Σαν σήμερα, 21 Ιανουαρίου
Γιορτάζουν
Αγνή,
Μάξιμος,
Πάτροκλος.
Επέτειοι και Λοιπές Εορτές
Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων της Εγκληματικής Δράσης της Τρομοκρατίας στην Ελλάδα
Παγκόσμια Ημέρα Χιονιού
Εθνική Ημέρα Αγκαλιάς στις ΗΠΑ.
Ημέρα της Γιαγιάς στην Πολωνία.
Χριστιανικό Εορτολόγιο
Ορθόδοξη Εκκλησία
Μαξίμου Ομολογητού.
Αγίου μάρτυρος Αναστασίου.
Οσίου πατρός ημών Ζωσίμου.
Αγίων μαρτύρων Ευγενίου, Ουαλεριανού, Κανδίδου και Ακύλα.
Αγίας μάρτυρος Αγνής.
Αγίων τεσσάρων Μαρτύρων.
Αγίου μάρτυρος Πατρόκλου.
Πάντων των αγίων μαρτύρων.
Οσίου Απολλωνίου.
Συνάξεως της Αγίας Ειρήνης εν τη αγιωτάτη Εκκλησία.
Οσίου Νεοφύτου.
Συνάξεως της Υπεραγίας Θεοτόκου της Παραμυθίας.
Αγίων μαρτύρων Γαβριήλ και Σιωνίου και των συν αυτοις.
Οσίου Μαξίμου του Γραικού.
Οσίου Τίμωνος.
Καθολική Εκκλησία
Αγίας Αγνής, προστάτιδας των παρθένων, οδηγών (προσκοπίνων), θυμάτων βιασμού, κηπουρών, αρραβωνιασμένων ζευγαριών.
Είπαν, σαν σήμερα…
“Ειδικός είναι κάποιος που διατυπώνει με ευφράδεια την ομοφωνία των ισχυρών.”
Νόαμ ΤσόμσκιΝόαμ Τσόμσκι, Αμερικανός γλωσσολόγος και διανοητής.
Σαν σήμερα, 21 Ιανουαρίου
Μια ματιά στην ιστορία του τόπου μας, αλλά και του κόσμου.
1189 Γαλλία και Αγγλία ξεκινούν τη συγκέντρωση στρατευμάτων για την Γ’ Σταυροφορία.
1643 Ο Ολλανδός εξερευνητής Άμπελ Τάσμαν συναντά τυχαία το αρχιπέλαγος Τόνγκα. Δύο ονόματα που προσέδωσε σε σημεία της Νέας Ζηλανδίας διατηρούνται ακόμη: Το Ακρωτήριο Μαρία Φαν Ντίεμεν και τα Νησιά Θρι Κινγκς.
1790 Ο δρ. Ζοζέφ Ινιάς Γκιγιοτέν προτείνει στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση τη χρήση της λαιμητόμου ως ανώδυνου μέσου και μέτρου ισότητας για την εκτέλεση της θανατικής ποινής.
1793 Αποκεφαλίστηκε στη γκιλοτίνα από τους επαναστάτες, ο Λουδοβίκος 16ος, τελευταίος αυτοκράτορας της Γαλλίας
1815 Γεννήθηκε ο Χόρας Γουέλς. Αμερικανός οδοντίατρος, πρωτοπόρος στην εφαρμογή της αναισθησίας στην Οδοντιατρική.
1867 Γεννήθηκε ο Γερμανός δραματουργός, Λούντβιχ Τόμα
1878 Ο ελληνικός στρατός, αποτελούμενος από 24.000 πεζούς, 300 ιππείς και 4 πυροβολαρχίες, υπό τον αντιστράτηγο Σκαρλάτο Σούτσο, εισβάλλει άνευ κηρύξεως πολέμου στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλία, για να προστατεύσει τους επαναστάτες Θεσσαλούς. Μέσα σε δύο ημέρες θα απελευθερώσει τα χωριά μέχρι τον Δομοκό.
1892 Πέθανε ο Κωνσταντίνος Ζάππας. Εθνικός ευεργέτης, εξάδελφος και στενός συνεργάτης του Ευαγγέλη Ζάππα. Ως εκτελεστής της διαθήκης του φρόντισε να οικοδομηθεί το Ζάππειο Μέγαρο. Με τη διαθήκη του 1891 κληροδότησε μεγάλο μέρος της περιουσίας του στη Ρουμανία και τη Θεσσαλία στο ελληνικό δημόσιο, καθότι ήταν άγαμος και δεν είχε απογόνους. Το ελληνικό δημόσιο διεκδίκησε την ακίνητη περιουσία του Ζάππα στη Ρουμανία, αλλά προσέκρουσε στην αντίδραση της κυβέρνησής της, επειδή η κατοχή ακίνητης περιουσίας από αλλοδαπούς ήταν αντισυνταγματική. Η διαμάχη αυτή προκάλεσε τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων Ελλάδας και Ρουμανίας, η οποίες αποκαταστάθηκαν πλήρως το 1913 με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου, που τερμάτιζε τον Β’ Βαλκανικό Πόλεμο. Τα τσιφλίκια του στη Θεσσαλία απαλλοτριώθηκαν τη δεκαετία του 1920. Ανδριάντας του Κωνσταντίνου Ζάππα, έργο του γλύπτη Γεωργίου Βρούτου, υπάρχει μπροστά στο Ζάππειο Μέγαρο.
1895 Γεννήθηκε ο ισπανός σχεδιαστής μόδας, Κριστόμπαλ Μπαλεντσιάγκα
1898 Η Ελλάδα τίθεται υπό διεθνή οικονομικό έλεγχο, λόγω πτώχευσης. Ολοκληρώνεται το τεχνοκρατικό τμήμα της δουλειάς της διεθνούς επιτροπής ελέγχου. Ο νόμος που συντάσσει η εξαμελής επιτροπή θα ψηφιστεί από την ελληνική βουλή στις 21 Φεβρουαρίου 1898 και επισήμως η Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου θα ανέλαβει την οικονομική διοίκηση στις 28 Απριλίου 1898. Αποφασίζεται πως στη Διεθνή Οικονομική Επιτροπή θα εκχωρηθούν για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους τα μονοπώλια (άλατος, πετρελαίου, σπίρτων, παιγνιόχαρτων, κλπ), ο φόρος καταναλώσεως καπνού, τα τέλη χαρτοσήμου, οι δασμοί του τελωνείου Πειραιά, ενώ η ΔΟΕ θα έχει επίσης την εποπτεία των δημοσίων υπηρεσιών που είναι αρμόδιες για την είσπραξη των δημόσιων εσόδων.
1899 Η αυτοκινητοβιομηχανία Opel κατασκευάζει το πρώτο της αυτοκίνητο.
1901 Στις 10:30 π.μ. ο 87χρονος Τζουζέπε Βέρντι πέφτει αναίσθητος στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του στο “Γκραντ Χοτέλ” του Μιλάνου, με συμπτώματα εγκεφαλικής αιμορραγίας και παράλυσης της δεξιάς πλευράς του σώματός του. Δεν θα συνέλθει και θα πεθάνει έξι μέρες αργότερα.
1903 Ολοκληρώνονται οι εργασίες στη Στοά Αττάλου. Αποκαλύπτεται ολόκληρο το κτίριο, αλλά και σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα.
1903 Ο διάσημος μάγος Χάρι Χουντίνι “εξαφανίζεται” μέσα από αστυνομικό τμήμα του Άμστερνταμ.
1905 Γεννήθηκε ο Γάλλος σχεδιαστής μόδας, Κριστιάν Ντιόρ. Γάλλος σχεδιαστής υψηλής ραπτικής, με σπουδαία επιρροή στο χώρο της μόδας. Η σχεδιαστική του αντίληψη αντιπροσωπεύει την κλασσική κομψότητα και τονίζει τη θηλυκότητα.
1908 Νόμος στη Νέα Υόρκη απαγορεύει στις γυναίκες να καπνίζουν σε δημόσιους χώρους.
1911 Δίνεται η εκκίνηση για το πρώτο Ράλι του Μόντε Κάρλο.
1911 Ξεσπά η μεγάλη απεργία των εργαζόμενων στα τραμ της Αθήνας. Η κυβέρνηση επιστρατεύει απεργοσπάστες, το στρατό και την αστυνομία, αλλά δεν καταφέρνει να πλήξει το φρόνημά τους. Τελικά θα πετύχουν τη μείωση των ωρών εργασίας τους από 13-14 σε 10.
1919 Ξεκινά τις εργασίες της στο Δουβλίνο η Ιρλανδική Συντακτική Συνέλευση. Η Ιρλανδία ανακηρύσσεται ανεξάρτητη Δημοκρατία.
1921 Ο Αντόνιο Γκράμσι ιδρύει στο Λιβόρνο το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας.
1921 Γεννήθηκε ο Αλέξης Δαμιανός, ηθοποιός – σκηνοθέτης – συγγραφέας
1922 Ο πρώτος καταγεγραμμένος αγώνας σλάλομ στο σκι διεξάγεται στο Μούρεν στην Ελβετία.
1923 Γεννήθηκε η Λόλα Φλόρες. Διάσημη ισπανίδα χορεύτρια και τραγουδίστρια του φλαμένκο. Με μακρινές τσιγγάνικες ρίζες από την πλευρά της μητέρας της, ασχολήθηκε από μικρή με το χορό...
1924 Ο Λένιν δεν υπάρχει πια! Ο Βλαντίμιρ Ίλιτς Ουλιάνοφ, ηγέτης της Ρωσικής Επανάστασης και επικεφαλής της Ε.Σ.Σ.Δ., σβήνει σε ηλικία 54 ετών στην Γκόρκι, κοντά στη Μόσχα. Η Αγία Πετρούπολη μετονομάζεται σε Λένινγκραντ προς τιμήν του. Τον επικήδειο θα εκφωνήσει ο Ιωσήφ Στάλιν. Είχε γεννηθεί στις 22 Απρίλη του 1870. Βλαντίμιρ Λένιν Ρώσος πολιτικός, ο εμπνευστής και ο ηγέτης της «Οκτωβριανής Επανάστασης» του 1917. Θεωρείται ένας από τους επιδραστικότερους πολιτικούς ηγέτες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Υπήρξε ο δημιουργός και ο πρώτος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, καθώς και ο ιδρυτής της Γ’ Διεθνούς (γνωστή και ως Κόμιντερν), η οποία συσπείρωνε τα κομμουνιστικά κόμματα που ακολουθούσαν τις πολιτικές υποθήκες του. Το συγγραφικό του έργο ξεπερνά τους 55 τόμους και τον κατατάσσει στις σημαντικότερες προσωπικότητες της πολιτικής επιστήμης. Χωρίς αμφιβολία, ο Λένιν υπήρξε μέγας οργανωτής και τακτικιστής, βαθύς γνώστης της μηχανορραφίας και της δημαγωγίας. Άκαμπτος, επίμονος, αλλά και προσαρμοστικός στις κρίσιμες στιγμές. Η στάση του απέναντι στη θεωρία του Μαρξ υπήρξε ωφελιμιστική και οπουρτουνιστική. Γνήσιο τέκνο του Μακιαβέλι, προείχε γι’ αυτόν η επιτυχία του σκοπού, και η επιλογή των μέσων τον άφηνε αδιάφορο και ασυγκίνητο. Όσο, όμως, στην πολιτική του ζωή ήταν αδίστακτος και αμοραλιστής, τόσον στην ιδιωτική του ζωή υπήρξε μετριόφρων, λιτός, και στις προσωπικές του σχέσεις συνετός.
1924 Γεννήθηκε ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός ηθοποιός, Τέλι Σαβάλας (“Κότζακ”)
1924 Γεννήθηκε ο Άγγλος κωμικός, Μπένι (Άλφρεντ Χόθορν) Χιλ
1925 Το κοινοβούλιο της Αλβανίας ανακηρύσσει τη χώρα σε Δημοκρατία, με πρώτο πρόεδρο τον Αχμέτ Ζόγου.
1926 Γεννήθηκε ο Αμερικανός ηθοποιός, Στιβ Ριβς (“Ηρακλής”)
1927 Ο ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός του BBC καλύπτει για πρώτη φορά ραδιοφωνικά αγώνα πρωταθλήματος της Football League (Άρσεναλ — Σάντερλαντ 1–1).
1938 Πέθανε ο Γάλλος σκηνοθέτης, Ζορζ Μελιές, από τους πρωτοπόρους του κινηματογράφου. Αν οι συμπατριώτες του αδελφοί Λιμιέρ εφηύραν την έβδομη τέχνη, ο Μελιές επινόησε τη σκηνοθεσία.
1939 Γεννήθηκε ο ηθοποιός, Φαίδων Γεωργίτσης. Ένας από τους τελευταίους ζεν-πρεμιέ του ελληνικού σινεμά. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία μέσα από τις κοινωνικές ταινίες και τα μιούζικαλ της Φίνος Φιλμ. Πέθανε την 1η Μαρτίου 2019
1941 Γεννήθηκε ο ισπανός τενόρος, Πλάθιντο Ντομίνγκο. Iσπανός τραγουδιστής της όπερας και διευθυντής ορχήστρας. Θεωρείται ένας από τους δημοφιλέστερους τενόρους της σύγχρονης εποχής. Με τον Λουτσιάνο Παβαρότι και τον Χοσέ Καρέρας, έπαιξε σ’ όλο τον κόσμο ως ένας από τους «Τρεις Τενόρους», κάνοντας προσιτό σε εκατομμύρια ανθρώπους το οπερατικό ρεπερτόριο. Το 1993 ίδρυσε τον διεθνή διαγωνισμό «Operalia» για να βοηθήσει τους νέους τραγουδιστές της όπερας να ξεκινήσουν την καριέρα τους. Κατά τη διάρκεια της δικής του καριέρας, έλαβε δώδεκα βραβεία Γκράμι σε διάφορες κατηγορίες, το αμερικανικό Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας (2002) το βραβείο Μπριγκίτ Νίλσον για τα εξαιρετικά επιτεύγματά του στην κλασική μουσική, το Praemium Imperiale, το ανώτατο καλλιτεχνικό βραβείο της Ιαπωνίας (2013), ενώ το 2002 χρίστηκε επίτιμος ιππότης της Μεγάλης Βρετανίας.
1941 Η βρετανική κυβέρνηση απαγορεύει την κυκλοφορία της εφημερίδας του Κομμουνιστικού Κόμματος Βρετανίας «Daily Worker».
1941 Β’ παγκόσμιος Πόλεμος: Βρετανοί και Αυστραλοί καταλαμβάνουν ολοκληρωτικά το ιταλοκρατούμενο Τομπρούκ στη Βόρειο Αφρική.
1942 Αντί να αναδιπλωθούν, γερμανικές δυνάμεις υπό τον Έργουιν Ρόμελ ξεκινούν επίθεση στη Βόρεια Αφρική. Εκπληκτοι οι Βρετανοί αναγκάζονται να υποχωρήσουν στην έρημο.
1942 Ο αμερικανός ζωγράφος Έντουαρντ Χόπερ ολοκληρώνει τον περίφημο πίνακά του «Nighthawks».
1943 Β’ παγκόσμιος Πόλεμος: 34 παιδιά σε σχολείο του Λονδίνου σκοτώνονται από αεροπορική επιδρομή των Ναζί.
1943 Οι Σοβιετικοί καταλαμβάνουν και το τελευταίο αεροδρόμιο γύρω από το Στάλινγκραντ, εμποδίζοντας έτσι τον ανεφοδιασμό των Γερμανών. Ο Χίτλερ εξακολουθεί να απαιτεί από το Φρίντριχ Πάουλους να μην παραδοθεί στους Σοβιετικούς
1943 Πνίγεται ο ήρωας της Πίνδου, Κωνσταντίνος Δαβάκης και άλλοι αξιωματικοί, μετά τον τορπιλισμό από συμμαχικό υποβρύχιο του ιταλικού πλοίου “Τσιτά ντι Τζένοβα” (Πόλη της Γένοβα) που τούς μετέφερε ως ομήρους σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Ιταλία. Σε πανηγυρική συνεδρίαση της Ακαδημίας Αθηνών (Μάρτιος του 1948) τού απονεμήθηκε μεταθανάτια το αργυρό μετάλλιο της αυτοθυσίας. Το όνομά του φέρουν πλατείες (Καλλιθέα, Νίκαια) και δρόμοι σε πολλά μέρη της Ελλάδας.
1946 Το ΚΚΕ ζητά την αποχώρηση των Άγγλων από την Ελλάδα. Την ίδια μέρα, οι Σοβιετικοί καταγγέλλουν στον ΟΗΕ την παρατεταμένη παραμονή των αγγλικών στρατευμάτων στην Ελλάδα.
1948 Πέθανε ο Ιταλός συνθέτης, Ερμάνο Βολφ — Φερράρι, ιδιαίτερα γνωστός για τις κωμικές όπερες που συνέθεσε
1949 Ο ηγέτης των αστών εθνικιστών Τσανγκ Κάι Σεκ παραιτείται από Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας, μια μέρα πριν την είσοδο του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού υπό το Μάο Τσε Τουνγκ στο Πεκίνο.
1950 Πέθανε ο Άγγλος συγγραφέας και δημοσιογράφος, Τζορτζ Όργουελ, φιλολογικό ψευδώνυμο του Έρικ Άρθουρ Μπλερ (Η Φάρμα των Ζώων, 1984)
1954 Καθελκύεται ο «Ναυτίλος», το πρώτο πυρηνοκίνητο υποβρύχιο των ΗΠΑ.
1958 Πέθανε ο Ρήγας Γκόλφης. Έλληνας ποιητής, κριτικός της λογοτεχνίας και μαχητικός δημοτικιστής. Η ποίησή του κινήθηκε στα χνάρια της σχολής του Παλαμά.
1959 Πέθανε ο Αμερικανός σκηνοθέτης θεαματικών ταινιών, Σεσίλ Ντε Μιλ, ένας από τους ανθρώπους που διαμόρφωσαν την κινηματογραφική βιομηχανία του Χόλιγουντ (Δέκα εντολές)
1963 Πεθαίνει στις φυλακές Ιτζεδίν ο Γιώργης Ερυθριάδης, πρώην μέλος του ΠΓ και τότε μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.
1975 Οι πρωτεργάτες του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, μετά την ολοκλήρωση της ανάκρισης, οδηγούνται στις φυλακές Κορυδαλλού.
1976 Αρχίζει η εμπορική εκμετάλλευση του υπερηχητικού επιβατικού αεροπλάνου Κονκόρντ, με δύο ταυτόχρονες απογειώσεις από το Λονδίνο και το Παρίσι.
1977 Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ, απονέμει χάρη στους περισσότερους στρατιώτες που αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στον Πόλεμο του Βιετνάμ για λόγους συνείδησης.
1982 Η Εκκλησία της Ελλάδος τάσσεται κατά της νομοθετικής ρύθμισης για την αποποινικοποίηση της μοιχείας.
1984 Πέθανε σε ηλικία 91 ετών πέθανε ο λογοτέχνης, κριτικός, θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, πεζογράφος και καραγκιοζοπαίχτης Γιάννης Σκαρίμπας. Ιδιότυπος ποιητής, πεζογράφος και θεατρικός συγγραφέας, που χρονικά μόνο τοποθετείται στη γενιά του τριάντα. Ο Γιάννης Σκαρίμπας αποτελεί μια μοναχική περίπτωση στα ελληνικά γράμματα, ένας «διάττων αστέρας», όπως χαρακτηρίστηκε, που αγνοήθηκε για πολλά χρόνια από τη φιλολογική επιστήμη στην χώρα μας (ο Κ. Δημαράς ούτε καν τον αναφέρει στην «Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας»). Υπήρξε ένας από τους εισηγητές του παράδοξου στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας αλλά και του θεάτρου. Πολλοί μάλιστα μελετητές τον θεωρούν ως τον πρώτο έλληνα θεατρικό συγγραφέα του παραλόγου. Η πεζογραφική παραγωγή του χαρακτηρίζεται από την αναγωγή της γλώσσας σε κυρίαρχο στοιχείο της, μέσω της συστηματικής εξάρθρωσής της (τεχνική που παραπέμπει στο σουρεαλισμό) και την τοποθέτηση της πλοκής στο επίπεδο του προσχήματος. Παράλληλα και συμπληρωματικά στην πρωτοποριακή γραφή του κινείται και το ποιητικό του έργο.
1985 Ο Ρόναλντ Ρίγκαν ορκίζεται για δεύτερη θητεία πρόεδρος των ΗΠΑ.
1988 Η “17 Νοέμβρη” πραγματοποιεί απόπειρα δολοφονίας του αμερικανού αξιωματούχου Τζορτζ Κάρος, επικεφαλής του κλιμακίου της DIA (Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών) στην Αθήνα. Η επίθεση ματαιώνεται γιατί μέλος της 17Ν που έχει την ευθύνη της πυροδότησης του μηχανισμού φοβάται μήπως χτυπηθεί ένας φρουρός.
1998 Ο πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β’ επισκέπτεται επίσημα την Κούβα του Φιντέλ Κάστρο. Είχε προηγηθεί η επίσκεψη του Κάστρο στο Βατικανό, στις 19 του Νοέμβρη του 1996.
2010 Ποινή κάθειρξης 22,5 ετών επιβάλλεται στο βασικό κατηγορούμενο για την υπόθεση δολοφονίας του νεαρού αυστραλού τουρίστα Ζάμιτ Ντουζόν, που ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από μπράβους νυχτερινού κέντρου στη Μύκονο.
2015 Πέθανε ο Γιάννης Κοντός. Διακεκριμένος σύγχρονος ποιητής και από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της «γενιάς του εβδομήντα».
2016 Πέθανε η Μαρία Κυρτζάκη. Ελληνίδα ποιήτρια· από τις σημαντικότερες φωνές της ποιητικής γενιάς του ‘70. Υπήρξε, ακόμη, επιμελήτρια εκδόσεων, αλλά και εξαίρετη παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών.
2020 Πέθανε η Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ, ελληνίδα ποιήτρια