία στη χώρα».

• 2006 Πέθανε ο Γάλλος ηθοποιός Philippe Noiret (Φιλίπ Νουαρέ, γεννήθηκε στη Λιλ, 1‑Οκτ-1930)

• 2015 Ισοπέδωση της Καμπούλ από καταστροφικό σεισμό 6,9 ρίχτερ, αφήνοντας πίσω 7.540 νεκρούς και πάνω από 80.000 άστεγους.